Thiết kế và thi công mô hình Radio-Cassette, chương 1

Các sóng vô tuyến điện dùng trong kỹ thuật thông tin, tia hồng ngoại mà chúng ta cảm nhận được hiệu ứng nhiệt trên da hoặc ánh sáng thấy được từ màu tím - đỏ, hay tia tử ngoại, tia X, tia genma phát từ các chất phóng xa…. đều là những sóng có tần số khác nhau của bức xạ điện từ. Bức xạ điện từ còn gọi là sóng điện từ, nó có thể chuyển đổi lẫn nhau trong không gian truyền dẫn từ dạng điện trường sang dạng từ trường và ngược lại. Sóng điện từ lan...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiết kế và thi công mô hình Radio-Cassette, chương 1 CHÖÔNG 1: KHAÙI NIEÄM CHUNG VEÀ RADIO A. NGUYEÂN LYÙ THU PHAÙT SONG VOÂ TUYEÁN: I. BÖÙC XAÏ ÑIEÄN TÖØ: Caùc soùng voâ tuyeán ñieän duøng trong kyõ thuaät thoâng tin, tiahoàng ngoïai maø chuùng ta caûm nhaän ñöôïc hieäu öùng nhieät treân dahoaëc aùnh saùng thaáy ñöôïc töø maøu tím -> ñoû, hay tia töû ngoïai, tiaX, tia gamma phaùt töø caùc chaát phoùng xaï… ñeàu laø nhöõng soùng coùtaàn soá khaùc nhau cuûa böùc xaï ñieän töø. Böùc xaï ñieän töø coøn goïi laøsoùng ñieän töø, noù coù theå chuyeån ñoåi laãn nhau trong khoâng giantruyeàn daãn töø daïng ñieän tröôøng sang daïng töø tröôøng vaø ngöôïclaïi. Soùng ñieän töø lan truyeàn trong khoâng gian vôùi vaän toác300.000 Km/s. Neáu goïi C laø vaän toác truyeàn soùng, f laø taàn soá vaø laø böôùc soùng cuûa böùc xaï ta coù: f  C  Taàn soá cuûa soùng ñieän töø laø hec (Hz). Trong kyõ thuaät thoângtin soùng voâ tuyeán ñieän coù böôùc soùng  tính baèng (m) haycentimet (cm) coøn caùc böùc xaï khaùc nhö aùnh saùng, tia X, tiaGamma … coù böôùc soùng tính baèng A0 vôùi 1A0= 10-10 m. II. TÍN HIEÄU ÑIEÄN: Trong kyõ thuaät thoâng tin, aâm thanh hoaëc hình aûnh ñöôïc bieánñoåi thaønh moät ñaïi löôïng ñieän döôùi daïng doøng ñieän hoaëc ñieän aùp.Doøng ñieän hoaëc ñieän aùp tín hieäu ñöôïc goïi laø tín hieäu ñieän. Tínhieäu ñieän thöôøng gaëp laø tín hieäu aâm taàn (AF) vaø tín hieäu hình(VF). 1.Tín hieäu aâm taàn: (AF: audio frequency) Tín hieäu aâm taàn laø tín hieäu coù taàn soá trong khoûang taàn soá aâmthanh nghe ñöôïc (20Hz- 20.000Hz) thieát bò thöôøng duøng ñeåchuyeån ñoåi aâm thanh ra tín hieäu aâm taàn laø micro. 2.Tín hieäu hình: (VF: video frequency) Tín hieäu hình laø tín hieäu ñieän coù cöôøng ñoä bieán thieân theoñoä saùng cuûa caùc phaàn töû hình. Taàn soá toái ña cuûa tín hieäu hình tæleä vôùi bình phöông soá ñöôøng phaân giaûi cuûa hình aûnh vaø noù coù tròsoá tính baèng Mhz. III. ÑIEÀU CHEÁ TÍN HIEÄU ÑIEÄN: Tieáng noùi vaø aâm nhaïc sau khi ñaõ ñöôïc chuyeån ñoåi thaønhtín hieäu aâm taàn duø ñaõ ñöôïc naâng cao coâng suaát vaãn khoâng theåñöa ra Antenna phaùt ñeå truyeàn tin döôùi daïng soùng ñieän töø laø vì: - Qua antenna phaùt soùng tín hieäu aâm taàn khoâng phaùt xañöôïc vì taàn soá khoâng ñuû cao (döôùi 20Khz). - Neáu taàn soá tín hieäu ñuû lôùn ñeå phaùt böùc xaï ñöôïc thì hieäusuaát cuûa coâng taùc thaáp, ñaøi phaùt soùng raát phöùc taïp, phaåm chaátcuûa tín hieäu thu ñöôïc raát keùm. Do vaäy, ñeå truyeàn tín hieäu aâm taàn döôùi daïng böùc xaï ñieän töøngöôøi ta duøng kyõ thuaät ñieàu cheá. Duøng tín hieäu aâm taàn ñieàu cheámoät tín hieäu cao taàn ñeå ñöôïc moät tín hieäu khaùc, tín hieäu ñaõ ñieàucheá vöøa chöùa tín hieäu aâm taàn truyeàn ñi vöøa coù taàn soá cao ñuû khaûnaêng ñöa ra antenna phaùt deã daøng böùc xaï thaønh caùc soùng ñieän töøtruyeàn lan trong khoâng gian. Quaù trình “ñieàu cheá” laø nhaèm loàngtín hieäu aâm taàn vaøo tín hieäu cao taàn, duøng soùng cao taàn “mang”soùng aâm taàn ñi. Soùng cao taàn goïi laø soùng mang. Taïi maùy thu, tín hieäu aâm taàn (chöùa tin töùc caàn truyeàn ñi)ñöôïc taùch khoûi tín hieäu cao taàn tieáp tuïc xöû lyù khueách ñaïi … ñöôïcchuyeån ra loa ñeå taùi taïo laïi tín hieäu aâm thanh. Trong kyõ thuaät bieán ñieäu, ta coù bieán ñieäu bieân ñoä (AM)vaø bieán ñieäu taàn soá (FM) ñöôïc söû duïng trong heä thoáng aâm thanh. 1. Bieán ñieäu tín hieäu AM: (Amptitude Modulation) Bieán ñieäu bieân ñoä coøn ñöôïc goïi laø ñieàu cheá bieân ñoä hayñieàu bieân. Hình (1a) laø tín hieäu cao taàn (RF: Radio Frequency)chöa ñöôïc ñieàu cheá. Hình (1b) laø tín hieäu aâm taàn (AF) cuûa tintöùc caàn truyeàn ñi vaø hình (1c) laø keát quaû cuóa söï ñieàu bieán, tínhieäu ñieàu bieán hay coøn goïi laø soùng AM. Tín hieäu ñaõ ñöôïc ñieàu bieán bieân ñoä coù taàn soá baèng taàn soátín hieäu cao taàn nhöng bieân ñoä thay ñoåi theo tín hieäu aâm taàn. Ngöôøi ta chöùng minh ñöôïc raèng neáu tín hieäu cao taàn RFcoù taàn soá f0 ñöôïc ñieàu cheá bieân ñoä bôûi tín hieäu aâm taàn AF coù taànsoá f thì tín hieäu ñieàu bieân AM coù ba thaønh phaàn: soùng mang f0vaø hai bieân taàn mang f0 – f vaø f0 + f (hình 2). Hieäu soá (f0 + f )- (f0 - f) = 2f = BW ñöôïc goïi laø baêngthoâng, daûi thoâng hoaëc phoå soùng. Caùc ñaøi phaùt thanh thöôøng coùBW = 10Khz. Hình a Hình b Hình 1: Bieán ñieäu bieân ñoä. a)Tín hieäu cao taàn RF b)Tín hieäu aâm taàn AF c)Tín hieäu ñieàu bieân AM f0-f f0 f0+f f0 Hình 2: Taàn phoå cuûa tín hieäu cao taàn ñieàu cheá bôûi tín hieäu aâm taàn. a)Bôûi moät ñôn aâm b)Bôûi moät daûi a ...