Thực trạng sản xuất và tiêu thụ sen vùng đồng bằng sông Cửu Long

Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng sản xuất và tiêu thụ sen khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Dữ liệu của nghiên cứu từ báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn từ năm 2014 - 2017 và phỏng vấn trực tiếp 06 chuyên gia, 140 nông dân, 20 thương lái và 10 cơ sở chế biến.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng sản xuất và tiêu thụ sen vùng đồng bằng sông Cửu Long INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2019 ICYREB 2019 THỰC TRẠNG SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ SEN VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG THE STATUS OF PRODUCTION AND CONSUMPTION OF LOTUS IN THE MEKONG DELTA, VIETNAM Võ Thị Bé Thơ*, Nguyễn Tri Khiêm** * Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn An Giang, ** Trường Đại học Nam Cần Thơ vtbtho@angiang.gov.vn TÓM TẮT Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng sản xuất và tiêu thụ sen khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Dữ liệu của nghiên cứu từ báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn từ năm 2014 - 2017 và phỏng vấn trực tiếp 06 chuyên gia, 140 nông dân, 20 thương lái và 10 cơ sở chế biến. Phương pháp nghiên cứu là phương pháp thống kê mô tả, tổng hợp so sánh, phân tích SWOT, phân tích chuỗi giá trị. Kết quả cho thấy, sản lượng và diện tích trồng sen tại Đồng bằng sông Cửu Long rất biến động và thị trường tiêu thụ không ổn định. Đề xuất các giải pháp nhằm phát triển ngành hàng sen bền vững trong 3 khâu sau: trong khâu sản xuất cần xây dựng quy trình trồng theo tiêu chuẩn GAP, hữu cơ và tăng chất lượng sản phẩm. Trong khâu chế biến cần áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến đáp ứng nhu cầu thị trường. Trong khâu tiêu thụ cần mở rộng thị trường trong nước và hướng đến xuất khẩu. Từ khóa: Ngành hàng sen, sản lượng sen, thị trường sen. ABSTRACT The study aims to analyze the status of production and consumption of lotus in The Mekong Delta. Data used in this study collected from the Department of Agriculture and Rural Development for the period 2014 to 2017 and by direct interview of 06 experts, 140 farmers, 20 traders and 10 processing companies. The research used descriptive statistical methods, test comparison, SWOT and value chain analysis. The results showed that lotus production and farming area in The Mekong Delta are highly volatile and the market is not stable. Recommended measures to develop lotus products sustainably in the following three spheres: in the production stage, should be planted according to GAP, organic standards and improve product quality; in the processing stage, it is necessary to apply technology to meet market demand; in the consumption stage, to explore further expansion of the domestic and export market. Keywords: Lotus products, lotus output, lotus market.1. Giới thiệu Đồng bằng sông Cửu Long có trên 3,8 triệu ha đất nông nghiệp, chiếm hơn 27% diện tích đất nôngnghiệp cả nước, là trung tâm sản xuất và cung cấp nông sản lớn cả nước, đóng góp gần 55% sản lượnglúa, 90% sản lượng gạo xuất khẩu cả nước, 70% sản lượng trái cây và hơn 40% giá trị sản xuất nông, lâm,ngư nghiệp. Tuy sản lượng nông nghiệp vùng Đồng bằng sông Cửu Long lớn nhưng tăng trưởng kinh tếnói chung và nông nghiệp của vùng nói riêng chưa vững chắc, tiềm năng và lợi thế của vùng vẫn chưađược khai thác hiệu quả. Những tác động của biến đổi khí hậu đã làm cho ngành lúa gạo đối mặt vớinhiều khó khăn, xuất khẩu gạo năm 2016 bị giảm 26,5% về sản lượng và giảm 22,4% về giá. Trong bốicảnh này, sen được nhiều nông dân lựa chọn chuyển đổi từ 2 - 3 vụ lúa/năm sang 01 vụ lúa kết hợp trồngsen, nuôi cá và du lịch sinh thái bởi sen là cây trồng thân thiện với môi trường, phù hợp với thổ nhưỡngvùng Đồng bằng sông Cửu Long, thích ứng tốt với điều kiện biến đổi khí hậu, tăng khả năng trữ lũ, bồilắng phù sa, góp phần cải tạo chất lượng đất, nước và tạo giá trị kinh tế cao. Tổng sản lượng sen Đồng bằng sông Cửu Long năm 2017 khoản 1,2 triệu bông sen, hơn 8 nghìntấn gương sen, 2 nghìn tấn ngó sen và gần 3 nghìn tấn củ sen. Bên cạnh việc bán các sản phẩm tươi nhưgương sen, ngó sen, củ sen và sen lụa; các sản phẩm chế biến từ sen rất đa dạng tùy thuộc vào các kênh 1184 INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2019 ICYREB 2019sản phẩm: kênh thực phẩm (hạt sen sấy bơ, sữa hạt sen, rượu sen, ...), kênh dược liệu (trà tim sen túi lọc,trà lá sen túi lọc, thực phẩm chức năng cholessen, viên uống giảm cân…), kênh mỹ phẩm (xà bông sen,nước hoa sen...), kênh nghệ thuật (tranh sen 3D, sen sấy khô, quạt sen, đồng hồ sen…). Đặc biệt, các sảnphẩm tiềm năng có giá trị gia tăng cao như lụa sen được tạo ra từ tơ sen, giấy được tạo ra từ đài sen, tinhdầu sen được chiết xuất từ hoa sen… Tuy nhiên, trong 4 năm qua (2014 - 2017), diện tích và sản lượngsen liên tục giảm do nhiều nguyên nhân khác nhau và còn nhiều điểm nghẽn liên quan đến các khâu sảnxuất, chế biến và tiêu thụ sen. Do đó, nghiên cứu sẽ tập trung đánh giá thực trạng sản xuất và tiêu thụ sen Đồng bằng sông CửuLong; phân ...