Thực thi môi trường không khói thuốc tại trường mẫu giáo và tiểu học trong cả nước năm 2017

Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu: “Mô tả mức độ thực thi quy định môi trường không khói thuốc tại các trường mẫu giáo và tiểu học trong cả nước năm 2017”. Phương pháp mô tả cắt ngang, nghiên cứu định lượng thông qua phỏng vấn lãnh đạo trường và quan sát trực tiếp 161 trường tiểu học và mẫu giáo trong cả nước
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực thi môi trường không khói thuốc tại trường mẫu giáo và tiểu học trong cả nước năm 2017 TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC THỰC THI MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÓI THUỐC TẠI TRƯỜNG MẪU GIÁO VÀ TIỂU HỌC TRONG CẢ NƯỚC NĂM 2017 Kim Bảo Giang, Phạm Bích Diệp Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế Công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu: “Mô tả mức độ thực thi quy định môi trường không khói thuốc tại các trường mẫu giáo và tiểu học trong cả nước năm 2017”. Phương pháp mô tả cắt ngang, nghiên cứu định lượng thông qua phỏng vấn lãnh đạo trường và quan sát trực tiếp 161 trường tiểu học và mẫu giáo trong cả nước. Kết quả nghiên cứu cho thấy: 0% trường thực thi 100% quy định môi trường không khói thuốc tại trường học; trường mẫu giáo thực hiện tốt hơn trường tiểu học, 70,2% các trường thực thi được dưới 50% tổng điểm về quy định xây dựng môi trường không khói thuốc. Như vậy, cần tăng cường truyền thông tại các trường và tăng cường giám sát, kiểm tra và thanh tra các trường mẫu giáo và tiểu học để giúp các trường thực thi nghiêm quy định môi trường không khói thuốc. Từ khóa: trường mẫu giáo, trường tiểu học, môi trường không khói thuốc I. ĐẶT VẤN ĐỀ Trên toàn cầu, hút thuốc lá gây ra khoảng 5,4 triệu ca tử vong hàng năm, trong đó có số ca tử vong từ những người không hút thuốc lá là 600.000 [1]. Tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng [2 - 4]. Tuy nhiên, hàng triệu người không hút thuốc vẫn tiếp xúc với khói thuốc thụ động trong nhà, nơi làm việc, trường học, cơ sở y tế và các nơi công cộng khác. Tổ chức Y tế Thế giới đã ban hành Công ước Khung về Kiểm soát Thuốc lá (FCTC) vào năm 1999. Khung này đã được các quốc gia thành viên xác nhận vào ngày 21 tháng 5 năm 2003. FCTC đã nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo vệ khỏi phơi nhiễm khói thuốc lá trên toàn dân [5]. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hạn chế hút thuốc ở nơi công cộng là một cách hiệu quả nhất để giảm tiếp xúc với hút thuốc thụ động [6; 7]. Tình hình thực thi quy đinh môi trường không khói thuốc ở một số quốc gia được thực hiện rất nghiêm túc như Úc, Canada, Bulgariulgari, Brasil, Ecuador, Greece, Ireland, v.v. nhưng cũng có một số quốc gia còn chưa thực hiện tốt điểm này như Sudan, Slovenia... [8]. Nhiều quốc gia trên thế giới đã ban hành luật pháp cho những nơi công cộng không khói thuốc, trong đó có Việt Nam [9]. Việt Nam là một trong 15 nước có số người hút thuốc lá cao nhất trên thế giới. Trong khu vực các nước ASEAN, Việt Nam là quốc gia đứng thứ 3 có số người hút thuốc lá cao nhất, sau Indonesia và Philippines. Sau khi luật ra đời tại Việt Nam, Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá cũng đã xây dựng hướng dẫn thực hiện triển khai môi trường không khói thuốc tại các nơi công cộng trong cả nước. Mặc dù luật phòng chống tác hại thuốc lá cấm hút thuốc lá có thể giảm đáng kể mức độ phơi nhiễm khói thuốc và tỷ lệ hút thuốc [6; 10], nhưng hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu nào đánh giá việc thực thi Địa chỉ liên hệ: Kim Bảo Giang, Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế Công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội Email: kimbaogiang@hmu.edu.vn Ngày nhận: 06/12/2018 Ngày được chấp thuận: 31/12/2018 TCNCYH 117 (1) - 2019 nghiêm quy định môi trường không khói thuốc tại trường học. Kết quả của nghiên cứu này sẽ cung cấp các bằng chứng cho việc triển khai quy định không khói thuốc tại các khu vực 157 TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC mẫu giáo và tiểu học, từ đó sẽ giúp cho các Thiết kế nghiên cứu hoạt động can thiệp thực hiện được tốt hơn. Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang. Đề tài được thực hiện nhằm mục tiêu: Cỡ mẫu và chọn mẫu 1. Mô tả thực trạng ban hành kế hoạch, Cỡ mẫu tính theo công thức tính cỡ mẫu quy định môi trường không khói thuốc tại các trường mẫu giáo và tiểu học trong cả nước ước lượng cho 1 tỷ lệ trong quần thể. năm 2017. p(1 − p) 2 n = Z 1− ∝ /2 2 Δ 2. Mô tả mức độ thực thi quy định môi trường không khói thuốc tại các trường mẫu giáo và tiểu học trong cả nước năm 2017. p = Nghiên cứu ước tính 50% các trường thực thi nghiêm ít nhất 50% quy định của luật II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP 1. Đối tượng Phòng, chống tác hại thuốc lá độ chính xác tương đối là 0,08; tính ra cỡ mẫu là 150. Để dự phòng các trường từ chối không tham gia Các trường mẫu giáo và tiểu học. Tại các trường này, quan sát trực tiếp tại các địa điểm vào nghiên cứu, số lượng các trường đưa vào nghiên cứu là 180 trường. trong trường và phỏng vấn đại diện lãnh đạo Cách chọn mẫu trường học nhà trường. Chọn mẫu nhiều giai đoạn: 2. Địa điểm nghiên cứu - Giai đoạn 1: Chọn 3 miền, trong 3 miền Nghiên cứu chọn mẫu đại diện cho 3 vùng chọn 3 tỉnh như bảng 1. địa lý Bắc – Trung – Nam, mỗi miền chọn 3 - Giai đoạn 2: Trong mỗi tỉnh, chọn 1 quận tỉnh. Tổng số có 9 tỉnh được lựa chọn vào và/hoặc 1 huyện có kinh tế trung bình, dựa nghiên cứu. Ở miền Bắc gồm có Bắc Ninh, vào số lượng trường học trên thực tế mà số Hải Phòng, Cao Bằng; Miền Trung gồm có: Đà trường học được chọn vào mẫu nghiên cứu Nẵng, Thừa Thiên Huế, ...