Thiếu nữ đánh cờ vây

Đầu năm 2005, những người yêu sách của Việt Nam có cơ hội tiếp cận với một trong những cuốn sách bán chạy nhất tại Pháp, đã được dịch ra hơn mười thứ tiếng. Đó là tiểu thuyết “Thiếu nữ đánh cờ vây” của tác giả Sơn Táp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiếu nữ đánh cờ vây ThiÕu n÷ ®¸nh cê v©y Sơn Táp Vài lời về tác phẩm (Lời tựa của tác giả viết cho bản tiếng Trung) Cuối tháng 9 năm 2001, tiểu thuyết Thiếu nữ đánh cờ vây của tôi được đề cử giải GoncurtPháp. Cuối tháng 2, tiểu thuyết đó đoạt giải Goncurt dành cho học sinh Trung học. Trong thờigian này, tôi có tham gia các cuộc tọa đàm do nhà sách FNAC tổ chức tại các tỉnh ở Pháp.Mỗi lần đến đó, tôi luôn nhận được những tràng vỗ tay nồng nhiệt. Tôi nghĩ, điều đó khôngchỉ do tôi là tác giả của Thiếu nữ đánh cờ vây, mà còn vì tôi là người Trung Quốc, đại biểucho một nền văn hóa còn rất xa cách và huyền bí.Mỗi nhà văn đều cảm thấy vô cùng sung sướng khi được giao lưu với độc giả, song điềukhiến tôi cảm động nhất là, như ý kiến của các độc giả trẻ, tuy văn hóa Trung Quốc vàphương Tây dường như còn một bức rào ngăn cách vô hình, thế nhưng, bi kịch tình yêutrong Thiếu nữ đánh cờ vây đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng họ, họ như quên hẳn nhânvật nữ chính là học sinh trung học Trung Quốc những năm 30 thế kỷ XX, mà coi đó là nhữngthanh niên Pháp thế kỷ XXI.Từ năm 1931, ba tỉnh vùng Đông Bắc Trung Quốc bị địch chiếm đóng, đến năm 1937 NhậtBản phát động toàn diện cuộc chiến tranh xâm lược Trung Quốc, Thiếu nữ đánh cờ vây lấybối cảnh từ những xung đột chính trị, kinh tế, văn hóa Trung Quốc, trong các thế xung độtđẫm máu này, tôi đã tạo nên một khoảng trời hòa bình: tại quảng trường Thiên Phong nhonhỏ, dưới lùm cây tỏa bóng, hai nhân vật chính nam và nữ gặp nhau cạnh chiếc bàn đá cókhắc sẵn bàn cờ. Nhân vật nam là một gián điệp Nhật Bản, lạnh lùng tàn nhẫn mà si tình,nhân vật nữ là một cô gái Trung Quốc mới mười sáu tuổi, thuần khiết mà không ngây thơ,thông minh chứ không tàn nhẫn. Một ván cờ vây, cũng đủ để đánh mất mình trong chốn mêcung tình cảm. Mỗi ván cờ bày ra, là một giấc mơ diệu kỳ, khép một ván cờ, ai nấy lại trởvề với thực tại phũ phàng. Thế giới của kỳ thủ nam là doanh trại, là phạm nhân chiến tranh,là tù ngục và thuốc súng, còn thế giới của kỳ thủ nữ là một gia đình quý tộc đã sa sút, là đòanthể thanh niên chống Nhật, là ba tỉnh vùng Đông Bắc Trung Quốc đang rên siết dưới gót giầyquân Nhật.Đến nay, Thiếu nữ đánh cờ vây đã trở thành một trong những tiểu thuyết ăn khách nhất tạiPháp, đã được dịch ra hơn mười thứ tiếng. Tôi nghĩ cuốn sáh này sở dĩ đoạt giải thưởng vănhọc, được đông đảo bạn đọc yêu thích, là do nó đã chạm đến đáy sâu về tình cảm, về sựsinh tồn của người hiện đại. Sau sự kiện 11/9 ở Mỹ, xã hội phương Tây đớn đau trong việckiếm tìm các loại định nghĩa mới, chẳng hạn thế nào là đen, thế nào là trắng, thế nào làphạm tội, thế nào là trừng phạt, thế nào là trung thành, thế nào là phản bội… Thế nhưng,Thiếu nữ đánh cờ vây lại chứng tỏ, trong bối cảnh hai nền văn hóa đối địch, đàn ông và đànbà vẫn có thể đến với nhau và yêu trong sự đối lập, vẫn có được giây phút thăng hoa của tìnhyêu.Khi viết đến trang cuối của Thiếu nữ đánh cờ vây, tôi không sao kìm được nước mắt. Nhiềuđộc giả viết thư bảo, sau khi đọc xong cuốn sách, họ cũng từng khóc nấc lên.Thiếu nữ đánh cờ vây là một giấc mơ, mong sao những cảnh trầm luân và ái tình trong giấcmơ sẽ khiến con người có được sự tỉnh táo trước hiện thực, khiến con người có được khátvọng và niềm tin cháy bỏng về hạnh phúc và tương lai. 1 Quảng trường Thiên Phong, những người chơi cờ phủ đầy giá nom giống hệt như nhữngchú người tuyết. Làn hơi trắng toả ra từ mũi, từ miệng họ. Vài sợi băng nhỏ như kim mọc từmũi, từ miệng họ. Vài sợi băng nhỏ như kim mọc từ dưới mũ, chõ xuống đất. Trời trong óngánh như vỏ trai, mặt trời đỏ lừ đổ nắng xuống, liên miên. Nào ai biết mặt trời rơi xuốngchốn nào?Và từ bao giờ nơi này thành chỗ hẹn hò của dân chơi cờ vây? Tôi không biết. Các bàn cờ vâykhắc trên mặt đá granit sau hàng ngàn vạn ván cờ như đã hoá thành những gương mặt, tưduy, những lời nguyện ước.Tôi vừa xiết chiếc lò ủ bằng đồng trong ống tay áo chắn gió, vừa dậm chân cho đỡ giá. Đốithủ của tôi là một người lạ xuống thẳng từ nhà ga. Cuộc cờ càng lúc càng căng thẳng, một làhơi ấm lan tỏa trong người tôi. Chiều tàn dần và các quân cờ nom không rõ nữa. Đột nhiên,có ai đó đánh lên một que diêm. Một ngọn nến xuất hiện trên tay trái của người kia. Nhữngngười chơi khác đã về hết. Tôi biết rằng mẹ sẽ phát ốm khi thấy con gái về muộn thế. Đêmđã xuống và gió bắt đầu nổi. Người đàn ông xoè lòng bàn tay đi găng che ngọn lửa. Tôi lôitrong túi ra một bình rượu nhỏ, rượu làm bỏng họng tôi. Tôi gí bình rượu dưới mũi người lạmặt. Anh ta sững sờ kinh ngạc nhìn bình rượu. Mặt anh ta râu ria xồm xoàm và chẳng thểnào đoán nổi tuổi. Một vết chém dài kéo từ đỉnh lông mày qua con mắt phải lúc nào cũngkhép kín. Anh ta nhăn mặt, làm một hơi hết sạch bình rượu.Đêm không trăng. Gió rên rỉ như tiếng trẻ kêu than. Trên cao kia, một vị nam thần đang chiếnđấu với một nữ thần và xô đẩy các vì sao.Người đàn ông đếm đi dếm lại các quân cờ. Anh ta thua và bị bỏ xa mười tám điểm. Anh tathở dài đưa cho tôi cây nến, rồi đứng dậy, lênh khênh như một gã khổng lồ, nhặt túi đồ vàbỏ đi không quay trở lại.Tôi xếp quân cờ vào các hộp gỗ. Chúng kêu rin rít dưới những ngón tay tôi. Tôi chỉ có mộtmình, với lũ quân của tôi, với niềm tự kiêu được thoả mãn. Ngày hôm nay, tôi đã ăn mừngchiến thắng thứ một trăm. 2 Mẹ thấp bé, chỉ cao ngang ngực tôi. Việc để tang cha kéo dài làm khô héo thân hình mẹ. Khitôi báo với mẹ tin tôi được điều động sang Mãn Châu, mẹ tái mặt.- Mẹ, con xin mẹ, đã đến lúc con thực hiện số phận người lính rồi.Không đáp lại lời nào, mẹ bỏ vào phòng. Suốt buổi tối, cái bóng còng đi trong đau khổ củamẹ in hình trên vách ngăn phết giấy trắng. Mẹ cầu nguyện.Sớm nay, tuyết đầu mùa đã rơi trên Tokyo. Tôi quỳ phục trước bàn thờ tổ tiên, tay xoè ra ápsát xuống tấm chiếu tatami. Khi tôi đứng dậy, mắt tôi bắt gặp ảnh cha kính yêu. Cha cườ ...