'Thuần phục' trẻ không vâng lời

Gần đây, chị Nhung, ở Thanh Xuân, Hà Nội thấy cậu con trai 13 tuổi vốn rất nghe lời tự dưng hay càu nhàu và hò hét inh ỏi cả nhà bất cứ khi nào bị bố mẹ nhắc việc gì. Cầm đồ gì lên, cháu cũng thả rầm một cái như để phản đối. Hai vợ chồng chị bảo con lên phòng chuẩn bị quần áo đi thăm ông bà thì cháu nhất quyết không đi. Hỏi gì cũng không nói, cháu tỏ rõ sự chán chường và thất vọng với cha mẹ. Theo lời kể của chị...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
“Thuần phục” trẻ không vâng lời “Thuần phục” trẻ không vâng lời Gần đây, chị Nhung, ở Thanh Xuân, Hà Nội thấy cậu con trai 13tuổi vốn rất nghe lời tự dưng hay càu nhàu và hò hét inh ỏi cả nhà bấtcứ khi nào bị bố mẹ nhắc việc gì. Cầm đồ gì lên, cháu cũng thả rầm mộtcái như để phản đối. Hai vợ chồng chị bảo con lên phòng chuẩn bị quần áo đi thăm ông bàthì cháu nhất quyết không đi. Hỏi gì cũng không nói, cháu tỏ rõ sự chánchường và thất vọng với cha mẹ. Theo lời kể của chị Nhung, mọi chuyện bắt đầu từ một lần bố Dũngcó hứa nếu trong tuần cậu được hai lần điểm 10 thì cuối tuần sẽ cả nhà đicông viên và cho chơi trò đua xe bắn súng. Từ sau hôm nghe bố nói điều đó,cậu đã được hai điểm 10 liền. Nghĩ thế nào cũng được đi chơi, cậu đã khoevới vài đứa bạn thân ở lớp và hàng xóm. M ỗi lần nhắc đến thì cháu đều thấytự hào. Thế nhưng bố cậu lại có việc đi công tác xa đột xuất, nên lời hứa đókhông thành hiện thực. Thạc sĩ Nguyễn Thị Hằng Phương, chuyên viên tư vấn tâm lý, Trungtâm Nghiên cứu Tâm lý trẻ em N-T Nguyễn Khắc Viện cho biết, khi biếtrằng lời hứa của bố, sự cố gắng, chờ đợi của mình chẳng có nghĩa lý gì cả,Dũng đã có sự phản kháng dữ dội. Hơn nữa, cậu còn cảm thấy xấu hổ vớibạn mình đã khoe khoang. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chuyện con cái không vâng lời. Có khiviệc không nghe lời xuất phát từ trẻ, muốn khẳng định cái tôi, muốn thể hiệnbản thân… Nhưng ngược lại, thỉnh thoảng, chính cách cư xử chưa hợp lýcủa bố mẹ lại làm con thêm bướng bỉnh. Có phụ huynh vừa đi làm về đến nhà thấy con đang ngồi xem tivi đãquát lên “Con đứng dậy đi thay quần áo ngay. Sao đi học về chưa thay hả?Con cái gì, lớn rồi cứ để mẹ phải nhắc nhở, tắt tivi ngay, lúc nào cũng xemxem xem…”. Trong trường hợp này, nhiều trẻ sẽ cãi lại “Con vừa về đếnnhà mà”, “Con xem tí chứ mấy”, “Quần áo con vẫn còn sạch mà”. Theo các nhà tâm lý, sau một ngày xa mẹ, trẻ vừa nhìn thấy mẹ về đếnnhà đã nghe một loạt yêu cầu (tắt tivi; thay quần áo, phải bớt xem tivi…) thìđứa trẻ nào cũng cảm thấy bị ức chế, cho rằng “Chắc ba (mẹ) không thươngyêu mình”. Trẻ sẽ thấy như mình làm việc gì cũng có lỗi, không làm cũng cólỗi. Trong khi rõ ràng vì quan tâm đến con cha mẹ mới nói như thế nhưng trẻsẽ không nghĩ sự việc theo hướng đó. Việc giáo dục con cái là điều quý giá nhất trong đời nhưng nuôidưỡng, dạy dỗ như thế nào không hề đơn giản. Thạc sĩ tâm lý Hằng Phươngchia sẻ một số “bí quyết” khi trò chuyện với con nói chung và trong nhữnglúc con không vâng lời qua một số quy tắc sau: 1. Luôn khẳng định bố mẹ yêu thương con bằng mọi cách, thôngqua mọi hành động. Cách tốt nhất để con biết chắc rằng bố mẹ yêu thương con đấy làthông qua lời nói. Mỗi ngày, bố mẹ hãy nói với con thật nhiều lần với thôngđiệp “Bố, mẹ rất yêu con”, “Con rất đáng yêu”…. Với trẻ nhỏ, những câunói đầy cảm xúc như thế này sẽ giúp con tự tin là dù thế nào thì bố mẹ cũngyêu thương mình. Nhờ đó, trẻ sẽ vững vàng, mạnh mẽ hơn trong những hoàncảnh mà các con đối diện hàng ngày. Với trẻ lớn hơn, nhiều lúc cha mẹ rất ngại ngùng khi bày tỏ tình yêuthương thông qua lời nói như với trẻ bé. Lúc đó, chúng ta có thể dùng nhữngcâu như: “Cả ngày hôm nay đi làm, mà bố (mẹ) cứ nhớ đến con và nghĩ xemgiờ này ở lớp thì con đang làm gì. Không biết bố (mẹ) giúp gì được cho connhỉ?…” 2. Cha mẹ hãy bình tĩnh khi gặp tình huống con không nghe lời. Nhiều phụ huynh khi thấy con không vâng lời thì quát: “Sao con hưthế nhỉ”, nặng nề hơn thì “Mẹ thấy khổ sở vì có đứa con hư hỏng như con”.Thậm chí, có gia đình còn thường xuyên dùng câu “Cái đồ hư hỏng”. Sự thậtthì có thể vấn đề mà con gây ra chưa đến mức nghiêm trọng như lời bố mẹnói. Nhưng ngay cả khi con có hư thật thì chưa phải đến mức lúc nào trẻcũng cư xử không ra gì. Lúc này, cha mẹ hãy chọn một từ cho hợp lý để nói với con. Thay vìnói con hư tất tật, thì có thể nói “Bố (mẹ) thấy con hư vì đã làm vỡ cái bìnhđá quý”, “Bố mẹ rất bực mình vì con đã không vâng lời bố mẹ trong chuyệnđi thăm hỏi ông bác họ hoặc trong chuyện con cáu giận em”… Điều này có nghĩa là, chúng ta sẽ nói đúng chuyện mà trẻ vừa gây chota khó chịu, chứ không nói về cả con người, nhân cách của trẻ. Tương tự nhưvậy, khi chúng ta có ý định khen trẻ điều gì đó, nếu chúng ta nói “Con thậttuyệt vời. Con thật giỏi” cũng sẽ không đem lại tác dụng như khi chúng tanói rõ cụ thể điều mà trẻ đã làm được. Chẳng hạn: “Mẹ thấy con thật ngườilớn khi biết giúp em cất dọn đồ chơi”, “Bố thấy con đã rất thành công khisửa được cái điều khiển tivi này”… 3. Để định hướng cho trẻ làm đúng với yêu cầu của mình, cha mẹcó thể sử dụng những mẫu câu: - “Bố, mẹ muốn con + vấn đề” (Bố mẹ muốn con nhanh chóng dọn lạisố đồ chơi này vào giỏ, Bố mẹ muốn con rửa tay nhanh hơn). - “Con giúp mẹ + vấn đề” (Con giúp mẹ cất đôi tất của con vào máygiặt nhé ...