Thông báo lâm sàng: Vô cảm cho phẫu thuật giảm thể tích phổi

Bài viết này bàn luận một số vấn đề về phương pháp vô cảm cho loại phẫu thuật giảm thể tích phổi. Đồng thời, bài viết nêu một số nhận xét về quá trình gây mê hồi sức nhằm đảm bảo cho phẫuthuật cắt giảm thể tích phổi điều trị bệnh COPD thành công.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thông báo lâm sàng: Vô cảm cho phẫu thuật giảm thể tích phổiTẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2015THÔNG BÁO LÂM SÀNG:VÔ CẢM CHO PHẪU THUẬT GIẢM THỂ TÍCH PHỔIVõ Văn Hiển*; Nguyễn Ngọc Thạch*; Nguyễn Đăng Thứ**TÓM TẮTPhẫu thuật giảm thể tích phổi là phương pháp điều trị ngoại khoa cho bệnh nhân (BN)bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) có khí phế thũng. Phương pháp này mang lại hiệuquả tốt và được ứng dụng rộng rãi. Tại Bệnh viện Quân y 103, ngày 28 - 10 - 2014 lần đầu tiênđã tiến hành phẫu thuật giảm thể tích phổi. Chúng tôi xin bàn luận một số vấn đề về phươngpháp vô cảm cho loại phẫu thuật này. Phương pháp vô cảm là gây mê nội khí quản cô lập phổivới thông khí nhân tạo kiểm soát áp lực, trong đó áp lực thở vào (Pinsp) = 15 cmH2O, tỷ lệ thờigian hít vào/thở ra (I/E) = 1/3, áp lực dương cuối thì thở ra (PEEP) = 0, FiO2 = 100%, chấpnhận mức CO2 trong máu cao (PaCO2 = 47 mmHg) để tránh gây tổn thương phổi. Giảm đausau mổ tốt để BN có thể tự thở sớm, giảm tối đa thời gian thông khí nhân tạo của BN, rút ốngnội khí quản sớm nhất có thể, góp phần đem lại thành công cho cuộc phẫu thuật.* Từ khoá: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính; Vô cảm; Phẫu thuật giảm thể tích phổi.Case Report: Anasthesia for Lung Volume Reduction SurgerySummaryLung volume reduction is a surgical procedure for treatment of patients with emphysema inchronic obstructive pulmonary disease (COPD). The method has good effect and is appliedmore and more popularly. The first lung volume reduction for treatment of COPD at the 103thHospital was performed on the 28 October, 2014. Through the case, we discuss about someaspects of anaesthesia method for this surgical procedure. The anaesthesia method is lungisolated general anaesthesia with pressure control ventilation mode, in which inspirationpressure = 15 cmH2O, I/E = 1/3, PEEP = 0, FiO 2 = 100%, acceptable high blood CO 2 levelPaCO 2 = 47 mmHg to prevent from lung trauma. Good postoperative analgesia to earlyspontaneous ventilation patient, maximum artificial ventilation time decrease, endotracheal tubeextubation as soon as possible contribute the successful surgery.* Key words: Chronic obstructive pulmonary disease; Anaesthesia; Lung volume reduction surgery.ĐẶT VẤN ĐỀPhẫu thuật cắt giảm thể tích phổi làbiện pháp điều trị có hiệu quả đối với mộtsố trường hợp COPD có khí phế thũng.mạn tính kéo dài, do đó công tác vô cảmphẫu thuật có những điểm đặc biệt riêng,nhất là vấn đề đảm bảo tốt được chứcnăng hô hấp của BN trong và sau mổ.Đây là một phẫu thuật lồng ngực lớntrên BN vốn có suy giảm chức năng hô hấpNgày 28 - 10 - 2014, ca phẫu thuậtcắt giảm thể tích phổi điều trị bệnh COPD* Bệnh viện Qu©n y 103** Học viện Quân yNgười phản hồi (Corresponding): Nguyễn Ngọc Thạch (phamdangninh103@yahoo.com)Ngày nhận bài: 08/02/2015; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 18/03/2015Ngày bài báo được đăng: 02/04/2015181TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2015đầu tiên tại Bệnh viện Quân y 103 đã đượcthực hiện thành công. Qua ca bệnh này,chúng tôi muốn nêu một số nhận xét về quátrình gây mê hồi sức nhằm đảm bảo cho phẫuthuật cắt giảm thể tích phổi điều trị bệnhCOPD thành công.THÔNG BÁO CA LÂM SÀNGhuyết áp động mạch xâm nhập, SpO2, EtCO2,đặt đường truyền tĩnh mạch ngoại vi và tĩnhmạch cảnh trong bên phải, thở oxy 2 l/phútqua mũi, nhịp tim 90 chu kỳ/phút, huyết áp130/70 mmHg, SpO2 97%.BN được tiền mê bằng tiêm tĩnh mạchmidazolam 2 mg. Khởi mê bằng tiêm tĩnhmạch propofol 100 mg, thuốc giãn cơBN: Nguyễn Văn B., nam, 50 tuổi, nặng 50kg, cao 166 cm, vào viện ngày 14 - 10 - 2014với chẩn đoán khí phế thũng ưu thế thuỳ dướiphổi phải trên COPD giai đoạn ổn định. BN cótiền sử hút thuốc lá > 15 năm và làm nghềhàn xì.esmeron 40 mg, thuốc giảm đau fentanyl 100Lâm sàng: bệnh biểu hiện thành từng đợttrong 6 năm gần đây. BN ho liên tục, thànhcơn, tăng lên khi thay đổi thời tiết, khạc đờmtrắng đục, nhiều về sáng. Khó thở ở thì thở ra,đôi khi cả 2 thì, tăng lên khi gắng sức, tứcngực; đã được điều trị nội khoa bằng thuốcgiãn phế quản, corticoid, kháng sinh nhiềuđợt.duy trì được thông khí 6,4 l/phút và SpO2Cận lâm sàng trước khi phẫu thuật: chứcnăng hô hấp: TLC: 155%; RV: 185%; VC:144%; FVC: 108%; FEV1: 87%; FEV1/FVC:66%; FEV1/VC: 49,4%. Chụp CT-scanner lồngngực cho thấy hình ảnh khí thũng ưu thế thuỳdưới phổi phải. Xét nghiệm khí máu độngmạch: pH: 7,42; BE: -1,1 mmol/l; PaO2: 91mmHg; PaCO2: 40 mmHg; HCO3-: 23,4mmol/l.lại; nhịp tim trong quá trình duy trì 80 - 90 chuBN có chỉ định phẫu thuật nội soi cắt giảmthể tích phổi (cắt thuỳ dưới phổi phải).Phương pháp vô cảm là gây mê nội khí quảncô lập phổi phải.Chuẩn bị BN: BN nhịn ăn uống trước gâymê 6 giờ. Khi được chuyển vào phòng mổ,BN được lắp các thiết bị theo dõi nhịp tim,182mcg. Huyết động trong quá trình khởi mê ổnđịnh.Thông khí bằng úp mask bóp bóng với tầnsố 20 lần/phút; cài đặt áp lực tối đa cho bóng15 cmH2O, dòng khí mới 6 l/phút; FiO2 100 ...