Thiết kế giếng trời trong nhà phố

Giếng trời là một bộ phận, một hình ảnh quen thuộc trong các ngôi nhà hiện đại, nhất là với những căn nhà phố thường không có nhiều mặt thoáng. Giếng trời là vốn là một giải pháp kiến trúc, nhưng có khi lại đóng vai như một… tiêu chuẩn thiết kế, và cũng là… mốt trong xu hướng xây dựng nhà ở tư nhân đang rất phát triển hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiết kế giếng trời trong nhà phố Thiết kế giếng trời trong nhà phốGiếng trời là một bộ phận, một hình ảnh quen thuộc trong các ngôi nhà hiện đại,nhất là với những căn nhà phố thường không có nhiều mặt thoáng.Giếng trời là vốn là một giải pháp kiến trúc, nhưng có khi lại đóng vai như một… tiêuchuẩn thiết kế, và cũng là… mốt trong xu hướng xây dựng nhà ở tư nhân đang rất pháttriển hiện nay.Giếng trời nằm giữa nhà có thể khai thác ba phía tiếp giáp.Điểm nhấn giếng trờiGiếng trời trở nên cần thiết, không thể thiếu trong điều kiện đất chật nhà đông, chennhau san sát ở đô thị, và điều kiện thông thoáng của mảnh đất xây nhà là rất khó khăn.Nhìn hình đất, nhìn hiện trạng và bao cảnh, kiến trúc sư có thể phán ngay: nhà phải cógiếng trời. Hoặc kể cả chủ nhà cũng có thể đề cập một cách chủ động với người thiết kế:nhà tôi cần phải có giếng trời không thì bí lắm! Tư duy mặt bằng ít nhiều đã nhườngchỗ cho vấn đề này. Nhiều người hiểu ra rằng có giếng trời sẽ được hơn rất nhiều so vớiviệc tiết kiệm mấy mét vuông sàn sử dụng.Giếng trời lớn, không lợp mái nên thông thoáng, có thể đặt máy điều hoà.Giếng trời là một giải pháp kiến trúc mang tính kỹ thuật nhằm lấy sáng và thông thoángtự nhiên, giải pháp của môi trường vi khí hậu; nhưng thực tế, giếng trời trở thành mộtkhông gian đặc biệt, một điểm nhấn của ngôi nhà. Thông thường, để khai thác tối đa hiệuquả, giếng trời thường được đặt ở khoảng giữa nhà. tại vị trí đó, có thể khai thác giếngtrời tới ba mặt (một mặt thường giáp tường biên), cho các không gian phòng ngủ, phòngvệ sinh, cầu thang, hành lang… hay các phòng chức năng khác. Vị trí trung tâm đó làmcho giếng trời hút tầm nhìn, gây ấn tượng thị giác và dễ được đầu tư, chăm chút để chogiếng trời đẹp, làm cho cả không gian lớn liền kề như phòng sinh hoạt chung, bếp… cũngđẹp hơn. Tất nhiên cũng có những ngôi nhà có hơn một giếng trời và cũng không phảingôi nhà nào có giếng trời thì cũng nằm ở giữa nhà.Có nhiều cách làm đẹp cho giếng trời. Và có ba nơi chính để làm đẹp cho giếng trời là:đỉnh giếng – nơi có mái kính và hệ khung mái (kết hợp hoa sắt bảo vệ); những diện tườngxuyên tầng của giếng trời, và đáy giếng. Trên đỉnh giếng có thể trang trí bằng chính hệkhung mái, hoa sắt. Những kết cấu thép này khi được ánh nắng chiếu xuống, đổ bóng lêntường rất đẹp. Nơi đây cũng có thể treo đèn hay các vật trang trí. Diện tường trong giếngtrời có thể xây, ốp trang trí, treo cây xanh… kết hợp chiếu sáng. Và đáy giếng có thể làvườn cây, vườn khô, bể cảnh, bể cá… Tuy nhiên cần lưu ý làm giếng trời thì trước hếtphải đảm bảo chức năng của nó, rồi mới đến việc trang trí. Nhiều người xem nơi nọ nơikia, cứ muốn bắt chước cái giếng trời như thế, trang trí như thế, nhưng không phù hợpvới kiến trúc, với sinh hoạt nhà mình và các điều kiện khác. Lại có người muốn làmgiếng trời chỉ để… chơi, để oách cho ngôi nhà không cần thiết, khi mà thoáng sáng tựnhiên đã đủ và diện tích không dư dả.Thực ra, tự thân giếng trời đã là một bộ phận, một không gian đặc biệt, cùng với ánh sángkhá mạnh từ phía trên chiếu xuống, đã trở thành điểm nhấn. Không nên trang trí, sắp đặtquá phức tạp rườm rà, làm cho rối mắt. Hãy để giếng trời thông thoáng, nhẹ nhàng nhưchính vai trò của nó. Hãy hạn chế tối đa những thứ ở giếng trời có thể làm ảnh hưởng đếnvai trò chiếu sáng và thông thoáng tự nhiên.Những vấn đề thường gặpChắc chắn rằng không có cái giếng trời nào giống nhau cả. Mỗi nhà một khác, mỗi chủnhà một ý thích, mỗi kiến trúc sư một ý tưởng... Dù vậy, vẫn có những điểm chungthường gặp cần lưu ý để cho điểm nhấn trong ngôi nhà được hữu ích trong công năngvà phát huy tối ưu, cũng như khắc phục nhược điểm:- Giếng trời là một cái ống, vì vậy âm thanh truyền trong giếng trời rất vang và rõ. Ngườingồi tầng dưới nói chuyện, người tầng trên có thể nghe; làm mất sự riêng tư hoặc làmphiền lẫn nhau. Vì vậy các diện tường trong giếng trời không nên làm phẳng, trơn tất cả.Cần có một số mảng nhám, sần để tiêu âm; như dùng sơn gai, ốp đá tự nhiên, gạch thẻ,xây gạch trần… Đó cũng là thủ pháp trang trí.- Nếu giếng trời không có mái che, thì đáy giếng phải tổ chức thoát nước thật tốt, và đáygiếng trời phải đủ rộng cũng như khu vực xung quanh phải có hệ thống che chắn (tường,vách, cửa) để nước mưa rớt xuống sàn đáy giếng trời không bắn vào những không giansinh hoạt sạch sẽ.- Với giếng trời có mái, cần có giải pháp mái hợp lý, phòng khi mưa, có gió to sẽ tạt mưaqua các khe, ô thoáng của mái xuống nhà.- Đèn chiếu sáng trang trí, cây cảnh treo (nếu có) trên các bức tường của giếng trời phảitrong tầm tay với hoặc có giải pháp an toàn để kiểm soát, tránh bị khó khăn khi cần bảodưỡng, sửa chữa đèn – điện, chăm sóc cây cảnh.- Nếu dưới giếng trời không phải là khu vực cố định như hồ cá, vườn cảnh, mà là nơi qualại, hoặc không gian sinh hoạt; thì không treo những chậu cây, treo đèn, vật trang trí to –nặng phía trên có thể gây nguy hiểm.- Các hệ thống cửa sổ, hành lang, cầu thang tiếp giáp với giếng trời phải có lan can, hoasắt đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn (chiều cao, khoảng cách khe hở).- Ở một số vùng, nắng mùa hè rất gắt, nhất là vào buổi trưa nắng chiếu thẳng xuống giếngtrời, có thể gây thừa sáng, chói loá, ảnh hưởng – hư hại tới sàn gỗ, đồ đạc; thì có thể lắpthêm một hệ thống rèm trần dưới mái giếng trời để chắn nắng và điều tiết ánh sáng.Giếng trời – được coi là lỗ thở trong ngôi nhà phố.Tất nhiên giếng trời cùng những gì liên quan tới giếng trời trong ngôi nhà còn rất nhiềuchuyện nữa, và những vấn đề thường gặp cũng chưa hết, song bài viết không có thamvọng đi sâu và lý giải, đưa ra các giải pháp của các vấn đề chuyên môn khác như phongthuỷ, vật liệu, trang trí, cây xanh…; mà nhằm khái quát và đưa tới một cách nhìn nhậntổng quan về vai trò của giếng trời trong ngôi nhà. Đó là một điểm nhấn, nhưng trước hếtlà một giải pháp kiến trúc – kỹ thuật để khai thác ánh sáng và thông thoá ...