Thày Lang người chủ trì Lễ hội dân hoa măng của người La Ha, Sơn La

Theo quan niện của người La ha (Sơn La), lễ hội dân hoa măng phải được tổ chức tại nhà thầy lang. Thầy lang là người chủ trì và chuẩn bị các thủ tục, các loại lễ vật cần để làm lễ cúng...Lễ hội dâng hoa măng của đồng bào dân tộc người La Ha là để tỏ lòng cảm tạ, tri ân thầy lang có công vì sức khỏe cộng đồng,… Lễ hội dâng hoa măng (Pang a nụn ban) của đồng bào dân tộc người La Ha là để tỏ lòng cảm tạ, tri ân thầy lang có...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thày Lang người chủ trì Lễ hội dân hoa măng của người La Ha, Sơn LaThày Lang người chủ trìLễ hội dân hoa măng của người La Ha, Sơn LaTheo quan niện của người La ha (Sơn La), lễ hội dân hoa măng phải được tổ chứctại nhà thầy lang. Thầy lang là người chủ trì và chuẩn bị các thủ tục, các loại lễ vậtcần để làm lễ cúng... Lễ hội dâng hoa măng của đồng bào dân tộcngười La Ha là để tỏ lòng cảm tạ, tri ân thầy lang có công vì sức khỏe cộngđồng,…Lễ hội dâng hoa măng (Pang a nụn ban) của đồng bào dân tộc người La Ha là để tỏlòng cảm tạ, tri ân thầy lang có công vì sức khỏe cộng đồng, tổng kết khả năng cứuchữa bệnh tật của thầy lang, rồi truyền lại cách thờ cúng tổ tiên cho con cháu.Theo thường lệ, lễ hội dâng hoa măng thường được tổ chức vào dịp đầu năm mới,trước ngày rằm hàng tháng trong ba tháng mùa xuân, khi mà công việc trên nươngchưa nhiều, để con cháu, bà con bản dưới mường trên gặp nhau giao lưu văn hóa,văn nghệ.Theo quan niệm của người La ha, lễ hội phải được tổ chức tại nhà thầy lang. Thầylang là người chủ trì và chuẩn bị các thủ tục, các loại lễ vật cần để làm lễ cúng. Lễvật cúng thần linh gồm có các lâm thổ sản trong rừng như các loại cây, củ, quả,măng tươi, hoa rừng trang trí cây nêu và các dụng cụ cần thiết khác, nhưng nhấtthiết không được thiếu cây móc, cây chuối rừng (để dựng cây nêu cúng giữa nhà),măng đắng, gạo và trứng gà sống... Thầy lang là người chủ trì và chuẩn bị các thủ tục, các loại lễ vật cần để làm lễ cúng. Ảnh: InternetBắt đầu vào cúng mời các thần, người phụ lễ thổi pí-sên (sáo cúng) để hòa quyệnvới lời hát cúng, cho lời hát mau đến với các vị thần che chở cho người La Ha.Cúng xong, thầy lang cho các con nuôi về dâng lễ, cúng mời các vị thần che chởcho người La Ha trường tồn, để có được sức mạnh như: Thần Hổ - Chúa Sơn Lâmthắng mọi dã thú, bảo vệ cuộc sống cho dân bản; Cúng con nhím - thần đất để gâycảm tình, để nó không phá lúa, phải mời về ăn nó sẽ bảo vệ thành quả lao động củamình, sống lâu, vững chắc như tảng đá lớn; Cúng con chim cu gáy - thần của cácloài chim hay ăn lúa trên nương để bảo vệ lúa nương cho mình. Cuối cùng là cúngcon ma cang cói, để nó không quấy rầy sức khỏe nhân dân.Cúng các thần xong, thầy lang biểu diễn các trò mà ông đã chữa khỏi cho “bệnhnhân”. Ông giả làm người bị bướu cổ khi buộc cái bát ăn cơm vào cổ mình. Ôngdiễn các trò làm người què chân, người ngớ ngẩn, hình ảnh người đi coi nươngvung cây sào, hú đuổi lũ chim, sóc cút khỏi nương nhà. Cuối cùng là trò giả làmcon khỉ, ông bò quanh cây móc giữa nhà, vừa bò, vừa kêu chí chóe, mắt đảo nhìnrất nhanh, để tìm hoa, ngô, chuối lộc ở cây móc, lúc thì gãi tai, gãi bụng, lúc thìnhảy nhót, chộp lấy bắp ngô. Một tiếng súng nổ, ông giả lăn đùng ra chết, nhiềutiếng cười vang khen người thiện xạ. Thầy lang biểu diễn các trò mà ông đã chữa khỏi cho “bệnh nhân”. Ảnh: InternetKhi màn độc diễn của thầy lang kết thúc, dân bản vào ngay màn múa “tăng bu”,đạo cụ chỉ là 1 ống tre trổ xuống tấm ván theo nhịp “chát chát”, tay lúc vung rasau, khi thì 2 tay cầm ống tre nghiêng sang bên trái, nghiêng sang bên phải, múasay sưa, phụ nữ múa mềm dẻo, khỏe khoắn, linh hoạt. Sau tăng bu, là các điệu múakhăn - dùng các động tác múa khỏe khoắn thể hiện sức khỏe của trai gái trong bản,minh họa bằng các điệu múa tăng gia sản xuất như cày bừa, cầu mưa; các màn múatrống, múa kiếm, thể hiện tinh thần thượng võ, đồng thời kết hợp với chữa trị báchbệnh cho bà con dân bản, xua đuổi các loại thú rừng phá hoại mùa màng. Cuốicùng là điệu múa “A sừng lừng” một điệu múa độc đáo mang nét văn hóa phồnthực.Ngày nay, lễ hội dâng hoa măng vẫn được đồng bào dân tộc La Ha bảo tồn, lưutruyền và phát triển, tuy còn một số mặt hạn chế, nhưng vẫn thể hiện được nhữngnét phong tục, văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc của người La Ha. ...