Thiết kế, tổng hợp, đánh giá hoạt tính kháng oxi hóa và docking phân tử của hai dẫn xuất dị chalcone kết hợp vào gốc sulfonamide

Nghiên cứu này trình bày việc tổng hợp hai dẫn xuất dị chalcone kết hợp gốc sulfonamide (các dẫn xuất mới lần đầu tiên được tổng hợp) bằng phản ứng ngưng tụ Claisen-Schmidt, thực hiện docking phân tử và đánh giá hoạt tính kháng oxi hóa độc tính của các dẫn xuất bằng các thử nghiệm in vitro, in silico.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiết kế, tổng hợp, đánh giá hoạt tính kháng oxi hóa và docking phân tử của hai dẫn xuất dị chalcone kết hợp vào gốc sulfonamide THIẾT KẾ, TỔNG HỢP, ĐÁNH GIÁ HOẠT TÍNH KHÁNG OXI HÓA VÀ DOCKING PHÂN TỬ CỦA HAI DẪN XUẤT DỊ CHALCONE KẾT HỢP VÀO GỐC SULFONAMIDE Nguyễn Cường Quốc1, Trần Quang Đệ1, Trần Văn Tươi2 và Nguyễn Thị Như Ý3 1 Trường Đại học Cần Thơ, 2 Trung tâm kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm thành phố Cần Thơ, 3 Trường Đại học Kỹ thuật - Công nghệ Cần Thơ, Email: ncquoc99@gmail.com.Thông tin chung: TÓM TẮT Nghiên cứu này trình bày việc tổng hợp hai dẫn xuất dị Ngày nhận bài: 08.01.2024 chalcone kết hợp gốc sulfonamide (các dẫn xuất mới lần đầu tiên Ngày nhận bài sửa: 02.02.2024 được tổng hợp) bằng phản ứng ngưng tụ Claisen-Schmidt, thực Ngày duyệt đăng: 20.02.2024 hiện docking phân tử và đánh giá hoạt tính kháng oxi hóa độc tính của các dẫn xuất bằng các thử nghiệm in vitro, in silico. Hai Từ khóa: hợp chất mới 5a và 5b cho thấy khả năng kháng oxi hoá khá tốt Chalcone, Claisen-Schmidt, với EC50 12,83 và 13,47 μg/mL. Mô hình docking phân tử chỉ ra docking, oxi hóa, ung thư. rằng các hợp chất thể hiện ái lực mạnh với HER2, năng lượng liên kết thấp cũng như tương tác với các amino acid quan trọng ở vị trí hoạt động của thụ thể. Các kết quả này cho thấy hai dẫn xuất được tổng hợp có tiềm năng chống ung thư đáng được nghiên cứu thêm. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Các hợp chất chalcone có thể được biến đổi một cách linh động để thay đổi các hoạt tính Chalcone là một ketone α-β bất bão hòa sinh học bằng cách thêm các nhóm chứcgồm 2 vòng thơm nối với nhau bởi mộtmạch carbon hở gồm 3C, trong đó, nhóm khác nhau như aryl, halogen, hydroxyl, cacboxyl, phenyl, v.v. vào cấu trúc (Zhou, etketo-ethylenic –CO–CH=CH– thể hiện hoạt al., 2015). Vì thế, các dẫn xuất của chalconetính và vòng thơm thường có các nhóm – có thể đại diện cho một chiến lược đầy hứaOH, –OR hay R gắn vào (Jackson, et al., hẹn để phát triển các hợp chất mới điều trị2017). Chalcone được tìm thấy chủ yếu bệnh đầy triển vọng.trong một số hoa của họ Cúc – Asteraceae,tập trung nhiều ở vỏ cây, gỗ, lõi và không Bằng cách tập trung vào nghiên cứu vàđược tìm thấy ở động vật. Các hợp chất phát triển các hợp chất có tác dụng sinh họcchalcone thu hút nhiều sự quan tâm từ nhiều mạnh dựa trên khung sườn chalcone, chúngkhía cạnh do có hoạt tính sinh học đa dạng ta có thể tạo ra những giải pháp dự phòng vàvà thú vị. Chalcone có tính kháng khuẩn, điều trị mạnh mẽ, sẵn sàng ứng phó với sựkháng nấm, kháng ung thư và kháng viêm đa dạng bệnh và góp phần bảo vệ sức khỏe(Zhou, et al., 2015; Jackson, et al., 2017). của toàn cộng đồng. Cụ thể, nhóm nghiên TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẦN THƠ - SỐ 01 THÁNG 02/202448cứu của Elavarasan đã tổng hợp một số hợp hợp chất chalcone này có thể được sử dụngchất chalcone mới xuất phát từ tác chất ban như một chất hoạt hóa Nrf2/ARE trong liệuđầu là 4-aminoacetanilide, các hợp chất cho pháp chống oxi hóa. Nhóm nghiên cứu củathấy khả năng kháng khuẩn và kháng nấm Mphahlele đã tổng hợp các hợp chất 5-tiềm năng (Elavarasan, et al., 2018). Năm styryl-2-(4-tolylsulfonamido) chalcone có2021, một số dẫn xuất N-phenyl tác dụng ức chế enzyme α-glucosidase và α-cinnamamide bảo vệ tế bào gan chống lại amylase, hoạt động chống oxi hóa mạnh mẽstress oxi hóa bằng cách kích hoạt tổng hợp cũng đã được đề cập đến thông qua cácglutathione thông qua yếu tố nuclear factor phương pháp loại bỏ gốc tự do 2,2-diphenyl-(erythroid-derived 2)-like 2 đã được báo cáo 1-picrylhydrazyl (DPPH) và nitric oxide(Kim, et al., 2021). Kết quả cho thấy một số (NO) (Mphahlele, et al., 2021). Hình 1. Thiết kế kết hợp gốc sulfonamide và cấu trúc dị chalcone Nguồn: Công bố của tác giả, (2023). Hiện tại, việc nghiên cứu và phát triển 2.1. Vật liệucác hợp chất chalcone mới vẫn còn hạn chế Phổ NMR được đo trên máy cộng hưởngtại Việt Nam, đặc biệt là dựa trên khung từ hạt nhân Bruker Avance 600 NMRsườn chalcone, do đó nghiên cứu này đã tiến Spetrometer, Hoa Kỳ (độ dịch chuyển hóa họchành thiết kế và tổng hợp các dẫn xuất của δ được tính theo ppm, hằng số tương tác J tínhchalcone trên cơ sở khung sườn chính là bằng Hz) tại Viện Hóa học, Viện Hàn Lâmchalcone mang các nhóm thế tăng hoạt Khoa họ ...