Thuật ngữ kỹ thuật trong nghề báo

Họ nói cho chúng ta về những gì chúng ta cần viết và cung cấp cho chúng ta các thuật ngữ chúng ta cần. Khi nghe một quan chức nói về Bộ môn Vi Khí hậu, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, dưới sự chủ trì của GS.TS Trần Ngọc Chấn, nghiên cứu và xây dựng thành công "phần mềm tính toán khuyếch tán ô nhiễm theo mô hình Gauss", cách an toàn nhất là sử dụng chính những sáo ngữ này thay vì phải đau đầu để cố tìm ra những từ ngữ mà độc giả có...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thuật ngữ kỹ thuật trong nghề báo Thuật ngữ kỹ thuật trong nghề báoHọ nói cho chúng ta về những gì chúng ta cần viết và cung cấp cho chúng ta cácthuật ngữ chúng ta cần. Khi nghe một quan chức nói về Bộ môn Vi Khí hậu,Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, dưới sự chủ trì của GS.TS Trần Ngọc Chấn,nghiên cứu và xây dựng thành công phần mềm tính toán khuyếch tán ô nhiễmtheo mô hình Gauss, cách an toàn nhất là sử dụng chính những sáo ngữ này thayvì phải đau đầu để cố tìm ra những từ ngữ mà độc giả có thể hiểu được.Đối khi sếp hay các biên tập viên ngồi bàn giấy thường không hét lên với bạn rằng“Này cô này cậu, “tính toán khuyếch tán ô nhiễm theo mô hình Gauss” có nghĩa làgì?” (đây là mô hình được sử dụng rộng rãi để tính khuyếch tán ô nhiễm trong khíquyển từ nguồn điểm cao. Mô hình được ứng dụng rất hiệu quả trong đánh giá tácđộng môi trường của nhiều công trình, nhiều dự án ở nước ta). Không ít sếp khôngthích bị lộ ra là không biết gì. Vì vậy họ cũng sẽ cùng tham gia vào âm mưu đểcho độc giả tự mò mẫm tìm hiểu những thuật ngữ họ không biết.Một nguyên nhân khác dẫn đến việc chúng ta dùng rất nhiều các con số và thuậtngữ trong bài viết là do chúng ta nghĩ rằng độc giả môi trường không giống nhưđại đa số các độc giả khác, rằng họ có thể tiếp nhận nhiều thông tin phức tạp và họđã biết các thuật ngữ. Đôi khi chúng ta dùng những từ ngữ đao to búa lớn vì muốnkhoe khoang với các đồng nghiệp là chúng ta cũng biết sử dụng những từ này.Nếu tiếp cận đúng cách, chúng ta có thể làm cho chủ đề của chúng ta trở nên hấpdẫn hơn và xứng đáng hơn với công sức chúng ta bỏ ra đồng thời làm cho bài viếtdễ hiểu và có ích hơn cho độc giả, những người thường không khác mấy so vớiđộc giả của các trang báo khác.Rất nhiều phóng viên môi trường còn tin rằng độc giả của họ biết những thuật ngữta đang sử dụng. Họ không biết đâu. Nhiều độc giả mua báo môi trường và đọclướt qua các trang. Họ thường chỉ đọc lướt để chọn ra những tin tức liên quan trựctiếp đến họ. Họ không đọc những phần còn lại, kể cả khi họ có thời gian. Điều nàylà vì tuy họ có thể được một ngành công nghiệp hay một cơ quan chính phủ trảlương rất cao cho chuyên môn của họ, họ vẫn chỉ là chuyên gia trong một lĩnh vực.Một chuyên gia môi trường trong ngành công nghiệp hóa chất khong nhất thiếtbiết được những gì đang xảy ra hoặc những thuật ngữ chuyên môn về chính sáchthương mại. Một nhà nông nghiệp giỏi không nhất thiết phải biết về việc quỹlương hưu đã đầu tư tiền tiết kiệm hưu trí của anh ta như thế nào. Một nhà quản lýgiỏi trong lĩnh vực môi trường đô thị không nhất thiết phải biết tầng ozone hoạtđộng ra sao.Nếu chúng ta giúp độc giả hiểu được những lĩnh vực họ ít biết đến, họ sẽ tiếp tụcmuốn đọc những gì chúng ta viết và như vậy sẽ giúp cho tờ báo của chúng ta bánchạy hơn và đứng vững hơn trên thị trường. Cả độc giả và phóng viên đều là ngườithắng cuộc.Làm gì để được như vậy?* Hãy biến bài viết thành của riêng ta. Điểm yếu nhất của một phóng viên làthói quen chỉ dựa vào một nguồn tin duy nhất để viết bài. Các chính phủ, các côngty và các tổ chức phi chính phủ đưa ra một số lượng lớn các thông cáo báo chí vàcác tài liệu tự tiếp thị cho bản thân. Thường những nội dung này được đưa nguyênxi lên báo mà không hề được bàn tay phóng viên đụng vào.Phóng viên không hề cảm thấy xấu hổ với mình khi làm như vậy trong khi lẽ ranhững thông tin này chi ược xem là điểm xuất phát cho bài viết. Hãy tìm thêmnhững thông tin khác, tìm các nguồn tin mới, tìm các góc độ khác nhau của vấn đề,ta sẽ cảm thấy mình đạt được một điều gì đó. Và nếu như sau bao thời giannghiên cứu, tìm tòi, kết quả lại là những thông tin cũ rích, nhàm chán hoặc khôngquan trọng, hãy lấy đủ dũng cảm để tự nói rằng “đây không phải là tin hay để viếti.Mình sẽ không tốn thêm thời gian vào vấn đề này”.* Hãy tìm tới tận đáy của vấn đề. Hãy đào hết chiều sâu của vấn đề. Trong thờiđại những thông tin cơ bản hoặc đơn giản có thể thấy nhan nhản trên các kênhtruyền hình 24 giờ một ngày, trên mạng Internet hay trên điện thoại di động, cáiđộc giả cần là hiểu được ý nghĩa của vấn đề. Vì vậy trong các bài viết của chúng taý nghĩa của sự việc phải được làm sáng tỏ và đưa lên đầu bài.* Hãy tự tạo niềm vui cho mình. Hãy ra khỏi bàn giấy văn phòng. Hãy đi tớinhững nơi sự việc đang xảy ra, những nơi chỉ được nhắc đến một cách trừu tượngtrên các thông cáo báo chí và mang lại sự sống cho các bài viết về môi trường.Bạn sẽ thấy niềm vui và sự hài lòng trong công việc đang tăng lên. Và độc giả củabạn cũng sẽ thích các bài viết của bạn hơn và sẽ hiểu được vấn đề dễ dàng hơn.Hãy hiểu vấn đề kỹ hơn. Điều này sẽ mang lại sự sống cho chủ đề bạn đang viếtbài. Nếu bạn thấy vấn đề này nhàm chán và khó hiểu, độc giả của bạn cũng sẽ cảmnhận y như vậy khi đọc bài. Nhưng nếu bạn bắt đầu hiểu được sự năng động củathị trường hay bị hấp dẫn bởi các hậu quả môi trường do một chính sách kinh tếgây ra, bạn sẽ hiểu được cuộc sống đang vận động như thế ...