Thực trạng tăng đường huyết mới phát hiện ở bệnh nhân cao tuổi điều trị nội trú tại bệnh viện lão khoa Trung ương

Nghiên cứu nhằm mô tả thực trạng tăng đường huyết mới phát hiện ở bệnh nhân cao tuổi điều trị nội trú tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương. Điều tra 118 bệnh nhân từ 60 tuổi trở lên có tăng đường huyết phát hiện lần đầu nhập viện, chia thành 2 nhóm: nhóm I là các bệnh nhân không bị đái tháo đường, nhóm II là các bệnh nhân đái tháo đường nhưng chưa được phát hiện.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng tăng đường huyết mới phát hiện ở bệnh nhân cao tuổi điều trị nội trú tại bệnh viện lão khoa Trung ương TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC THỰC TRẠNG TĂNG ĐƯỜNG HUYẾT MỚI PHÁT HIỆN Ở BỆNH NHÂN CAO TUỔI ĐIỀU TRỊ NỘI TRÚ TẠI BỆNH VIỆN LÃO KHOA TRUNG ƯƠNG Đoàn Thị Kim Ngân, Hồ Thị Kim Thanh Trường Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Lão khoa Trung ương. Tăng đường huyết cấp tính xảy ra ở cả nhóm bệnh nhân có tiền căn mắc bệnh đái tháo đường và không mắc đái tháo đường, là yếu tố nguy cơ độc lập gây tăng tỷ lệ nhập viện, kéo dài thời gian nằm viện và gây ra nhiều kết cục xấu. Nghiên cứu nhằm mô tả thực trạng tăng đường huyết mới phát hiện ở bệnh nhân cao tuổi điều trị nội trú tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương. Điều tra 118 bệnh nhân từ 60 tuổi trở lên có tăng đường huyết phát hiện lần đầu nhập viện, chia thành 2 nhóm: nhóm I là các bệnh nhân không bị đái tháo đường, nhóm II là các bệnh nhân đái tháo đường nhưng chưa được phát hiện. Kết quả nghiên cứu cho thấy nhóm bệnh nhân hay gặp nhất là trên 80 tuổi chiếm 39,8%. Đường huyết trung bình khi nhập viện 12,83 mmol/L, mức đường huyết khi nhập viện có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa 2 nhóm. Hầu hết các bệnh nhân không có triệu chứng gợi ý của đái tháo đường (92,8%). Nhóm nguyên nhân gây tăng đường huyết hay gặp nhất là tai biến mạch máu não (35,6%) và bệnh đường hô hấp cấp chiếm 24,6%. Từ khóa: Tăng đường huyết, người cao tuổi I. ĐĂT VẤN ĐỀ tế bào nội mô mạch máu, giảm sản xuất NO Tăng đường huyết cấp tính là một vấn đề nội mô, gia tăng tính thấm thành mạch, tăng khá phổ biến trong thực hành lâm sàng [1]. đông, rối loạn vi tuần hoàn và tăng các cyto- Tình trạng này xảy ra ở cả nhóm bệnh nhân kine đáp ứng viêm hệ thống như IL-1, IL-6, có tiền căn mắc bệnh đái tháo đường và yếu tố gây hoại tử u TNFα, làm tăng tỷ lệ tử không mắc đái tháo đường. Tăng đường vong, tăng biến chứng và gây tổn thất về kinh huyết là yếu tố nguy cơ độc lập làm tăng tỷ lệ tế [2]. Số người cao tuổi trên thế giới ngày nhập viện, kéo dài thời gian nằm viện và gây một tăng, hiện chiếm khoảng 8,3% dân số và ra những hậu quả không mong muốn [2]. dự kiến sẽ tăng lên 30% vào năm 2050 [3]. Theo ước tính của Hiệp hội các chuyên gia Việt Nam là một trong số các nước có tốc độ Nội tiết Hoa Kỳ (AACE) và Hội Đái tháo già hóa dân số nhanh nhất thế giới, tỷ lệ đường Hoa Kỳ có khoảng 30% bệnh nhân nội người cao tuổi theo báo cáo năm 2009 là trú có tăng đường huyết, trong số đó 50% - 9,5%, dự báo lên tới 16,8% vào năm 2029 [4]. 80% là tăng đường huyết phản ứng [1]. Tăng Đái tháo đường là bệnh thường gặp trên đường huyết gây tăng áp lực thẩm thấu, người cao tuổi và được xếp hàng thứ 6 trong nhiễm toan chuyển hoá, rối loạn chuyển hóa các nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người cao tuổi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, đến năm 2030 sẽ có hơn nửa số mắc đái tháo Địa chỉ liên hệ: Hồ Thị Kim Thanh, Bộ môn Lão khoa, Trường Đại học Y Hà Nội Email: hokimthanh@hmu.edu.vn Ngày nhận: 21/9/2018 Ngày được chấp thuận: 22/10/2018 TCNCYH 115 (6) - 2018 đường trên thế giới là người châu Á và khoảng 53% số bệnh nhân này trên 60 tuổi [5]. Người cao tuổi mắc đái tháo đường làm gia tăng đáng kể biến chứng tim mạch, có tỷ 143 TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC lệ tử vong cao gấp đôi so với người không bị b. Đường máu 2 giờ sau khi làm nghiệm đái tháo đường và là yếu tố nguy cơ quan pháp tăng đường huyết ≥ 11,1 mmol/l (200 trọng nhất liên quan đến suy giảm chức năng mg/dl). ở người cao tuổi. Tại Việt Nam, vấn đề tăng c. Đường máu bất kỳ ≥ 11,1 mmol/l, kèm đường huyết mới phát hiện trên người cao theo triệu chứng kinh điển của đái tháo đường tuổi hiện ít được đề cập đến, vì vậy nghiên như khát, uống nhiều, đái nhiều, sút cân. cứu này được thực hiện với mục tiêu khảo sát thực trạng tăng đường huyết mới phát hiện ở bệnh nhân cao tuổi điều trị nội trú tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương. d. HbA1c trong máu ≥ 6,5%. Xét nghiệm này được thực hiện trong phòng thí nghiệm được chẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế. Nếu bệnh nhân không có các triệu chứng II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP 1. Đối tượng 118 bệnh nhân từ 60 tuổi trở lên, có tình trạng tăng đường huyết mới được phát hiện lần đầu khi vào nhập viện tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương từ tháng 11 năm 2017 đến tháng 5 năm 2018. Tiêu chuẩn lựa chọn Bệnh nhân từ 60 tuổi trở lên, nhập viện rõ ràng của đái tháo đường thì các tiêu chuẩn a và b cần được xét nghiệm lại một vài ngày sau đó (có thể sử dụng lại 1 trong 3 tiêu chuẩn bất kỳ). Tiêu chuẩn loại trừ - Những bệnh nhân có đái tháo đường đã điều trị từ trước - Những bệnh nhân từ chối tham gia nghiên cứu điều trị, có tăng đường huyết mới phát hiện 2. Phương pháp dựa theo tiêu chuẩn Allport LE (2004), Baird TA Thiết kế: Nghiên cứu mô tả cắt ngang. (2003) [2; 10]. + Bệnh nhân không được chẩn đoán đái tháo đường trước đó. + Có kết quả định lượng đường huyết làm trong ngày nhập viện đầu tiên với giá trị ≥ 8 mmol/L (kết quả định lượng đường huyết ngẫu nhiên) và 1 kết quả xác đị ...