Thanh toán không dùng tiền mặt thực trạng, nguyên nhân và giải pháp

Từ năm 2001 đến nay, tỷ trọng tiền mặt được sử dụng trong thanh toán so với tổng phương tiện thanh toán năm 2001 là 23,7%; năm 2004 là 20,3%; năm 2005 là 19%; năm 2006 là 17,21%, năm 2007 là 16,36%, năm 2008 là 14,6%; tuy tỷ trọng hàng năm đã giảm nhưng còn ở mức cao hơn so với thế giới. 1. Thực trạng thanh toán bằng tiền mặt ở nước ta Theo khảo sát của cơ quan chức năng vào năm 2003 cho thấy thanh toán bằng tiền mặt còn rất phổ biến trong nền kinh tế....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thanh toán không dùng tiền mặt thực trạng, nguyên nhân và giải pháp Thanh toán không dùng tiền mặt thực trạng, nguyên nhân và giải phápTừ năm 2001 đến nay, tỷ trọng tiền mặt được sử dụng trong thanh toán so với tổngphương tiện thanh toán năm 2001 là 23,7%; năm 2004 là 20,3%; năm 2005 là19%; năm 2006 là 17,21%, năm 2007 là 16,36%, năm 2008 là 14,6%; tuy tỷ trọnghàng năm đã giảm nhưng còn ở mức cao hơn so với thế giới.1. Thực trạng thanh toán bằng tiền mặt ở nước taTheo khảo sát của cơ quan chức năng vào năm 2003 cho thấy thanh toán bằng tiềnmặt còn rất phổ biến trong nền kinh tế. Tiền mặt vẫn là phương tiện thanh toánchiếm tỷ trọng lớn trong khu vực doanh nghiệp và chiếm đại đa số trong các giaodịch thanh toán của khu vực dân cư. Tại 750 doanh nghiệp Việt Nam ở cả 3 miềnBắc, Trung, Nam thì các doanh nghiệp tư nhân có trên 500 công nhân có khoảng63% số giao dịch của họ được tiến hành qua hệ thống ngân hàng; những doanhnghiệp có ít hơn 25 công nhân thì tỷ lệ này là 47%; với doanh nghiệp nhà nướcmới chỉ hơn 80% giao dịch được thực hiện qua ngân hàng; hầu hết các doanhnghiệp cả nhà nước lẫn tư nhân đều trả lương bằng tiền mặt. Tại các hộ kinh doanhthì 86,2% số hộ kinh doanh vẫn chi trả hàng hoá bằng tiền mặt; 75% số hộ kinhdoanh chi trả dịch vụ bằng tiền mặt; 72% số hộ kinh doanh tư nhân nộp thuế bằngtiền mặt; số người sử dụng dịch vụ ngân hàng chủ yếu là các doanh nghiệp lớn, laođộng ở khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, nhân viên công sở có thu nhập cao vàổn định. Từ năm 2001 đến nay, tỷ trọng tiền mặt được sử dụng trong thanh toán sovới tổng phương tiện thanh toán năm 2001 là 23,7%; năm 2004 là 20,3%; năm2005 là 19%; năm 2006 là 17,21%, năm 2007 là 16,36%, năm 2008 là 14,6%; tuytỷ trọng hàng năm đã giảm nhưng còn ở mức cao hơn so với thế giới; tỷ trọng nàyở các nước tiên tiến như Thụy Điển là 0,7%, Na Uy là 1%, còn Trung Quốc lànước phát triển trung bình nhưng cũng chỉ ở mức là 10%.Các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt chưa thuận tiệnTheo tác giả Đặng Đức Anh trong bài “Dịch vụ tài chính - ngân hàng Việt Namtrước ngưỡng cửa hội nhập” đăng tải trên Tạp chí Thông tin và Dự báo kinh tế - xãhội số 11/2006, tỷ trọng giá trị thanh toán bằng các phương tiện thanh toán (%)như sau: (xem bảng)- Một trong các phương tiện thanh toán khá phổ biến hiện nay là thẻ thanh toángiao dịch qua máy ATM, máy POS; tuy số lượng thẻ, máy ATM, máy POS do cácngân hàng thương mại (NHTM) phát hành, lắp đặt ngày càng nhưng tác dụnggiảm khối lượng tiền mặt vào lưu thông còn rất khiêm tốn. Trong buổi giao lưutrực tuyến do Thời báo Kinh tế Sài Gòn tổ chức ngày 8/6/2009, TS.Dương HồngPhương, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán thuộc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chobiết, theo thống kê, khoảng 80% giao dịch qua ATM là để rút tiền mặt. Theongười dân phản ánh, việc thanh toán tiền mua hàng, trả phí dịch vụ qua máy POScòn rất hạn chế vì không có đủ máy quét cho nhiều loại thẻ của nhiều ngân hàng.Để trả tiền mua hàng, khách hàng phải rút tiền mặt từ máy ATM lắp đặt tại cáccửa hàng, siêu thị. Ông Lưu Trung Thái - Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Quân độigiải thích điều này: hệ thống POS lắp đặt tại các cửa hàng, siêu thị của các ngânhàng hiện nay chưa được kết nối với các hệ thống của ngân hàng khác, dẫn đến íttiện ích cho các thẻ ATM nội địa của các ngân hàng Việt Nam.- Séc là một trong những phương tiện thanh toán đã có lâu đời ở các nước pháttriển, dựa trên Công ước thế giới về Séc năm 1933, các nước đều ban hành LuậtSéc, hoặc ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Séc, để việc sử dụngséc được nhanh chóng, thuận tiện không chỉ trong cùng địa phương và cùng tổchức phát hành séc, các nước đều có Trung tâm xử lý thanh toán bù trừ séc ngoàihệ thống và khác địa phương do Ngân hàng Trung ương hoặc Hiệp hội Ngân hàngquản lý, nhờ vậy, phương tiện thanh toán bằng séc được sử dụng phổ biến ở nhiềunước phát triển(1). Mỹ là nước sử dụng thanh toán điện tử trong hoạt động ngânhàng sớm nhất, thẻ thanh toán cũng ra đời đầu tiên ở Mỹ nhưng theo Ngân hàngdự trữ Liên bang Mỹ Atlanta (trích dẫn trong Bank Technology News, tháng1/2005) thì số lượng thanh toán điện tử đã đạt đến 44, 5 tỷ USD, so với 46,7 tỷUSD thanh toán bằng séc; nhưng về mặt giá trị thì thanh toán điện tử chỉ đạt 27,4ngàn tỷ USD, trong lúc thanh toán bằng séc đạt 39,3 ngàn tỷ USD(2); thanh toánbằng séc ở Bồ Đào Nha còn chiếm tới 81% trong tổng lượng giao dịch, ở Irelandlà 70%, ở Pháp là 56%, ở Anh là 51%; bình quân sử dụng séc tính theo đầu ngườihàng năm ở Pháp là 80 món, ở Hà Lan là 56 món, bởi chi phí cho việc phát hành,thanh toán séc vừa đơn giản, an toàn và tiết kiệm, vì vậy, người dân, nhất là cácnước Tây Âu đều thích sử dụng séc hơn là thẻ ATM, cụ thể thanh toán bằng thẻ ởLuxemburg chiếm 23% với 23 món/ người/ năm, ở Pháp 15% với 21 món/người/năm(3).Còn ở nước ta, thanh toán bằng séc đã ra đời từ những năm 1960 nhưng đến nay,phương tiện thanh toán này ngày càng ...