Thực trạng suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở trẻ dưới 5 tuổi và một số yếu tố liên quan về kinh tế - xã hội và gia đình tại tỉnh Hòa Bình năm 2013

Bài viết này mô tả thực trạng và một số yếu tố liên quan về mặt kinh tế - xã hội và gia đình đến tình trạng suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở trẻ < 5 tuổi tại tỉnh Hòa Bình năm 2013.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở trẻ dưới 5 tuổi và một số yếu tố liên quan về kinh tế - xã hội và gia đình tại tỉnh Hòa Bình năm 2013 TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2015 THỰC TRẠNG SUY DINH DƯỠNG THỂ NHẸ CÂN Ở TRẺ DƯỚI 5 TUỔI VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN VỀ KINH TẾ - XÃ HỘI VÀ GIA ĐÌNH TẠI TỈNH HÒA BÌNH NĂM 2013 Đinh Hồng Dương* TÓM TẮT Mục tiêu: nghiên cứu này nhằm mô tả thực trạng và một số yếu tố liên quan về mặt kinh tế xã hội và gia đình đến tình trạng suy dinh dưỡng (SDD) thể nhẹ cân ở trẻ < 5 tuổi tại tỉnh Hòa Bình năm 2013. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang trên 1.530 bà mẹ và 1.530 trẻ < 5 tuổi tương ứng với các bà mẹ được điều tra. Kết quả: tỷ lệ SDD thể nhẹ cân ở trẻ < 5 tuổi tại tỉnh Hòa Bình năm 2013 tương đối cao (20,5%). Đã xác định được một số yếu tố liên quan có ý nghĩa thống kê với SDD thể nhẹ cân như gia đình thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo; trình độ học vấn của bà mẹ; nghề nghiệp của bà mẹ và khu vực sống của gia đình. Tuy nhiên, một số yếu tố khác như: tuổi của bà mẹ; số con trong gia đình và bà mẹ đang mang thai liên quan không có ý nghĩa thống kê với SDD thể nhẹ cân. * Từ khóa: Suy dinh dưỡng; Thể nhẹ cân; Yếu tố liên quan; Kinh tế - xã hội; Hòa Bình. Reality of the Underweight Children under 5 Years Old in Hoabinh Province and Some Factors Related to Economic - Social and Family (2013) Summary Objectives: To describe the situation of the underweight of children under 5 years old and some economic - social and family factors. Subjects and methods: A cross-sectional study on 1.530 mothers and 1.530 children < 5 years old. Results: - The underweight rate of children under 5 years old in Hoa Binh province was 20.5%. - Some economic - social and family factors: + Some factors significantly related to underweight as poor family; mother’s learning; mother’s occupation and their accomodation. + There was no significant relationship between a mother’s age; number of children in family and pregnant mother and the reality of underweight. * Key words: Malnutrition; Underweight; Related factors; Economic - social factors; Hoabinh province. * Học viện Quân y Người phản hồi (Corresponding): Đinh Hồng Dương (dhduonghvqy@gmail.com) Ngày nhận bài: 12/01/2015; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 10/03/2015 Ngày bài báo được đăng: 02/04/2015 29 TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2015 ĐẶT VẤN ĐỀ Tại tỉnh Hòa Bình, tỷ lệ SDD ở trẻ < 5 tuổi năm 2012 là 20,6%, phấn đấu đến năm 2015 tỷ lệ này đạt dưới 18% nhưng vẫn cao hơn mức trung bình của toàn quốc (17,5%) đã đạt được vào năm 2010. Nói một cách khác, công tác phòng chống SDD ở trẻ < 5 tuổi tại tỉnh Hòa Bình đang đi sau mức trung bình toàn quốc hơn 5 năm [3, 4, 5]. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến SDD ở trẻ < 5 tuổi như khẩu phần ăn (sữa mẹ và các thức ăn bổ sung), bệnh tật (các bệnh truyền nhiễm đường tiêu hóa, hô hấp, nhiễm ký sinh trùng đường ruột...), chăm sóc và các vấn đề liên quan (kiến thức của người chăm sóc trẻ, nước sạch, vệ sinh môi trường...)... Trong đó, yếu tố kinh tế xã hội và gia đình có tác động trực tiếp đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ. Hơn nữa, ở cộng đồng, để xác định tình trạng SDD, người ta chủ yếu dựa vào chỉ tiêu nhân trắc học và chia SDD thành 3 loại: SDD thể nhẹ cân (cân nặng theo tuổi), SDD thể gày còm (cân nặng theo chiều cao) và thể thấp còi (chiều cao theo tuổi). Trên cơ sở đó, nghiên cứu này nhằm: Mô tả thực trạng và xác định mối tương quan giữa SDD thể nhẹ cân với một số yếu tố liên quan về mặt kinh tế - xã hội và gia đình ở trẻ < 5 tuổi tại tỉnh Hòa Bình năm 2013. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1 Đ ờ - Bà mẹ và trẻ < 5 tuổi tại tỉnh Hòa Bình. - Nghiên cứu được tiến hành từ tháng 6 đến 11 - 2013. 2 P u. Sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang để mô tả thực trạng và một số đặc điểm SDD ở trẻ < 5 tuổi tại tỉnh Hòa Bình năm 2013. 30 - Cỡ mẫu: áp dụng công thức tính cỡ mẫu cho nghiên cứu mô tả trong trường hợp ước lượng một tỷ lệ [1]: (1 - p) 2 n = Z 1-x/2 p x 2 Trong đó: tỷ lệ ước đoán SDD ở Hòa Bình năm 2012 là 20,6% (p = 0,206); sai số tương đối mong muốn: 10% ( = 0,1); độ tin cậy 95% (Z1-/2 = 1,96), chúng tôi tính được cỡ mẫu tối thiểu n = 1.481. Thực tế, điều tra được 1.530 bà mẹ và 1.530 trẻ < 5 tuổi tương ứng với bà mẹ được điều tra. - Phương pháp chọn mẫu: sử dụng phương pháp chọn mẫu PPS (Probability Proportion to Size - chọn mẫu chùm với xác suất tỷ lệ theo độ lớn của cụm). Cụ thể: chọn ngẫu nhiên 30 xã, mỗi xã chọn ngẫu nhiên 3 thôn/bản. Tại mỗi thôn/bản chọn 17 trẻ < 5 tuổi bằng cách chọn ngẫu nhiên trẻ < 5 tuổi đầu tiên, các trẻ tiếp theo chọn theo phương pháp cổng liền cổng cho đến khi đủ 17 trẻ. Trường hợp trong thôn/bản không đủ số trẻ < 5 tuổi thì chọn trẻ ở thôn/bản kế tiếp. l số liệu nhập và xử lý số liệu bằng phần mềm Epi.info 6.04. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN Bảng 1: Điều kiện kinh tế gia đình và SDD thể nhẹ cân của trẻ (n = 1.530). Suy dinh d-ìng thÓ nhÑ c©n ®iÒu kiÖn kinh ...