Thành phần loài thân mềm chân bụng (Gastropoda) ở rừng ngập mặn ven biển phía bắc Việt Nam

Thành phần loài và đặc trưng phân bố của nhóm động vật đáy nói chung và Thân mềm Chân bụng nói trên trong và ngoài rừng ngập mặn phụ thuộc chặt chẽ vào tính chất của nền đáy, độ mặn của nước biển, nhiệt độ của nước và thảm thực vật ven bờ. Trên cơ sở đó, nội dung của bài báo tập trung vào đặc trưng thành phần loại và phân bố của chúng trong khu vực ven biển phía bắc nước ta. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thành phần loài thân mềm chân bụng (Gastropoda) ở rừng ngập mặn ven biển phía bắc Việt Nam TH€NH PH†N LO€I TH…N M—M CH…N BÖNG(GASTROPODA) Ð RØNG NGŠP MN VEN BIšN PHA BC VI›T NAM é V«n Nh÷ñng, Hong Ngåc Khc v T¤ Thà Kim Hoa Tr÷íng HSP H Nëi1 Mð ¦u Røng ngªp m°n ven biºn ph½a bc n÷îc ta tø Qu£ng Ninh ¸n Thanh Hâa câ vai tráquan trång trong b£o v» ¶ biºn v nuæi trçng thu s£n ven bí. Do t½nh ch§t cõa n·n¡y thuëc d£i ven bí n¶n thnh ph¦n loi thüc vªt cõa røng ngªp m°n v c¡c nhâm ëngvªt ¡y d÷îi sn røng câ nhúng n²t °c tr÷ng ri¶ng, nh§t l Th¥n m·m Ch¥n böng, mëtnhâm r§t nh¤y c£m vîi b· m°t n·n ¡y. C¡c nghi¶n cùu v· thnh ph¦n loi v ph¥n bècõa th¥n m·m Ch¥n böng ð røng ngªp m°n ven biºn ph½a bc n÷îc ta cán r§t t£n m¤n.Cho ¸n nay, c¡c ti li»u trong i·u tra cì b£n nhâm ny ð c¡c vòng røng ngªp m°n venbiºn ÷ñc giîi thi»u trong c¡c t¤p ch½ chuy¶n ngnh , s¡ch chuy¶n kh£o [3,4], c¡c b¡o c¡otrong c¡c hëi th£o khoa håc [7]. Ven biºn ph½a bc Vi»t Nam tø Qu£ng Ninh ¸n Thanh Hâa câ n²t °c tr÷ng ri¶ngv· t½nh ch§t n·n ¡y v th£m thüc vªt. C¡c ti li»u g¦n ¥y nh§t [ 3 ] ¢ chia thnh c¡ckhu vüc sau : - Tø Mâng C¡i (Qu£ng Ninh) ¸n ç Sìn (H£i Pháng) do bí biºn chia ct phùc t¤p¢ t¤o n¶n c¡c vành ven bí v cûa sæng h¼nh ph¹u, ð ph½a tr÷îc th÷íng câ c¡c £o chnsâng lm h¤n ch¸ xâi lð v giâ b¢o, ë m°n n÷îc biºn cao. C¡c dáng sæng ê ra biºn khuvüc ny ngn v dèc ¢ ÷a ra biºn, t¤o n¶n n·n ¡y cõa røng ngªp m°n v b¢i tri·u säis¤n, c¡t thæ v bòn s²t r§t th½ch hñp cho c¥y ngªp m°n nh÷ mm biºn (Avicennia marina),só (Aegiceras corniculatum), trang (Kandelia obovata), vµt dò (Bruguiera gymnorhiza). - Khu vüc ven biºn çng b¬ng Bc Bë tø ç Sìn ¸n cûa L¤ch Tr÷íng (Thanh Hâa)n¬m trong bçi tö cõa h» thèng sæng Hçng v Th¡i B¼nh, câ nhúng b¢i bçi lîn nìi cûa sængv ven bí. T½nh ch§t cõa n·n ¡y l bòn s²t, bòn c¡t, c¡t bòn, l÷ñng phò sa nhi·u, giuch§t dinh d÷ïng, ë m°n th§p. Ch½nh i·u ki»n tü nhi¶n ny lm cho thnh ph¦n loi c¥yngªp m°n k²m a d¤ng hìn khu vüc Mâng C¡i ¸n ç Sìn, thnh ph¦n ch½nh cõa røngngªp m°n l trang, b¦n chua (Sonneratia caseolaris), só, æ ræ (Acanthus ilicifolius), câi(Cyperus malacensis) . . . ph¥n bè tr¶n c¡c b¢i bòn s¥u ð cûa sæng v ven biºn. Thnh ph¦n loi v °c tr÷ng ph¥n bè cõa c¡c nhâm ëng vªt ¡y nâi chung v Th¥nm·m Ch¥n böng nâi tr¶n trong v ngoi røng ngªp m°n phö thuëc ch°t ch³ vo t½nh ch§tcõa n·n ¡y, ë m°n cõa n÷îc biºn, nhi»t ë cõa n÷îc v th£m thüc vªt ven bí. Tr¶ncì sð â, nëi dung cõa bi b¡o tªp trung vo °c tr÷ng thnh ph¦n loi v ph¥n bè cõachóng trong khu vüc ven biºn ph½a bc n÷îc ta. 12 Ph÷ìng ph¡p nghi¶n cùu V· ph¥n lo¤i håc düa vo c¡c ti li»u ch½nh cõa FAO do Carpenter, K. E. v Niem,V. H. (1998) bi¶n so¤n [6], Peter Dance S. (1997) [1]. Ph÷ìng ph¡p i·u tra sû döng c£ i·u tra ành t½nh v ành l÷ñng ð c¡c røng ngªpm°n tø Mâng C¡i ¸n L¤ch Tr÷íng trong c¡c n«m tø1996 ¸n n«m 2007 [7], [9]. M¨u ÷ñc l÷u trú t¤i Bë mæn ëng vªt håc, khoa Sinh KTNN, Tr÷íng ¤i håc S÷ph¤m H Nëi.3 K¸t qu£ nghi¶n cùu v th£o luªn3.1 V· mùc ë a d¤ng sinh håc Têng hñp c¡c k¸t qu£ nghi¶n cùu cõa c¡c t¡c gi£ v· loi Th¥n m·m Ch¥n böng ð røngngªp m°n ven biºn ph½a Bc n÷îc ta (Gujanova,1972; Nguy¹n Xu¥n Döc, 1994), tr¶n cìsð c¡c t÷ li»u ph¥n lo¤i håc v m¨u vªt thu l÷ñm ÷ñc tø c¡c ñt nghi¶n cùu ngoi thücàa (Ph¤m ¼nh Trång,1996; é V«n Nh÷ñng v Hong Ngåc Khc tø 1998 ¸n 2007) câthº x¡c ành thnh ph¦n loi bao gçm 71 loi thuëc 21 hå v 35 gièng (B£ng 1). Nh¼n chung thnh ph¦n loi Th¥n m·m Ch¥n böng g°p trong røng ngªp m°n so vîiTh¥n m·m Ch¥n böng ¢ ph¡t hi»n ÷ñc ð vành Bc Bë ½t hìn r§t nhi·u (179 loi, theoGujanova 1972), ph¦n lîn l c¡c loi câ k½ch th÷îc tø trung b¼nh b² ¸n b², thuëc nhâm«n mòn b¢ ven bí. Trong sè c¡c loi ny, câ c¡c loi s¶n tr¦n thuëc hå Onchidiidae vènl nhúng loi ð vòng cao tri·u tr¶n b· m°t n·n ¡y v còng hå Ellobiidae thuëc nhâmCh¥n böng câ phêi (Pulmonata). Trong c¡c hå ¢ g°p, hå câ sè loi æng £o nh§t nh÷hå Neritidae (12 loi) chi¸m 16,9%, hå Potamidae (10 loi) chi¸m 14,08%, hå Nassariidae(12 loi) chi¸m 16,9% sè loi ¢ ph¡t hi»n ð khu vüc ny. Khi so s¡nh c¡c k¸t qu£ ny vîi røng ngªp m°n vành Yingluo t¿nh Qu£ng T¥y (TrungQuèc) ¢ g°p 19 loi thuëc 11 hå [5], ta th§y mùc ë a d¤ng thnh ph¦n loi v gièngcõa Th¥n m·m Ch¥n böng ven biºn ph½a bc n÷îc ta lîn hìn nhi·u. Khu vüc tø Qu£ng Ninh tîi Thanh Hâa, thnh ph¦n loi Th¥n m·m Ch¥n böng kh¡phong phó. Trong RNM £o çng Dui (31 loi), RNM £o C¡i B¦u (36 loi), RNM Namành (31 loi), c¡c nìi kh¡c câ sè l÷ñng loi ½t hìn, RNM Nga Sìn (Thanh Hâa) ch¿ câ23 loi. i·u ny phö thuëc nhi·u vo sü a d¤ng v· n·n ¡y v di»n t½ch røng ngªp m°ntrong khu vüc. B£ng 1. Thnh ph ...