Thơ lãng mạn Trung Hoa - Từ Khuất Nguyên đến Lý Bạch và Lý Hạ _1

Lý Hạ lại khẳng định cái tôi cá nhân theo một hướng mới – cái tôi sáng tạo. Tìm về tận cùng bản thể, giải phóng cá nhân cũng là giải phóng năng lực sáng tạo tiềm ẩn trong mỗi con người. Về phương diện này, Lý Hạ đã có đóng góp quan trọng trên con đường phát triển của thơ cổ Trung Hoa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thơ lãng mạn Trung Hoa - Từ Khuất Nguyên đến Lý Bạch và Lý Hạ _1 Thơ lãng mạn TrungHoa - Từ Khuất Nguyênđến Lý Bạch và Lý Hạ Lý Hạ lại khẳng định cái tôi cá nhân theo một hướng mới – cái tôi sáng tạo. Tìm về tậncùng bản thể, giải phóng cá nhân cũng là giải phóng năng lực sáng tạo tiềm ẩn trong mỗi conngười. Về phương diện này, Lý Hạ đã có đóng góp quan trọng trên con đường phát triển củathơ cổ Trung Hoa. Có thể nói, chưa ở đâu, vai trò của nhà thơ – người sáng tạo lại được đềcao đến vậy: Điện tiền tác phú thanh ma không, Bút bổ tạo hóa thiên vô công. (Trước nhà làm thơ thanh âm chạm vào bầu trời Ngòi bút bổ sung chỗ khiếm khuyết của tạo hóa không tốn chút công sức – Cao hiên quá) Trong cái nhìn của Lý Hạ, vai trò sáng tạo của nhà thơ cũng giống như một “ông trờicon”. Và cũng chỉ nhà thơ mới lắng nghe được những lời âm thầm sâu thẳm của tạo vật: Phi quân ngâm nhạc phủ, Thùy thức oán thu thâm. (Nếu chẳng là anh ngâm nhạc phủ, Ai biết mùa thu nỗi oán sâu – Ba Đồng đáp) Sáng tạo cái lạ ở Thi Quỷ được xem như một dấu ấn đột biến trong tiến trình phát triểnvăn học Trung Quốc. Hình tượng, ý cảnh, phương pháp so sánh trong thơ ca của Lý Hạkhông đi con đường người xưa đã đi mà ông xây dựng cho mình một phong cách riêng độcđáo, mở ra những chân trời mới cho những sáng tác theo tinh thần chủ nghĩa lãng mạn, thêlương diễm lệ. Tô Tiểu Tiểu mộ và Mộng thiên là những tác phẩm thể hiện rõ nét nhất chophong cách nghệ thuật độc đáo của ông. Thu về bản ngã, lấy tâm hồn làm điểm quy chiếu ngoại vật, nên thơ Khuất Nguyên –Lý Bạch – Lý Hạ đều mang nặng tâm tình cô độc. Khuất Nguyên tự ý thức rằng loài chimcao quý “vốn xưa nay là giống không đàn”, Lý Bạch đơn độc ngàn năm bị người đời ghét “aicũng muốn giết” (Đỗ Phủ), còn Lý Hạ đã mang thân phận cô đơn trong sinh mệnh Thi Quỷ.Lý Bạch kế thừa được khát vọng mạnh mẽ của Khuất Nguyên, trong khi Lý Hạ nghiêng vềphần tối, trầm uất, cô độc của tác giả Ly tao. Nằm trong loại hình thơ ca cổ điển phươngĐông với sự chế ước của cái ta siêu ngã nhưng dòng mạch ngầm lãng mạn ấy vẫn tạo nên bađỉnh sóng của cảm xúc, tâm trạng độc đáo phi phàm: một Khuất Nguyên “ngã độc tỉnh” củakẻ “Cất mình khoảng trời mây rộng rãi”… một Lý Bạch “Độc tọa Kính Đình” của “Kình ngưnằm vắt ngang biển”, của “đại bàng gãy cánh tầng không”; một Lý Hạ “Đề điểu bị đàn quy”(Con chim bị đạn cất tiếng kêu khi quay về) lặng lẽ “khổ ngâm”… Cuộc đời, thời đại, cá tínhkhác nhau nên sắc thái cái tôi cũng khác. Nhưng cả ba đều có vẻ bề ngoài khoáng đạt “đạt tắckiêm tế thiên hạ, cùng tắc độc thiện kỳ thân” (đạt thì cứu thiên hạ, cùng thì giữ thiện mộtmình) của cái tôi “lội ngược” trên mặt đất bất như ý vọng tiếng thở dài lên trời xanh của kiếpngười. Đó là khát vọng xanh tìm về lại mình, nhận ra mình là ai trong thế giới. 2.2. “Tìm cái phi thường, cái ước mơ” Khuất Nguyên – Lý Bạch – Lý Hạ đều kiến tạo một thế giới thơ của riêng mình. Khátvọng muôn đời của người nghệ sĩ là đi tìm cái đẹp. “Cái tầm thường là cái chết của nghệthuật”, người thơ lãng mạn đi ra ngoài sự thực mà tìm kiếm cái đẹp lý tưởng, hướng đến cáituyệt đích, không cùng. 2.2.1. Ly tao – thế giới của thiện mĩ (cái đẹp hoàn hảo) Cái đẹp – theo quan niệm của Khuất Nguyên – phải là cái đẹp lý tưởng, tuyệt đối,hoàn toàn, trọn vẹn (thiện mĩ) và ông xây dựng thế giới thơ của mình theo quan niệm ấy.Trong thế giới ấy, nền chính trị cũng phải được tạo ra trên tiêu chí cái đẹp (mỹ chính) với vuasáng, tôi hiền, con người biết trau chuốt, hoàn thiện mình trọn vẹn từ thể xác đến tâm hồn.Lối vào Ly taotràn ngập các loài hoa thơm cỏ lạ như là một biểu trưng cho cái đẹp toàn thiệntoàn mĩ ấy. Dòng mạch cảm hứng quyết không bỏ chính theo tà, bỏ trong theo đục… cũngđược thể hiện theo diễn biến tâm trạng của “người đẹp” đi tìm “bạn lòng”. Vì mang đậm chấtlý tưởng nên cái đẹp của Ly tao nghiêng về tinh thần, ở đó người ta trồng hoa, chăm hoa, mặchoa, và thức ăn cũng là tinh túy của các loài hoa cỏ Ăn hoa rụng bên nhành thu cúc – Uốngsương sa dưới gốc mộc lan, Hoa quỳnh bẻ lấy phòng khi – Nhành thì làm bánh, cánh thì làmcơm… Chính vì đòi hỏi cao với quan niệm cái đẹp lý tưởng như vậy nên va đập với hiện thựclà điều tất yếu. Khuất Nguyên không thể xây dựng hiện thực theo lý tưởng của ông về cáiđẹp, cũng không thể từ bỏ lý tưởng của mình, vì vậy mà rơi vào bi kịch. Ly tao là đóa hoa kếttinh trữ tình lãng mạn trên nền tảng hiện thực của thời đại “trăm hoa đua nở” hào hùng mà bikịch thông qua tiếng lòng của một cái tôi cô độc nên xanh mãi trên dòng Tương giang. 2.2.2. Thơ Lý Bạch – thế giới của kỳ mĩ (vẻ đẹp lạ lùng) Theo đuổi cái đẹp cũng là thiên chân của thi tiên Lý Bạch. Cá tính mạnh mẽ được pháthuy nhờ thời đại cực thịnh, Lý Bạch không bằng lòng với cái đẹp bình thường. Nhiều nhànghiên cứu nhận ra tính chất kỳ của thơ Lý Bạch. Trong thơ của mình, Lý Bạch kiến tạo nênmột th ...