Tuỳ bút của Phan Trang Hy Lâu rồi ý niệm của câu tục ngữ Rằm tháng Bảy, kẻ quảy người không vẫn cứ in sâu trong lòng tôi. Tôi vẫn còn nhớ lúc cuộc sống khốn khó, tôi đã từng nghĩ, ừ thì mình có thì mình có mâm lễ, còn không thì năm ba cây hương cũng được. Rồi cũng qua chuyện cúng kiến, lễ bái. Thế nhưng, trong tôi mãi vọng lên điệu kinh cầu về Rằm tháng Bảy. Đây là mùa báo hiếu của các Phật tử, của những người con đối với mẹ cha. Mục Kiền...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thảo thơm rằm tháng bảy Thảo thơm rằm tháng bảy Tuỳ bút của Phan Trang HyLâu rồi ý niệm của câu tục ngữ Rằm tháng Bảy, kẻ quảy người không vẫn cứ in sâu tronglòng tôi. Tôi vẫn còn nhớ lúc cuộc sống khốn khó, tôi đã từng nghĩ, ừ thì mình có thìmình có mâm lễ, còn không thì năm ba cây hương cũng được. Rồi cũng qua chuyện cúngkiến, lễ bái.Thế nhưng, trong tôi mãi vọng lên điệu kinh cầu về Rằm tháng Bảy. Đây là mùa báo hiếucủa các Phật tử, của những người con đối với mẹ cha. Mục Kiền Liên là hiện thân củangười con hiếu thảo. Trước tội lỗi của mẹ, Ngài có oán trách đâu. Chỉ có lòng nguyện cầuxin lượng hải hà vô biên của Bồ tát, cứu vớt linh hồn mẹ. Trong tôi cầu mong đạo hiếucủa Mục Kiền Liên soi rọi tâm hồn mình để ứng xử với cha mẹ, tiên tổ, với những tiềnnhân sao cho phải.Tôi cũng được biết thêm cách hiểu khác như là tâm niệm của nhân gian về Rằm thángBảy. Đó là dịp xá tội vong nhân. Không cần biết người đã mất là ai, là kẻ thế nào, chỉ biếtđó là hồn oan của những người đã mất, những hồn tìm sự an bình trong sự cầu an củangười trần thế. Tôi cũng từng nghe bà nội tôi kể chuyện cúng cô hồn Rằm tháng Bảy làcúng các hồn không nơi nương tựa, cúng hồn đói cái ăn - cái ăn bởi kinh bởi kệ. Ngườiđã chết, dù có tội, ít ra đến Rằm tháng Bảy cũng được xá tội, mong được bình an nơi cõiphúc. Trước mắt tôi là những hồn ma vất vưởng xếp thành hàng. Họ đi, đi âm thầm,mong được xá tội. Trong tôi hiện lên những hình ảnh của những hồn trong “Văn chiêuhồn” của Nguyễn Du. Có thể họ là những kẻ đâm thuê chém mướn, cũng có thể họ là kẻcướp vợ đoạt chồng kẻ khác, có khi họ dối dưới lừa trên, cũng có khi họ là kẻ có chức cóquyền cướp đất cướp ruộng của dân. Cũng có khi, họ là kẻ tranh chức đoạt quyền, cũngcó khi là kẻ buôn thần bán thánh... Nói chung, các hồn ma đều mong được ân xá. Trongtiếng cầu nguyện của người đang sống, trong trầm hương của Rằm tháng Bảy, tôi thấycác hồn ma như được hồi tâm. Họ thực sự ăn năn hối lỗi. Tôi như thấy các hồn đangnguyện xin được xá tội. Duy không thấy được hồn của những kẻ bán nước cầu vinh. Tôichẳng thấy hồn của Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống ở đâu. Nghe đâu bọn chúng đang chịuhình phạt ở hoả ngục, phải “khóc lóc nghiến răng đời đời”(Kinh Thánh). Thảm thay ! Tộinghiệp thay !Bất chợt trong tôi cũng hiện lên hình ảnh những con người thực ở cõi đời, họ cũng thiếuăn, thiếu gạo, thiếu muối trong những ngày giáp hạt, trong những lúc bão lũ, thiêntai...Này đây là hình ảnh còm xương của bao trẻ, bao dân lành miền núi thèm hơi muối,chút cơm. Này đây là những bàn tay giơ ra đón nhận gói mì tôm, chai nước. Này đây làcái chết oan khiên khi qua con suối, bờ nương...Họ làm gì nên tội mà phải đói khổ ở cõitrần ? Họ làm gì nên tội mà phải chịu thay cho tôi, cho bạn ?Cũng về Rằm tháng Bảy, tôi quên làm sao được những lời của thầy tôi nói về thời cuộc,khi tôi học lớp 8 năm học 1969 - 1970 ở trường Đông Giang, rằng Rằm tháng Bảy là lễgiỗ những người chết trận. Lúc đó tôi lơ mơ hiểu rằng đã là người chết trận là phải đượcngười đời sau làm lễ tưởng nhớ ghi ơn sự hy sinh của họ. Tôi nhớ lại lời kể của thầy,rằng, nước ta có thời bị chia cắt làm hai, lấy sông Gianh làm giới tuyến. Nhưng binh línhtử trận của cả hai bên đều được đời sau hương khói. Tôi nghe lời thầy, rằng như thế mớihợp đạo làm người. Rằng tiền nhân có lúc bất đồng ý kiến, có lúc gây gổ, đánh nhau vìquyền lợi nào đó, nhưng suy cho cùng, để dân phụng thờ tưởng nhớ, phải là người cócông với dân tộc. Ai vì dân tộc đều được phụng thờ. Quân Trịnh, quân Nguyễn vì ai màmột thời đổ máu ? Vì ai mà hy sinh ? Vì ai mà chút xương tàn không tìm thấy ? Hồn củacác chiến sĩ hai bên có khác gì nhau trong và sau trận chiến ? Hồn của họ có khác gì nhautrong ý niệm của thời gian, trong sự phán xét của người cùng thời, của hậu thế ?Tôi bâng khuâng, như thấy trước mắt mình hồn của những chiến sĩ hai bên thuở nào cùnglặng im nghe lời khấn niệm của người đang sống, của kẻ cầm quyền, của người theo đạonày, tôn giáo nọ đang mong linh hồn của họ được siêu thoát. Các hồn như đang tròchuyện cùng nhau. Không có oán thù, không có tị hiềm, khích bác. Chỉ có sự hoà hợp củanhững hồn chiến sĩ năm nào. Chỉ có sự nguyện cầu cho đất nước an lạc.Bao nén hương lòng thắp trong Rằm tháng Bảy. Khói hương vẽ đường đi cho những hồnvề nơi cực lạc. Khói hương mang lòng thành đến người đã khuất. Khói hương Rằm thángBảy thảo thơm hồn con dân Việt như là tấm lòng nguyện cầu an lạc đến cả thế gian.Tháng 7, năm Canh Dần ( tháng 8-2010)Phan Trang Hy ...