Biết tôi đi Scotland, ông anh tôi nói: "nhà xấu hoắc", còn sếp tôi thì bảo: "kiến trúc dễ thương đấy", khiến tôi bán tín bán nghi, chẳng biết về phe nào, đành đợi khi đến vậy. Và có vẻ như... xấu thật. Khối, cao lớn đồ sộ với năm, sáu tầng đá, kiến trúc Georgia trông nặng nề, gây sợ. Edinburgh Castle, viên ngọc lẫy lừng của Scotland, trông xa và lạnh, lại như mới vừa rơi nước mắt. Đâu rồi nắng mùa hè tươi tắn để những ngôi nhà thấp nhỏ rực lên, nắng cũng nhảy nhót trên...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thành phố xámThành phố xámBiết tôi đi Scotland, ông anh tôi nói: nhà xấu hoắc, còn sếp tôithì bảo: kiến trúc dễ thương đấy, khiến tôi bán tín bán nghi,chẳng biết về phe nào, đành đợi khi đến vậy.Và có vẻ như... xấu thật. Khối, cao lớn đồ sộ với năm, sáu tầng đá,kiến trúc Georgia trông nặng nề, gây sợ. Edinburgh Castle, viên ngọclẫy lừng của Scotland, trông xa và lạnh, lại như mới vừa rơi nước mắt.Đâu rồi nắng mùa hè tươi tắn để những ngôi nhà thấp nhỏ rực lên,nắng cũng nhảy nhót trên những mảng cỏ xanh, xanh vô cùng tận, vàbầu trời trong như chẳng có tận cùng như những đô thị miền Namnước Anh mà tôi đã qua?Thành phố xám trong mưa trông rầu rĩ đến mức, phút Edinburgh đầutiên tôi tự nhủ: thành phố à, mi chẳng cần buồn thế đâu.Tiếng kèn túi rộn ràng kéo tôi băng qua một con hẻm để từ Princes St.sang một đám diễu hành trên Royal Mile, và từ đó những ngày còn lạitôi lạc trong hai khu Phố Cũ và Phố Mới (Old Town và New Town).Phần lớn thời gian ở Edinburgh tôi lần tìm những ngõ hẻm (closes).Rất nhiều con hẻm tối đen, heo hút, không có trong bản đồ du lịch, tôichỉ biết được nhờ đi theo bước chân nhanh nhẹn của dân địa phương.Cái vắng vẻ, rờn rợn ấy vừa khiến tôi sợ hãi, lại hấp dẫn đến huyềnhoặc. Ngõ hẹp để nối những ngôi nhà to. Đèn vàng để ấm lòng kháchphiêu bạt đang xám người vì lạnh.Đó cũng là không khí của kirk (nhà thờ). Tôi không muốn nói nhiềuvề những nhà thờ Gothic cao vút, mờ ảo có rất nhiều ở Scotland. Chỉmuốn nói về kirk với những khu mai táng bao quanh, về những hầmmộ, nghĩa trang, đài tưởng niệm ở Edinburgh. Vẫn còn đó vài quan tàicổ trên đỉnh Arthur Seat. Tượng đài của văn sĩ, nhà thơ, bia kỷ niệmnhững người lính đường hoàng chiếm vị trí đẹp trên những con phốchính. Len lỏi khắp nơi trong Phố Cổ những nấm mồ đơn sơ củanhững người dân bình thường, như thể đó là một điều rất bìnhthường.Tương tự nước Anh, Scotland còn giữ lại nhiều vòng tròn đá từ ngànxưa. Nhưng cái không gian xám xịt, rữa nát của vùng đất này khiếnđài tưởng niệm ở Scotland mang dư vị khác cái thoáng đãng củaStonehenge.Sống giữa người chết ư? Chưa hẳn chính xác, cũng như tôi không biếtrõ Mary Shelley đã dần thai nghén cho nhân vật Frankenstein từnhững năm tháng sống ở Scotland hay không, nhưng Edinburghnghiễm nhiên hiển thị vài góc phố xám buồn trong thế giới phù thủycủa J. K. Rowling, những ngày đầu tiên.Trân trọng quá khứ không đồng nghĩa với bi quan và buồn thảm.Thành phố màu xám làm nền cho những bộ kilt ca rô sặc sỡ. Mặc chocả thế giới gọi đó là váy, thứ trang phục dành cho phụ nữ, mặc chokhách nước ngoài lầm tưởng bộ quần áo ấy chỉ dành cho lễ hội vànhững nhân viên trong cửa hàng và khách sạn, đàn ông Scotland vẫnmặc kilt với vẻ trân trọng, nâng niu. Cha và con trai mặc kilt bước vàonhà thờ, và những vị dân biểu quý phái mặc kilt bước ra từ tòa nhàQuốc hội.Con người tự vẽ màu cho cuộc sống của mình. Bộ trang phục nhỏ choniềm kiêu hãnh lớn, nét “cứng đầu” đáng yêu của Scotland.Âm nhạc cũng khiến tôi bất ngờ. Nếu như người xứ láng giềng Irelandrất cá tính, thậm chí hơi tưng tửng song âm nhạc Ireland lại man mácbuồn, thì cũng là kèn túi và phong cầm như thế, âm điệu Scotland lạirất rộn rã vui tươi. Phải chăng mưa, gió, và tuyết đã tạo nên một dântộc Scotland khác biệt. Họ không vô tư, bất cần như người Ireland,cũng không lịch sự xa cách như người Anh. Họ lo xa, cẩn trọng, vớinhững ngôi nhà kiên cố, vững chắc, những khu đô thị quy hoạch chỉnchu tươm tất.Không phải tình cờ khi Edinburgh là trung tâm tài chính lớn của châuÂu, và Thủ tướng mới của Vương quốc Liên hiệp Anh, cựu Bộ trưởngTài chính, là người Scotland.Hoài niệm cho quá khứ, chu đáo cho hiện tại và chắc chắn cho tươnglai. Nhớ mãi những người bạn Edinburgh nồng ấm đã kiên nhẫn giảithích và giúp tôi đi lạc sâu hơn trong những con đường chứa hồnEdinburgh. Thứ tình cảm khiến ta biết ơn thật nhiều nhưng chẳng cầncảm tạ. Chỉ mỉm cười và giơ tay chạm vào những sắc màu thấm đẫmcủa thành phố màu xám, để dần dần ngấm, rồi từ từ say...