Thực tiễn hoạt động giám sát của đại biểu hội đồng nhân dân

Bài viết trình bày việc nghiên cứu và đưa ra những khuyến nghị khoa học nhằm đổi mới hoạt động giám sát của Đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế Việt Nam hiện nay dưới sự lãnh đạo của Đảng là yêu cầu tất yếu khách quan đang đặt ra hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực tiễn hoạt động giám sát của đại biểu hội đồng nhân dânEdited with the trial version ofFoxit Advanced PDF EditorTo remove this notice, visit:www.foxitsoftware.com/shoppingTẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 37.2018THỰC TIỄN HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA ĐẠI BIỂUHỘI ĐỒNG NHÂN DÂNNguyễn Duy Nam1TÓM TẮTHội đồng nhân dân các cấp là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, thực hiệnquyền giám sát đối với hoạt động của ủy ban nhân dân, các cơ quan chuyên môn của ủy bannhân dân cũng như các đơn vị trực thuộc. Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân đượcthực hiện thông qua các Đại biểu, Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân. Hoạt động giám sát củaĐại biểu Hội đồng nhân dân trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủnghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, trong nền kinh tế thị trường, hội nhập quốctế đặt ra những yêu cầu, đòi hỏi mới. Vì vậy, việc nghiên cứu và đưa ra những khuyến nghịkhoa học nhằm đổi mới hoạt động giám sát của Đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đápứng yêu cầu phát triển kinh tế Việt Nam hiện nay dưới sự lãnh đạo của Đảng là yêu cầu tấtyếu khách quan đang đặt ra hiện nay.Từ khóa: Hội đồng nhân dân, Đại biểu Hội đồng nhân dân, Hoạt động giám sát.1. ĐẶT VẤN ĐỀHội đồng nhân dân (HĐND) là cơ quan quyền lực Nhà nước trong hệ thống cơ quanquyền lực Nhà nước ở địa phương, nhưng lại có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong bộmáy nhà nước và đối với sự phát triển của từng địa phương. Đại biểu HĐND là người gầndân nhất, đại diện cho ý chí, nguyện vọng, quyền lợi, quyền làm chủ của nhân dân ở từngđịa phương, có mối liên hệ mật thiết với nhân dân, là cầu nối chuyển tải các chủ trương,chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với người dân ở địa phương. Thực tiễn đãcho thấy, ở đâu hoạt động giám sát của Đại biểu HĐND hoạt động có hiệu quả thì ở địaphương đó các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước được tôn trọng vàđược bảo đảm thực hiện, địa phương nào hoạt động giám sát của Đại biểu HĐND hình thức,hiệu quả không cao thì ở đó đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội của người dân gặp nhiều khókhăn, dễ phát sinh các tiêu cực trong xã hội.2. NỘI DUNG2.1. Các quy định của pháp luật hiện hành về chức năng giám sát của Đại biểuHội đồng nhân dânHoạt động giám sát của Đại biểu HĐND được hiểu là việc Đại biểu HĐND theo dõi,xem xét, đánh giá hoạt động của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát trong việc tuân1Giảng viên khoa Lý luận Chính trị - Luật, Trường Đại học Hồng Đức133Edited with the trial version ofFoxit Advanced PDF EditorTo remove this notice, visit:www.foxitsoftware.com/shoppingTẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 37.2018theo Hiến pháp và pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ quyền hạn của mình, xử lý theothẩm quyền hoặc yêu cầu, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý.Thẩm quyền giám sát của HĐND được quy định tại Khoản 2 Điều 113 Hiến pháp năm2013 của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam như sau: “HĐND quyết định các vấnđề của địa phương do luật định; giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật ở địaphương và việc thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân”. [1; tr.29]Như vậy, hoạt động giám sát là một trong hai chức năng chính của HĐND các cấp.Hoạt động giám sát của HĐND được thực hiện thông qua hoạt động giám sát của HĐND tạicác kỳ họp, giám sát của Thường trực HĐND, tổ đại biểu HĐND, đại biểu HĐND, các Bancủa HĐND. Theo quy định tại Khoản 1 Điều 5 Luật hoạt động giám sát của Quốc hội vàHĐND năm 2015 có quy định như sau:“HĐND giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật ở địa phương và việc thực hiệnnghị quyết của mình; giám sát hoạt động của Thường trực HĐND, UBND và các Ban củaHĐND cấp mình; giám sát quyết định của UBND;Thường trực HĐND giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật ở địa phương vàviệc thực hiện nghị quyết của HĐND; giám sát hoạt động của UBND; giám sát quyết địnhcủa UBND; giúp HĐND xã thực hiện quyền giám sát theo sự phân công của HĐND;Ban của HĐND giúp HĐND giám sát hoạt động của UBND, giám sát văn bản quyphạm pháp luật thuộc lĩnh vực Ban phụ trách;Tổ đại biểu HĐND giám sát việc tuân theo Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm phápluật của cơ quan nhà nước cấp trên ở địa phương và nghị quyết của HĐND hoặc về vấn đềdo HĐND, Thường trực HĐND phân công;Đại biểu HĐND chất vấn Chủ tịch UBND, thành viên khác của UBND; trong phạmvi nhiệm vụ, quyền hạn của mình giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật; giám sátviệc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân ở địa phương.” [3; tr.4]Tùy thuộc vào hoạt động giám sát của từng chủ thể mà hoạt động giám sát của HĐND,của Thường trực HĐND, Tổ đại biểu, Đại biểu và các Ban của HĐND sẽ có những hìnhthức, nội dung, phương pháp giám sát khác nhau. Mặc dù hoạt động giám sát của HĐNDđược thực hiện bởi nhiều chủ thể, phạm vi giám sát rộng, hình thức giám sát đa dạng nhưngtrong đó hoạt động giám sát của Đại biểu Hội đồng nhân dân là rất quan trọng, quyết địnhđến hiệu quả ...