Thiếu và thừa dinh dưỡng đều nguy hiểm

Cần phải có kiến thức về các loại thực phẩm để đảo bảo nhu cầu dinh dưỡng cho cơ thể.Thiếu dinh dưỡngTrong 10 năm vừa qua, tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng nặng, bị bệnh khô mắt do thiếu vitamin A dẫn đến mùa lòa đã giảm đi đáng kể. Tuy nhiên, tình trạng thiếu dinh dưỡng vừa phải, kéo dài đang là trở ngại cho sự pháttriển thể chất và trí tuệ con người Việt Nam. Nhiều bằng chứng cho thấy người Việt Nam vốn không phải là giống người bé nhỏ, yếu ớt và trí...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiếu và thừa dinh dưỡng đều nguy hiểm Thiếu và thừa dinh dưỡng đều nguy hiểmCần phải có kiến thức về các loại thực phẩm để đảo bảonhu cầu dinh dưỡng cho cơ thể.Thiếu dinh dưỡngTrong 10 năm vừa qua, tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡngnặng, bị bệnh khô mắt do thiếu vitamin A dẫn đến mùalòa đã giảm đi đáng kể. Tuy nhiên, tình trạng thiếu dinhdưỡng vừa phải, kéo dài đang là trở ngại cho sự pháttriển thể chất và trí tuệ con người Việt Nam. Nhiềubằng chứng cho thấy người Việt Nam vốn không phải làgiống người bé nhỏ, yếu ớt và trí tuệ kém cỏi về mặt ditruyền, nhưng tình trạng dinh dưỡng kém đã hạn chếcác tiềm năng đó.Nghèo và thiếu kiến thức là hai nguyên nhân cơ bản củađói và thiếu dinh dưỡng. Do đó, điều kiện đầu tiên để có anninh dinh dưỡng là bảo đảm an ninh thực phẩm, đặc biệt anninh thực phẩm ở hộ gia đình. Nói đến an ninh thực phẩmnghĩa là thực phẩm không bị khan hiếm, ổn định trong nămvà người nghèo có thể mua được. Vì vậy, chương trìnhdinh dưỡng cần gắn với chương trình sản xuất, xóa đóigiảm nghèo và tăng thu nhập của người nghèo. Yếu tố thứhai trong an ninh dinh dưỡng là bảo vệ sức khỏe.Ở trẻ em, đó là các hoạt động chăm sóc bà mẹ nhất là khicó thai, nuôi con bằng sữa mẹ, phòng chống các bệnhnhiễm khuẩn và suy dinh dưỡng; Ở người lớn, đó là xâydựng một lối sống lành mạnh, cả về ăn uống. Yếu tố thứ 3gần đây được nhấn mạnh nhiều là công tác chăm sóc cácđối tượng có nguy cơ cao ở tại gia đình và cộng đồng. Đờingười luôn luôn là sự đối đầu với các nguy cơ và tháchthức kể từ khi còn nằm trong bụng mẹ cho đến chết. Nhữngđối tượng có nguy cơ cao là bà mẹ, trẻ em, thiếu nữ, ngườigià, người tàn tật, nhưng cần quan tâm đặc biệt đến trẻ emtrước tuổi đi học và những năm đầu đến trường vì tìnhtrạng dinh dưỡng và sức khỏe kém ở lứa tuổi tuổi này liênquan đến tỷ lệ trẻ em đến lớp, bỏ học và năng lực học tập.Nuôi con bằng sữa mẹ là hành vi thể hiện đầy đủ nhất kháiniệm chăm sóc cả về dinh dưỡng (sữa mẹ là thức ăn cân đốinhất với trẻ thơ), y tế (sữa mẹ có các kháng thể quý giá) vàtình cảm (sự âu yếm hai chiều giữa mẹ và con). Nuôi conbằng sữa mẹ và làm thế nào để người mẹ có đủ sữa nuôicon là nội dung hoạt động đầu tiên và quan trọng nhất củachương trình phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em và thiếuvi chất dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu vitamin A.Người ta nhận thấy trẻ em ở các nước kém phát triển nếuđược nuôi dưỡng đầy đủ, hợp vệ sinh sẽ có tốc độ tăngtrưởng không khác với tiêu chẩn quốc tế và các chế độ ănbổ sung cho bà mẹ và trẻ em nghèo đã làm giảm hẳn số trẻsơ sinh nhẹ cân, tăng phát triển thể lực và trí tuệ của trẻ emmột cách rõ rệt.Thời kỳ có nguy cơ cao về suy dinh dưỡng là thời gian nằmtrong bụng mẹ và hai năm đầu tiên. Đỉnh cao của suy dinhdưỡng trẻ em thường ở lứa tuổi 24-36 tháng, nhưng đó làđỉnh tập hợp của suy dinh dưỡng ở các thời kỳ trước đó vìsuy dinh dưỡng là một bệnh mạn tính chứ không tiến triểnnhanh như một số bệnh nhiễm khuẩn. Vì vậy, trong chiếnlược phòng chống suy dinh dưỡng cần tập trung vào cácthời kỳ sớm, cụ thể là ngay từ khi bắt đầu ăn bổ sung (4-6tháng) nhằm loại trừ tối đa những trường hợp đi chệch khỏiđường phát triển bình thường để sa vào thung lũng của suydinh dưỡng.Các nghiên cứu ở nước ta cũng cho thấy trong 3 tháng đầutiên, trẻ em Việt Nam nói chung phát triển không kém tiêuchuẩn quốc tế, nhưng từ tháng thứ tư trở đi thì phát triểnkém hẳn và thời kỳ kém nhất là khoảng thời gian từ thángthứ tư đến tháng thứ sáu, trung bình chỉ đạt 60% tăng cânnặng theo tiêu chuẩn.Tình trạng thiếu năng lượng trường diễn cao (BMIđến dinh dưỡng đòi hỏi một sự quan tâm và hành động kịpthời. Dư luận xã hội đã bắt đầu chú ý đến tình trạng béo phìở một số trẻ em, không ít người lớn đã phải dùng thuốcchống béo hoặc đến các thẩm mỹ viện để lấy bớt mỡ thaycho rèn luyện thân thể và các chế độ ăn hợp lý. Sự songsong tồn tại giữa mô hình bệnh tật do thiếu ăn và thừa ăn làđặc điểm của dinh dưỡng trong thời kỳ chuyển tiếp.Trẻ em nuôi nhân tạo dễ bị béo phì hơn trẻ em nuôi bằngsữa mẹ. Nhiều bà mẹ quá quan tâm bồi dưỡng cho con,nghĩ rằng càng ăn nhiều chất bổ càng tốt (thường là cácthức ăn nhiều protein và lipid như thịt, trứng, giò chả, bơ)càng lớn nhanh, càng nặng cân càng tốt. Điều đó khôngđúng. Trẻ em cần được nuôi dưỡng một cách khoa học đểphát triển đúng quy luật, phù hợp với tiềm năng di truyềncủa nó. Nếu cho ăn quá mức đối với trẻ em ngay từ đầu sẽlàm phát triển bất bình thường và liên tục các tế bào mỡ. Ởngười lớn, nếu thay đổi chế độ dinh dưỡng thì chỉ làm chocác tế bào đó giữ nhiều mỡ hơn chứ không làm chúng tăngsinh về số lượng được.Chế độ dinh dưỡng hợp lý còn là yếu tố cần thiết trongchiến lược phòng chống nhiều bệnh mạn tính như béo phì,các bệnh tim mạch, đái tháo đường và ung thư. ...