Thiết kế và tổ chức thực hành lịch sử trực tuyến cho sinh viên ngành sư phạm lịch sử trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh

Bài viết tập trung giới thiệu một số công cụ, phần mềm có ưu thế trong việc hỗ trợ giáo viên thiết và tổ chức kế các hoạt động thực hành trực tuyến với tiêu chí đơn giản, thân thiện với người dạy và học. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy rằng giáo viên cần học hỏi, cập nhật thêm các công cụ, phần mềm để tận dụng ưu thế của cách mạng 4.0, nâng cao chất lượng dạy học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiết kế và tổ chức thực hành lịch sử trực tuyến cho sinh viên ngành sư phạm lịch sử trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh TẠP CHÍ KHOA HỌC HO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF EDUCATION TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINH JOURNAL OF SCIENCE Tập 21, Số 8 (2024): 1445-1454 Vol. 21, No. 8 (2024): 1445-1454 ISSN: Website: https://journal.hcmue.edu.vn https://doi.org/10.54607/hcmue.js.21.8.4249(2024) 2734-9918 Bài báo nghiên cứu1 THIẾT KẾ VÀ TỔ CHỨC THỰC HÀNH LỊCH SỬ TRỰC TUYẾN CHO SINH VIÊN NGÀNH SƯ PHẠM LỊCH SỬ TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Dương Tấn Giàu*, Nguyễn Thị Hương Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam Tác giả liên hệ: Dương Tấn Giàu – Email: giaudt@hcmue.edu.vn * Ngày nhận bài: 20-4-2024; ngày nhận bài sửa: 25-5-2024; ngày duyệt đăng: 20-8-2024TÓM TẮT Thực hành lịch sử là một nội dung không mới nhưng quan trọng, bởi lẽ nó đã được quy địnhbắt buộc trong Chương trình Giáo dục phổ thông môn Lịch sử năm 2022. Khoa Lịch sử, TrườngĐại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã có học phần để hướng dẫn nội dung này từ khóa 47.Bài viết này thiết kế và tổ chức hoạt động thực hành lịch sử trực tuyến cho sinh viên ngành Sưphạm Lịch sử với mục đích đa dạng hóa hình thức thực hành lịch sử cho sinh viên. Trên cơ sở làmrõ khái niệm, nội dung và yêu cầu của thực hành lịch sử trực tuyến, bài viết tập trung giới thiệumột số công cụ, phần mềm có ưu thế trong việc hỗ trợ giáo viên thiết và tổ chức kế các hoạt độngthực hành trực tuyến với tiêu chí đơn giản, thân thiện với người dạy và học. Kết quả nghiên cứucũng cho thấy rằng giáo viên cần học hỏi, cập nhật thêm các công cụ, phần mềm để tận dụng ưuthế của cách mạng 4.0, nâng cao chất lượng dạy học Từ khóa: thiết kế; thực hành lịch sử; ngành Sư phạm Lịch sử1. Mở đầu Thực hành lịch sử là một nội dung mới trong dạy học môn Lịch sử ở trường trunghọc phổ thông. Tính mới thể hiện ở chỗ đây là nội dung bắt buộc, được quy định hẳn trongChương trình Giáo dục phổ thông môn Lịch sử năm 2022 (Ministry of Education andTraining, 2022). Khác với Chương trình Giáo dục phổ thông môn Lịch sử năm 2006, việctổ chức thực hành, luyện tập cũng chỉ mang tính khuyến khích. Bám sát thực tiễn sinhđộng đã và đang diễn ra ở trường Trung học phổ thông, trường Đại học Sư phạm Thànhphố Hồ Chí Minh với tư cách là cấp đào tạo tinh hoa, không ngừng cập nhật và đổi mới đểđi tắt, đón đầu thực tiễn sinh động đó. Trong Chương trình Giáo dục đại học ngành SưCite this article as: Duong Tan Giau, & Nguyen Thi Huong (2024). Practices to improve online teachingeffectiveness at Ho Chi Minh City University of Education case of Historical Pedagogy. Ho Chi Minh CityUniversity of Education Journal of Science, 21(8), 1445-1454. 1445Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM Dương Tấn Giàu và tgkphạm Lịch sử, học phần Tổ chức hoạt động thực hành Lịch sử ở trường phổ thông đã đượcđưa vào chương trình năm 2022. Với ý tưởng thiết kế và tổ chức dạy học thực hành lịch sửtrực tuyến, bài viết tiến thêm một bước mới là không chỉ nghiên cứu thiết kế và tổ chứcthực hành lịch sử ở dạng tương tác trực tiếp (face to face) mà tổ chức trực tuyến nhằm tậndụng tối đa ưu thế của dạy học trực tuyến trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Thực hành lịch sử trực tuyến2.1.1. Khái niệm Theo Từ điển tiếng Việt của Hoàng Phê, thực hành là “làm để áp dụng lí thuyết vàothực tế (nói một cách khái quát) (Hoang, 2003, p.973). Lịch sử trong thực hành lịch sử cóthể hiểu là môn Lịch sử, nội dung lịch sử. Với nghĩa đó, thực hành lịch sử là làm để ápdụng nội dung lịch sử vào thực tế. Thực tế trong bộ môn Lịch sử hoặc việc giảng dạy lịchsử trước nay có hai dạng: thực tế chuyên môn hoặc vận dụng nội dung lịch sử vào trongtình huống cuộc sống. Trực tuyến là một thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong thời gian gần đây, nhất làgiai đoạn đại dịch Covid-19 bùng phát, khiến việc học tập trực tiếp gặp nhiều khó khăn.Tùy theo góc độ tiếp cận khác nhau, dạy học trực tuyến cũng có quan niệm và dạng thứckhác nhau, trong đó, có thể chia thành ba dạng: dạy học với sự hỗ trợ của máy tính, dạyhọc kết hợp (Blended Learning) và dạy học hoàn toàn từ xa (Distance Learning). Thực hành lịch sử trực tuyến, theo quan niệm của bài nghiên cứu này, là vận dụngnội dung lịch sử vào thực tiễn dạy học bộ môn, cũng như vận dụng nội dung lịch sử để giảiquyết những tình huống cuộc sống trong môi trường trực tuyến, từ mức độ đơn giản có sựtrợ giúp của máy tính đến hoàn toàn từ xa.2.1.2. Nội dung thực hành lịch sử trực tuyến Theo Chương trình Giáo dục phổ thông môn Lịch sử năm 2022 được Bộ Giáo dục vàĐào tạo ban hành ngày 3/8/2022, nội dung thực hành lịch sử gồm: “– Tổ chức các hoạt động thực hành lịch sử tại lớp học. – Tiến hành các hoạt động giáo dục lịch sử gắn với thực địa (di sản lịch sử, văn hoá)... – Học tập tại các bảo tàng, xem phim tài liệu lịch sử. – Tổ chức các câu lạc bộ, các cuộc thi “Em yêu lịch sử”, “Nhà sử học trẻ tuổi”, các trò chơilịch sử” (Ministry of Education and Training, 2022). Cả bốn nội dung mà Chương trình Giáo dục phổ thông môn Lịch sử năm 2022 yêucầu, người học đều có thể trải nghiệm qua hình thức thực hành trực tuyến. Cụ thể, với nộidung tổ chức các hoạt động thực hành lịch sử tại lớp học, người học có thể vận dụng hìnhthức trực tuyến cấp độ thấp nhất là thực hành với sự trợ giúp của máy tính. Với nội dungtiến hành các hoạt động gi ...