Thực trạng ngân hàng có yếu tố nước ngoài trong bối cảnh mới tại nền kinh tế Việt Nam và một số khuyến nghị

Bài viết tập trung phân tích, đánh giá, làm rõ thực trạng nói trên gắn với tái cơ cấu nền kinh tế, tái cơ cấu hệ thống ngân hàng, hội nhập nhanh hơn với cộng đồng quốc tế về lĩnh vực dịch vụ ngân hàng, đưa ra khuyến nghị.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng ngân hàng có yếu tố nước ngoài trong bối cảnh mới tại nền kinh tế Việt Nam và một số khuyến nghị Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” THỰC TRẠNG NGÂN HÀNG CÓ YẾU TỐ NƯỚC NGOÀI TRONG BỐI CẢNH MỚI TẠI NỀN KINH TẾ VIỆT NAM VÀ MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ TS. Bùi Hồng Điệp TÓM TẮT Trong khoảng 35 năm qua thực hiện chính sách đổi mới, mở cửa nền kinh tế, các Ngân hàng có yếu tố nước ngoài đã và đang tiếp tục đóng góp vai trò quan trọng thúc đẩy phát triển nền kinh tế theo hướng hội nhập ngày càng sâu rộng với cộng động kinh tế quốc tế. Trong hơn 2 năm qua, trong điều kiện bị ảnh hưởng lớn của đại dịch Covid-19, khối ngân hàng có yếu tố nước ngoài tiếp tục đóng vai trò quan trọng thúc đẩy chu chuyển các dòng vốn quốc tế đến Việt Nam. Bài viết tập trung phân tích, đánh giá, làm rõ thực trạng nói trên gắn với tái cơ cấu nền kinh tế, tái cơ cấu hệ thống ngân hàng, hội nhập nhanh hơn với cộng đồng quốc tế về lĩnh vực dịch vụ ngân hàng, đưa ra khuyến nghị. Từ khóa: ngân hàng, yếu tố nước ngoài, vốn quốc tế, bối cảnh mới ABSTRACT THE SIUATION OF BANKS WITH FOREIGN FACTORS IN THE NEW CONTEXT OF VIETNAM'S ECONOMY AND SOME RECOMMENDATIONS During the past 35 years of implementing the policy of innovation and opening up the economy, banks with foreign elements have been and continue to play an important role in promoting the economic development towards increasingly integration. with the international economic community. Over the past 2 years, in the context of being greatly affected by the Covid-19 pandemic, the foreign banking sector continues to play an important role in promoting the flow of international capital flows to Vietnam. The article focuses on analyzing, evaluating and clarifying the above situation in association with economic restructuring, restructuring of the banking system, faster integration with the international community in the field of banking services, make recommendations. Keywords: banking, foreign factors, international capital, new context 1. GIỚI THIỆU Ngày 3/2/1994 khi Chính phủ Mỹ bỏ cấm vận đối với Việt Nam, cũng tại thời điểm này các tổ chức tài chính tiền tệ quốc tế: IMF, WB, ADB,…mới chính thức nối lại các quan hệ với Việt Nam, hỗ trợ vốn và hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo cán bộ cho Việt Nam. Cũng từ thời điểm này, các tập đoàn tài chính – ngân hàng, gọi chung là các Tổ chức tín dụng (TCTD) nước ngoài, đặc biệt là của Mỹ, Canada, Anh, Đức,…bắt đầu mở rộng hiện diện thương mại tại Việt Nam. Các TCTD nước ngoài đầu tư vốn FDI dưới các hình thức thành lập và đưa vào hoạt động chi nhánh ngân hàng nước ngoài (CNNHNNg), NH liên doanh. Trong những năm gần đây các TCTD đã thành lập NH 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam. Bên cạnh đó, các Tập đoàn NH, tài chính nước ngoài còn đầu tư vốn mua cổ phần, trở thành cổ đông chiến lược tại 3 Ngân hàng thương mại (NHTM) Nhà nước đã cổ phần hóa, cổ đông chiến lược tại trên 10 NHTM cổ phần khác; gần 20 công ty tài chính, công ty chứng khoán, công ty bảo biểm của Việt Nam. Cùng với các NH, các NĐT nước ngoài cũng mở rộng hoạt động mua bán, sáp nhập DN trong nhiều lĩnh vực khác tại Việt Nam. Vì vậy, nghiên cứu, làm rõ các nội dung nói trên, khuyến nghị giải pháp liên 332 Hội thảo khoa học cấp Quốc gia “Phát triển kinh tế Việt Nam thích ứng với bối cảnh mới” quan có ý nghĩa thiết thực trong giai đoạn nền kinh tế Việt Nam đang tiếp tục hội nhập sâu rộng với cộng đồng quốc tế. Vai trò của các ngân hàng có yếu tố nước ngoài (sau đây các cụm từ được đề cập trong bài gọi chung là ngân hàng nước ngoài - NHNg) đóng vai trò hàng đầu trong thúc đẩy chu chuyển vốn vào nền kinh tế Việt Nam thể hiện qua 5 kênh chính: i) Đưa vốn pháp định từ ngân hàng mẹ, đầu tư dạng FDI thành lập NH liên doanh, NH 100% vốn nước ngoài, CNNHNg tại Việt Nam; ii) Huy động vốn từ NH mẹ và từ thị trường vốn quốc tế, thông qua các pháp nhân ngân hàng tại Việt Nam để cho vay và tài trợ các dự án triển khai tại Việt Nam; iii) Cung cấp các khoản tín dụng bán buôn, đồng tài trợ, cho vay hợp vốn thông qua các NH Việt Nam đầu tư tại nền kinh tế Việt Nam; iv) Thu hút các tập đoàn kinh doanh là khách hàng từ ngân hàng mẹ ở chính quốc, từ các nền kinh tế khác đến triển khai dự án FDI và các khoản đầu tư gián tiếp cho Việt Nam; v) Bảo lãnh và tài trợ thương mại cho các hoạt động xuất nhập khẩu của nước ngoài với Việt Nam; vi) Đầu tư vốn, mua cổ phần, trờ thành cổ đông chiến lược trong các định chế tài chính của Việt Nam; vii) Tư vấn, cung cấp thông tin thị trường, chính sách, pháp luật, đối tác cho các NĐT nước ngoài đến Việt Nam. 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Bài viết nghiên cứu về thực tiễn, bởi một số giới hạn của một tham luận hội thảo khoa học về thời gian và không gian, tác giả không có điều kiện sử dụng phương pháp định lượng, xây dựng tổng quan nghiên cứu, tìm khoảng trống nghiên cứu, xây dựng cơ sở lý thuyết nghiên cứu, xây dựng mô hình nghiên cứu, xây dựng các hàm, các biến, đo lường các nhân tố ảnh hưởng. Bài viết dựa trên phương pháp nghiên cứu khoa học định tính truyền thống, tiến hành tổng hợp, phân tích, đánh giá, nhận xét dựa trên nguồn tư liệu và tư liệu thứ cấp của các cơ quan, tổ chức, như Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại đưa ra khuyến nghị theo mục tiêu của bài viết. 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 3.1. Khối ngân hàng có yếu tố nước ngoài góp phần thúc đẩy tái cơ cấu nền kinh tế và hệ thống ngân hàng Việt Nam hội nhập nhanh với cộng đồng kinh tế quốc tế Những hoạt động nói trên của các ngân hàng có yếu tố nước ngoài đóng vai trò rất lớn trong tái cơ cấu nền kinh tế Việt Nam trong khoảng hơn 10 năm gần đây nói chung, tái cơ cấu TCTD nói riêng. Cụ thể, tái cơ cấu hệ thốn ...