Thực hiện nguyên tắc OECD về quyền cổ đông và đối xử với các nhà đầu tư khác trong doanh nghiệp nhà nước Việt Nam: Thể chế và đặc điểm doanh nghiệp

Quản trị doanh nghiệp nhà nước (DNNN) theo chuẩn mực quốc tế là một yêu cầu đặt ra đối với DNNN như được nêu tại Nghị quyết TW 12/2017 của Đảng. Bộ nguyên tắc quản trị DNNN của OECD cung cấp một bộ chuẩn quản trị quốc tế như vậy. Bài viết này rà soát thể chế để thực hiện các nguyên tắc về mối quan hệ giữa DNNN với cổ đông và các nhà đầu tư khác. Về tổng thể, có thể thấy, mặc dù còn chưa đồng bộ, hệ thống trên một số khía cạnh, thể chế cho việc thực hiện các nguyên tắc này đã có. Bên cạnh đó, bài viết cũng khảo sát định lượng liệu mức độ sở hữu nhà nước, và một số đặc điểm doanh nghiệp khác, có ảnh hưởng đến chất lượng của việc thực thi nguyên tắc quản trị doanh nghiệp trên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực hiện nguyên tắc OECD về quyền cổ đông và đối xử với các nhà đầu tư khác trong doanh nghiệp nhà nước Việt Nam: Thể chế và đặc điểm doanh nghiệpTAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP Kỳ 2 tháng 11 (số 252) - 2023 THỰC HIỆN NGUYÊN TẮC OECD VỀ QUYỀN CỔ ĐÔNG VÀ ĐỐI XỬ VỚI CÁC NHÀ ĐẦU TƯ KHÁC TRONG DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC VIỆT NAM: THỂ CHẾ VÀ ĐẶC ĐIỂM DOANH NGHIỆP TS. Đậu Hương Nam*Quản trị doanh nghiệp nhà nước (DNNN) theo chuẩn mực quốc tế là một yêu cầu đặt ra đối với DNNNnhư được nêu tại Nghị quyết TW 12/2017 của Đảng. Bộ nguyên tắc quản trị DNNN của OECD cung cấpmột bộ chuẩn quản trị quốc tế như vậy. Bài viết này rà soát thể chế để thực hiện các nguyên tắc về mốiquan hệ giữa DNNN với cổ đông và các nhà đầu tư khác. Về tổng thể, có thể thấy, mặc dù còn chưađồng bộ, hệ thống trên một số khía cạnh, thể chế cho việc thực hiện các nguyên tắc này đã có. Bên cạnhđó, bài viết cũng khảo sát định lượng liệu mức độ sở hữu nhà nước, và một số đặc điểm doanh nghiệpkhác, có ảnh hưởng đến chất lượng của việc thực thi nguyên tắc quản trị doanh nghiệp trên.• Từ khóa: quản trị doanh nghiệp, cổ đông, nhà đầu tư… Ngày nhận bài: 08/10/2023 SOE governance according to international Ngày gửi phản biện: 12/10/2023 standards is a requirement for SOEs as stated Ngày nhận kết quả phản biện: 06/11/2023 in the Partys Central Resolution 12/2017. The Ngày chấp nhận đăng: 07/11/2023 OECD Principles of SOE Governance provide such a set of international governance standards. 05/2022). Với thực tiễn đó và cùng với đó là This article reviews institutions to implement principles on the relationship between SOEs yêu cầu đối với hiệu quả của DNNN, Tổ chức and shareholders and other investors. Overall, it Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã ban can be seen that, although not yet synchronized, hành bộ nguyên tắc quản trị doanh nghiệp nhà the system in some aspects and institutions for nước cùng với hướng dẫn đi kèm, bao gồm 07 implementing these principles already exists. In nội dung nguyên tắc lớn với 35 nguyên tắc thành addition, the article also quantitatively examines phần (OECD, 2015/2017)1,2. Đối với quản trị whether the level of state ownership, and a doanh nghiệp nhà nước, phương thức đối xử với number of other enterprise characteristics, affect cổ đông và các nhà đầu tư khác ngoài nhà nước the quality of implementing the above corporate là một khía cạnh đặc thù. Một cách cụ thể hơn, governance principles. đối với các doanh nghiệp thông thường, các cổ • Key words: corporate governance, shareholders, đông về cơ bản là bình đẳng, và việc đối xử với investors… cổ đông và các nhà đầu tư nói chung cần tuân JEL codes: M10, G30, G32 thủ các quy định của pháp luật; khi có sự tham gia của nhà nước, có thể phát sinh vấn đề liên quan đến quyền lực nhà nước (cùng với đó là thông tin và khả năng can thiệp phi thị trường), theo đó các nội dung quản trị trên cần được đặt 1. Giới thiệu ra và quan tâm thích đáng. Doanh nghiệp nhà nước (DNNN/SOE) có vaitrò và ý nghĩa hết sức quan trọng đối với nền 1 Năm ấn phẩm tiếng Anh/năm ấn phẩm tiếng Việt. 2 Bảy nội dung nguyên tắc lớn gồm (i) Căn cứ cho sở hữu nhà nước,kinh tế, không chỉ của các nước đang phát triển (ii) Vai trò của nhà nước với tư cách là chủ sở hữu, (iii) DNNN trên thịhay đang chuyển đổi, mà của cả các nền kinh trường, (iv) Mối quan hệ với các bên liên quan và trách nhiệm kinhtế phát triển như các nước OECD (Nam Đậu, doanh, (vi) Công khai và minh bạch, (vii) Trách nhiệm của HĐQT và Ban Giám đốc tại các DNNN.* Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh 58 Taïp chí nghieân cöùu Taøi chính keá toaùn Kỳ 2 tháng 11 (số 252) - 2023 TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP Trong bộ nguyên tắc này, các nội dung liên còn cần được kiểm nghiệm kỹ hơn với các bộ dữquan trực tiếp được trình bày trong nguyên tắc 4 liệu hoàn thiện hơn.(Đối xử công bằng với cổ đông và các nhà đầu 2. Nguyên tắc quản trị về đối xử bình đẳngtư khác). giữa các cổ đông, các nhà đầu tư khác và thể Nguyên tắc 4. Đối xử công bằng với cổ đông chế thực hiệnvà các nhà đầu tư khác: Đối với DNNN niêm yết Bảng 1. Nguyên tắc 4 về đối xử bình đẳng vớihay trong các trường hợp có nhà đầu tư ngoài các cổ đông và các nhà đầu tư ngoài nhà nướcnhà nước đầu tư vào DNNN nói chung, Nhà nước Thực hiệnvà các doanh nghiệp cần công nhận quyền của Thành Hình thức Thực Khôngtất cả các cổ đông cũng như đảm bảo việc đối xử phần hiện đầy đủ ...