Thuật nói chuyện hằng ngày phần 15

Khi nào, gặp chuyện Doez thèo lẻo chắc bạn bỉu môi. Màđâu phải ngày xưa mới có Doez! Giờ đây, ở quanh bạn, cóhàng lố Doez lúc nào cũng chực hờ để làm đòn xóc. Có thểgọi chơi họ là những "Thông tấn xã"; xong khác chút là họ"làm việc" không công, và gieo oán hận.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thuật nói chuyện hằng ngày phần 15Thuật Nói Chuyện Hằng Ngày Hoàng Xuân Việt Ph ần 015 Đừng Làm Đòn Xóc Khi nào, gặp chuyện Doez thèo lẻo chắc bạn bỉu môi. Mà đâu phải ngày xưa mới có Doez! Giờ đây, ở quanh bạn, có hàng lố Doez lúc nào cũng chực hờ để làm đòn xóc. Có thể gọi chơi họ là những Thông tấn xã; xong khác chút là họ làm việc không công, và gieo oán hận. Người ta hay nói, thèo lẻo là tật của đàn bà, của những cô gái già. Bất công. Đàn ông cũng đòn xóc không thua phụ nữ. Giá thèo lẻo là sở trường của đàn bà, thì trong phương diện này, đàn ông tức là đàn bà. Người đòn xóc giống như những con rắn độc bò ngểu nghến từ mọi hang cùng ngõ hẻm của chợ đời, để reo rắc nọc hiểu lầm, uất hận, chia ly. Họ đem lời nói này, thọc cho người kia, việc người kia chọt người nọ. Vừa nghe ai nói xấu về bạn, tức tốc họ tỏ vẻ thân mật cùng bạn Thiệt chỗ thân mật nhau, tôi có điều này muốn nói với anh. Ông X... bà Y, khi dể anh thậm tệ. Họ chỉ trích hành động và hạnh kiểm của anh. Tôi không muốn nói lại với anh chi cho thêm rầy. Nhưng vì tình bạn, buộc lòng tôi nói cho anh biết rồi bỏ đi Bạn nói gì về chúng tôi không biết, nhưng họ thọc với chúng tôi rằng, bạn đả kích chúng tôi thậm tệ. Một bạn gái đã có vị hôn phu, ngày nọ có công việc, bàn chuyện rất lâu một mình với thanh nam. Họ đem mách với vị hôn phu của nàng rằng, nàng chim chuột với thanh namnày, mà có lẽ đã lạt tình với chàng rồi. Đôi bạn tâm giaođang mặn nồng yêu mến nhau, đang hăng hái xây dựng mộtcuộc đời hạnh phúc. Họ đến người này nói rằng, người kia là một cáo già, giảbộ thân mật nhưng lòng dạ là sào huyệt của dâm ô, hài lòng,đã gởi tình yêu nơi kẻ khác. Trong binh đội, họ đem hạnhkiểm của binh sĩ nộp không còn chân răng kẻ tóc cho cấp chỉhuy, rồi họ mách cho binh sĩ những khuyết điểm về đời tưcủa thủ lãnh. Dưới một cơ quan giáo dục, vì muốn được nhàgiáo dục yêu riêng, vì muốn lập công hay lãnh những ân huệ,họ giả bộ thân mật với hết mọi người để góp lỗi lầm củanhững kẻ này, đem nộp cho nhà giáo dục. Nơi hãng thầy thợcó đến đúng giờ không, có làm việc tận tình không, họ phúctrình đầy đủ cho ông chủ biết. Họ có cả một nghệ thuật thèo lẻo. Trước mặt người màhọ lấy tin tức, họ có thái độ ngoan ngoãn thật thà, thổi chokẻ này tuôn hết ruột gan cho họ, và họ dám đem cả danh dựra để thề giữ kín những gì mình nghe. Như vậy, ai mà khôngtin họ được. Khi thu thập những mầm gây oán thù rồi, thì họđến kẻ khác để gieo. Họ tỏ vẻ ân cần, lo lắng, họ than thởcho số phận kẻ ấy, tự xưng mình là kẻ thân nghĩa, để rồi từtừ họ thọc mách hết những điều họ nghe thấy. Thường họkhông phải chỉ nói sự thật, mà còn bịa đặt, thêu dệt nhữngđiều mình biết cho kẻ nghe tin mình làm họ nóng giận, tìmphương kế trả thù. Khi làm đòn xóc như vậy, người thèo lẻo tưởng sẽ đượclòng cả hai bên. Nhưng đó là một lầm tưởng trừ nhữngngười nông nổi hay quá ư đần độn, có ai lại đi tin rằng,những người đòn kóc là những kẻ trung tín. Ai cũng thừabiết rằng, miệng họ gieo nọc độc nơi mình đấy, nay mai họsẽ gieo nơi kẻ khác. Cũng có thể, nhiều người vội tin, cóđầu óc tiểu nhân, dùng họ để biết kẻ khác phán đoán thếnào về mình. Nhưng những người giàu lương tri, phán đoántheo tinh thần khoa học có đức bác ái, thành thật. Hạng thèolẻo này coi ba nhân đức như cỏ rơm. Như vậy, họ làm saochiếm được nhân tâm và có nhiều bạn. Trong trường hợpbạn nghe kẻ khác tọc mạch cho bạn những lời kẻ khác nóivề bạn, xin bạn tìm cách đổi vấn đề câu chuyện, để tránhnhững nọc độc của họ. Ngày xưa khi Socrate nghe ai thuậtlại cho ông nghe những lời bình phẩm của kẻ khác về ông,ông hay hỏi: điều anh nói có phải là chân lý không? Nếutrả lời không, theo ba câu hỏi của ông, thì ông xin người ấyhãy làm thinh. Chúng tôi muốn bắt chước nhà hiền triết HyLạp này khi gặp người đòn xóc, miễn là bạn đối xử với họvừa lịch sự vừa đắc nhân tâm. Lẽ dĩ nhiên bạn là người khá đoàng hoàng, mỗi ngày cốgắng tránh cho khỏi quái tật ấy. Chúng tôi nói mỗi ngày, làvì thèo lẻo cám dỗ ta mà không dè. Nếu thành thật với mình,ai trong chúng ta dám nói rằng mình không có lần nào thèolẻo. Là con người, tự nhiên chúng ta hướng về việc phanhphui cho kẻ khác biết những điều mà chúng ta biết. Chúngtôi không nói tính thèo lẻo vì ác tâm. Chứng này chỉ có mộtthiểu số người mắc thôi. Chúng tôi muốn nói tật đòn xóc vìgià hàm, Thiếu tự chủ, hiếu kỳ, vì nhẹ dạ. Muốn chiếnthắng tật xấu này, bạn hãy tập hãm khẩu. Mỗi khi nói chuyện với ai, để ý coi mình có thọc mécđiều gì của kẻ khác không. Nếu lỡ thọc méc, hãy tức tốc hốihận vì đã làm một điều đê mạt, tổn hại nhân cách. Có ngườiviện lý rằng, sự thọc méc đem lại lợi lộc. Thưa bạn dù bạnlợi lộc thế nào bạn cũng nên giữ phẩm giá của mình. Thàbạn sống nghèo nàn, hơn là giàu sang, đầy quyền thế, mà cảđời đem lương tâm, nhân cách, phẩm giá của mình đổ ụpxuống mũi giày của cấp trên quì mọp, lòn cúi, thưa méc kẻkhác ...