thiên nhiên đất nước ta kì vĩ núi đèo: phần 2

tiếp nối phần 1, phần 2 có kết cấu nội dung trình bày về: những hàng động kì lạ (lạng sơn có hang động tam thanh, hương tích "nam thiên đệ nhất động", ngườm ngao...), ghé thăm những ngọn núi nổi tiếng (nghĩa linh núi thờ tổ vua hùng, núi ba vì, tam Đảo, mẫu sơn...), vượt núi băng đèo (Đèo khau phạ, đèo mã pí lèng, đẽo mã nhục, đèo Ô quy hồ). mời các bạn cùng tham khảo tiếp phần 2 .
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
thiên nhiên đất nước ta kì vĩ núi đèo: phần 2n h ữ h c h a n g đ ộ n g k I laang động là những khoảng trống sâu trong núi.HNhưng không phải núi nào cũng có hang động tựnhiên. Tại Tức Dụp, An Giang, trên một ngọn núi đá hoacương (granit) có những hang động tự nhiên do các đứt gãy,các tảng đá sập chồng lên nhau mà thành. Nơi đây từnglà căn cứ của quân ta trong thời chống Mĩ, gánh chịu hàngtấn bom đạn ném xuống mà không hề hấn gì. Trường hợpấy rất hiếm có, vì các đá xâm nhập, đá sa thạch, đá phiếnrất khó tạo ra các hang động. Trong khi đó, ở đâu có núi đávôi chắc chắn có hang động.Nước ta có nhiều địa tầng đá vôi phân bố ở khắp nơi, nênxuất hiện nhiều hang động, trong đó có những hang động kìvĩ, đã đi vào đời sống tinh thần của người Việt Nam ta.LẠNG SƠN CÓ ĐỘNG TAM THANHĐồng Đăng có p h ố Kì LừaCó nàng Tô Thị, có chùa Tam ThanhA i lên xứ Lạng cùng anhBõ công bác mẹ sinh thành ra emTay cầm bầu rượu nắm nemMảng vui quên hết lời em dặn dò...Tam Thanh là một hệ thống hang động nằm ở phườngTam Thanh, phía tây bắc thành phố Lạng Sơn. Đây là quầnthể hang động được nhắc đến sớm nhất trong sử sách vàvăn học nước nhà.-Động Tam ThanhTheo tấm bia Trùng tu Thanh Thiên động, được khắcvào năm 1677 về việc trùng tu di tích mà suy ra, thì độngnày từng được phát hiện vào thời nhà Lê.Động ở lưng chừng núi đá vôi, cao khoảng 8 m, phảitrèo 30 bậc thang đá mới đến cửa động. Trên trần và váchhang đá có những thạch nhũ mang hình cây ngô đồng, sưtử, voi, ngựa, tiên ông... Giữa động có vực Âm Ti nước khôngbao giờ cạn. Đang lần mò trong tối, bỗng thấy ánh sánh mờảo rọi vào từ hai cửa thông thiên. Trèo ra bên ngoài, nhìnthấy bản làng với các nhà sàn và hình ảnh những chiếc cọnnước, cối giã gạo của người Tày.Hang động thiên nhiên này ban đầu được làm quánthờ của Đạo giáo nên có tên gọi theo ba cung trong độnglà Ngọc Thanh, Thượng Thanh và Thái Thanh,về sau,khiđạo Phật hình thành, hang động được xây làm chùa thờPhật. Trong sách Đại Nam Nhất thống c h í của Quốc sửquán triều Nguyễn có viết: Chùa này nằm trong động núiđá thuộc địa phận xã Vĩnh Trại, châu Thoát Lãng, cửa mâynhũ đá trong sạch, không bụi trần. Người địa phương cùngIV96người M inh hương tô tượng Phật phụng thờ, lại có tên nữalà Chùa Thanh Thiền.Vì thế, về mặt tôn giáo, động sắp xếp theo kiểu tiềnPhật hậu Thánh. Trong động có bức tượng Phật A Di Đàmàu trắng được tạc nổi vào vách đá với nét mềm mại, uyểnchuyển. Tượng mang phong cách nghệ thuật thời Lê - Mạc(thế kỉ 16-1 7), tạc theo thế đứng trong hình một lá đề, cao202 cm, rộng 65 cm, mặc áo cà sa buông trùm xuống tậngót, hai tay chỉ xuống đất trong thế ấn cam lộ.Động Tam Thanh còn nổi tiếng bởi hệ thống bia MaNhai khá phong phú được lưu giữ trong chùa, do các vănthân, thi sĩ để lại qua các thời kì lịch sử với những giá trị vềsử liệu và văn hoá nghệ thuật.-Động Nhị ThanhĐộng do danh sĩ Ngô Thì Sĩ phát hiện khi ông đượcbổ làm Đốc trấn Lạng Sơn (từ 1777 đến 1780). ông đặt têncho động này là Nhị Thanh, cũng là đạo hiệu Nhị Thanh cưsĩ cija mình. Ngô Thì Sĩ đã khéo dựa vào cảnh quan thiênnhiên để tạo tác nên thắng cảnh, khiến hang động càngthêm đặc sắc.Phía bên phải động Nhị Thanh là chùa Tam Giáo (TamGiáo Tự). Chùa có kiến trúc rất đặc biệt: không có mái,không có nhà, ban thờ được đặt trong các hang, hốc đá gâycho ta cảm giác thiên tạo, cộng với những nhũ đá kì vĩ tạovẻ linh thiêng của ngôi chùa.Bên trái chùa Tam Giáo là đường vào động Nhị Thanhvà suối Ngọc Tuyền trong vắt, ẩn hiện dưới lùm cây trôngthật hữu tình. Phía ngoài động, trên cao có ba chữ Hán NhịThanh Động khổ lớn khắc chìm vào vách đá. Bên trongđộng, trên vách bên phải là hệ thống bia Ma Nhai với 20văn bia đủ mọi kích thước xen kẽ nhau.Đi thêm khoảng 100 m, qua hai chiếc cầu kiều bắcqua những khúc suối quanh co, một không gian rộng lớnmở ra với nóc hang cao vút, có cửa thông thiên, phía trongcó một thác nước đổ xuống, theo khe đá hòa nhập vào suốiNgọc Tuyền chảy ngầm dưới nền động, tạo nên những âmthanh huyền bí khi dội vào vách đá. Ngô Thì Sĩ có viếttrong bài kí Động Nhị Thanh như sau: Người đi thuyềnphải cúi rạp xuống, dùng tay vịn vào vách đá đẩy thuyềnmới qua được và do suối chảy dưới nền động nên khôngthấy dòng suối đâu. ông còn cho khắc lên nóc hang bachữ lớn: Hang Thông Thiên.Từ xưa, người ta đã khắc chân dung Ngô Thì Sĩ trênmột hốc đá nhỏ trong động ở độ cao 8 m, tạo thế ông ngồikiết già dựa vào vách đá giống như thật. Ngày nay, để tưởngnhớ công ơn của vị danh sĩ, nhân dân trong vùng đã xâydựng ban thờ ông ngay trong động Nhị Thanh.-Tượng Nàng Tô ThịCùng với động Nhị Thanh và động Tam Thanh, NàngTô Thị được xếp vào Đệ nhất bát cảnh xứ Lạng, khôngnhững thế, còn ở hàng đầu danh sách.Nàng Tô Thị là một tượng đávôi do thiên nhiên tạo tác, trông tựanhư một người mẹ bồng con đứngtrên núi ngóng về phía xa xăm.Hình tượng này được gắn với câuchuyện cổ tích đầy bi thương. Vì ânhận lấy nhầm phải chính em g ...