Thiết Kế Sơ Bộ Tàu Câu Cá Ngừ Đại Dương, chương 8

Theo thực tế tìm hiểu đội tàu nghề cá xa bờ tỉnh Phú Yên và theo số liệu của Chi Cục Bảo Vệ Nguồn Lợi Thuỷ Sản Phú Yên cung cấp thì tàu cá Phú Yên tương đối hoàn chỉnh, phù hợp với sóng gió và luồng lạch ở Phú Yên, ít xảy ra tai nạn do tính năng kỹ thuật và đã đem lại hiệu quả kinh tế cao trong sử dụng. Nhằm nâng cao chất lượng của con tàu được thiết kế và để tiếp nhận những ưu điểm của tàu mẫu dân gian hiện nay, ta tiến...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiết Kế Sơ Bộ Tàu Câu Cá Ngừ Đại Dương, chương 8 chương 8: Trình tự tính toán thiết kế tối ưu tàu đánh cá xa bờ Theo thực tế tìm hiểu đội tàu nghề cá xa bờ tỉnh Phú Yên vàtheo số liệu của Chi Cục Bảo Vệ Nguồn Lợi Thuỷ Sản Phú Yêncung cấp thì tàu cá Phú Yên tương đối hoàn chỉnh, phù hợp vớisóng gió và luồng lạch ở Phú Yên, ít xảy ra tai nạn do tính năng kỹthuật và đã đem lại hiệu quả kinh tế cao trong sử dụng. Nhằm nângcao chất lượng của con tàu được thiết kế và để tiếp nhận những ưuđiểm của tàu mẫu dân gian hiện nay, ta tiến hành chọn một sốthông số cho tàu thiết kế dựa vào tàu mẫu, một số thông số khác sẽđược lựa chọn dựa vào cơ sở lý luận. Với cách tiến hành này tàuđược thiết kế ra sẽ khắc phục được những nhược điểm vốn có đồngthời phát huy được những ưu điểm của tàu mẫu. Trước hết cần lựa chọn một số thông số cơ bản của tàu, việclựa chọn này sẽ dựa vào hệ thống tàu mẫu của tập hợp tàu nghềcâu cá ngừ đại dương Phú Yên đồng thời kết hợp với những lýluận mang tính chất lý thuyết. Sau đây là phần trình bày cơ sở lýthuyết để lựa chọn các yếu tố cơ bản cho tàu. 1. Lựa chọn mớn nước T Mớn nước T là một trong những kích thước cơ bản của tàu.Mớn nước T phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó điều kiện tựnhiên nơi mà tàu sẽ hoạt động là yếu tố quan trọng nhất. Qua thựctế tìm hiểu được biết hầu hết các luồng lạch, cảng cá tại Phú Yêncó độ sâu khá lớn. Theo số liệu thống kê được từ thực tế các tàu câu cá ngừ đạidương ở Phú Yên có mớn nước T nằm trong khoảng 1,401,84(m). Như vậy, để phù hợp với nhiệm vụ thư thiết kế là tàu câu cángừ đại dương, hoạt động xa bờ thì chọn mớn nước T nằm trongkhoảng 1,40T1,84(m). 2. Lựa chọn tỷ số H/T Tỷ số H/T có ảnh hưởng đến tính ổn định và sức cản của tàu.Khi lựa chọn tỷ số này cần chú ý đến một số điểm sau: - Bảo đảm đủ mạn khô thoả mãn yêu cầu qui phạm. - Đủ lực nổi dự trữ. - Đủ dung tích của tàu. - Chú ý đến tính ổn định của tàu. * Nếu giữ nguyên mớn nước T, tăng chiều cao mạn tàu H thì: - Tính ổn định của tàu tăng. - Giảm bớt tình trạng nước phủ boong tàu. - Chiều cao mạn khô tăng, lực cản do gió tác dụng vào tàutăng không có lợi cho tàu về mặt tốc độ và ổn định. - Trọng tâm của tàu bị nâng cao, ảnh hưởng đến tính ổn địnhban đầu của tàu. - Gây khó khăn trong thao tác khai thác. * Nếu giữ nguyên mớn nước T, giảm chiều cao mạn H: - Trọng tâm của tàu tương đối thấp, ổn định ban đầu của tàuđược tăng lên. - Lực cản do gió tác dụng vào tàu giảm. - Thuận tiện trong khai thác đánh bắt. - Chiều cao mạn khô thấp nên nước phủ boong tàu. Điều nàyrất nguy hiểm vì tàu hoạt động xa bờ trong điều kiện sóng gió hếtsức phức tạp. * Nếu giữ nguyên H, giảm mớn nước T của tàu: sức cản tácdụng vào tàu giảm, tốc độ của tàu tăng lên. Tuy nhiên tính ổn địnhcũng như tính lắc của tàu sẽ giảm mạnh. Điều này rất nguy hiểmkhông thể chấp nhận được. * Nếu giữ nguyên H, tăng mớn nước T của tàu: sẽ có lợi về cảhai mặt ổn định và lắc. Tuy nhiên mớn nước T của tàu bị khốngchế bởi điều kiện tự nhiên nơi mà tàu hoạt động. Theo số liệu thống kê một số tàu mẫu ở Phú Yên, tỷ số H/Tcó giá trị nằm trong khoảng 1,2H/T1,36. 3.Lựa chọn hệ số thể tích nước chiếm  V Hệ số  được xác định:  = . (2.6) LBT Trong đó: - V: thể tích chiếm nước của con tàu (m3). - L,B,T: chiều dài, chiều rộng và chiều chìm của tàu(m). Cũng như hệ số , hệ số  có ảnh hưởng lớn đến các tínhnăng của tàu, đặc biệt đối với tàu cá cần sức chở lớn. Nếu hệ số  lớn thì sức cản tác dụng vào tàu sẽ lớn, công suấtcó ích của tàu bị giảm, nhưng bù lại sức chở của tàu sẽ tăng lên. Khi hệ số  lớn thì bán kính ổn định ngang r0 của tàu giảm(r0=  2 B2 ), đồng thời cũng làm giảm cao độ tâm nổi ban đầu ZC0 12T (ZC0 = T) và chiều cao tâm ổn định ban đầu h0 giảm (h0 = r0 +  ZC0 - Zg). Điều này làm cho tính ổn định của tàu xấu đi không thểchấp nhận được. Ngược lại: Khi hệ số  bé thì tính ổn định của tàu tăng lên, sức cản củatàu giảm, tốc độ của tàu tăng nhưng sức chở của tàu giảm, khôngđáp ứng được yêu cầu thực tế trong nhiệm vụ thư. Đối với tàu câu cá ngừ đại dương, hoạt động xa bờ, thời gianmột chuyến biển dài, do đó cần sức chở tương đối lớn để có thểchở được nhiều sản phẩm đánh bắt, chứa đủ lương thực, thựcphẩm, nhiên liệu dự trữ v.v.. kèm theo cho một chuyến biển. Vậyhệ số  được chọn tương đối lớn. Để bù lại việc tính ổn định củatàu bị giảm, ta sử dụng các biện pháp như tăng hệ số diện tích mặtđường nước  hoặc tăng chiều rộng B của tàu. Theo số liệu thống kê một số tàu mẫu ở Phú yên, hệ số  cógiá trị nằm trong khoảng 0,590 ...