Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy - học Vật lý Đại cương

Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong quá trình đào tạo đã và đang được thực hiện trong những năm qua. Tuy nhiên, hiệu quả việc này vẫn còn hạn chế và tùy thuộc vào các ngành học, bậc học và lĩnh vực. Đối với Vật lý Đại cương, công nghệ thông tin được được cho là sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy - học và giúp tăng khả năng tự học cho sinh viên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy - học Vật lý Đại cươngTẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 07 - 2017ISSN 2354-1482THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TINTRONG DẠY - HỌC VẬT LÝ ĐẠI CƢƠNGNguyễn Ngọc Duy1Phạm Văn Thanh1Nguyễn Kim Uyên2TÓM TẮTViệc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong quá trình đào tạo đã và đang đượcthực hiện trong những năm qua. Tuy nhiên, hiệu quả việc này vẫn còn hạn chế và tùythuộc vào các ngành học, bậc học và lĩnh vực. Đối với Vật lý Đại cương, công nghệthông tin được được cho là sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy - học và giúp tăngkhả năng tự học cho sinh viên. Việc dạy và học Vật lý Đại cương ở bậc cao đẳng, đạihọc hiện nay vẫn chủ yếu theo các phương pháp truyền thống hoặc chưa khai tháchết những ưu điểm của việc ứng dụng công nghệ thông tin. Nhằm đưa ra một số giảipháp nâng cao chất lượng dạy - học, chúng tôi tiến hành khảo sát thực trạng ứngdụng công nghệ thông tin trong dạy - học Vật lý Đại cương tại một số trường đạihọc. Bài viết trình bày mức độ nhận thức, kỹ năng sử dụng máy tính, các phần mềmthường dùng trong mô phỏng Vật lý, khả năng lập trình mô phỏng, số lượng phầnmềm giúp tự học đối với giảng viên và sinh viên.Từ khóa: Ứng dụng công nghệ thông tin, Vật lý Đại cương, mô phỏng, phầnmềm tự họcđiện tử, các phần mềm tính toán, v.v…1. Giới thiệuNhận thấy những lợi ích mà công nghệHiện nay, đổi mới giáo dục là mộtthông tin mang lại cho quá trình giảngtrong những vấn đề quan trọng ở nướcdạy, góp phần thực hiện sự nghiệp đổita. Trong đó, giảng dạy theo cácmới giáo dục nước nhà, chỉ thị 29/CTphương pháp trực quan là yếu tố rất cầncủa Ban chấp hành Trung ương Đảngthiết, góp phần nâng cao chất lượngđã chỉ ra rằng, ứng dụng công nghệgiáo dục. Đối với các bộ môn nóithông tin trong giáo dục và đào tạo sẽ làchung, Vật lý nói riêng, việc ứng dụngbước ngoặt cho sự đổi mới chươngcông nghệ thông tin [1] giúp cho ngườitrình, nội dung, phương pháp giảng dạy,dạy và người học dễ dàng truyền đạt vàhọc tập và quản lý giáo dục. Để thựclĩnh hội được kiến thức một cách trựchiện được nhiệm vụ nâng cao chấtquan, sinh động, nhanh chóng và thuậnlượng đào tạo và thúc đẩy ứng dụngtiện. Người học có thể chủ động hơncông nghệ thông tin vào quá trình giáotrong việc chiếm lĩnh tri thức thông quadục, chúng ta cần có những yếu tố cầncác kênh thông tin, các trang web sáchthiết về trang thiết bị điện tử, các phần1Trường Đại học Đồng NaiEmail: ngocduydl@gmail.com2Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh166TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 07 - 2017mềm máy tính, phương tiện truyềnthông, internet, v.v…ISSN 2354-1482tập trung vào các vấn đề: nhận thức củangười dạy và người học về việc ứngdụng công nghệ thông tin trong giảngdạy và học tập; tình trạng sử dụng cácchương trình máy tính và internet vàotrong quá trình dạy học Vật lý Đạicương. Từ đó, chúng ta có thể hiểu rõtình trạng thực tế để thực hiện các giảipháp cần thiết nâng cao chất lượng việcdạy và học thực hành Vật lý Đại cương.Việc thực hiện thí nghiệm để đưa ranhững kiến thức Vật lý rất cần thiết.Thông qua thực nghiệm, sinh viên cóthể rút ra được những quy luật tự nhiênvà phát triển kỹ năng tư duy, sáng tạođể hình thành thế giới quan khoa học.Tuy nhiên hiện nay các trường học cònthiếu rất nhiều thiết bị thực hành, cácthiết bị hỏng hóc và điều kiện thời giancũng còn hạn chế. Một số thí nghiệmkhông thể thực hiện được trong phòngthí nghiệm ở các trường (như phản ứnghạt nhân, đo độ suy giảm năng lượngcủa bức xạ…). Bên cạnh đó,việc thiếtkế một thực nghiệm Vật lý nói chung vàcác thí nghiệm trong chương trình giảngdạy nói riêng rất cần những phần mềmtính toán mô phỏng theo lý thuyết.Ngoài ra, các kết quả đo đạc thựcnghiệm cũng cần được đối chiếu với cáctính toán lý thuyết nhằm đưa ra nhữngbổ sung cần thiết cho việc ứng dụng lýthuyết vào thực tiễn. Những khó khăn,hạn chế này không chỉ tồn tại trong cáctrường phổ thông trung học mà còn cảtrong các trường đại học hiện nay.2. Thực trạng ứng dụng côngnghệ thông tin trong giảng dạy - họcVật lý Đại cương2.1. Quan điểm của người dạy vàthực trạng ứng dụng công nghệ thôngtin trong quá trình dạyKhi được trưng cầu ý kiến về việcsử dụng công nghệ thông tin trong quátrình dạy - học Vật lý Đại cương, cácthầy cô đều cho rằng việc ứng dụngcông nghệ thông tin như tạo ra mộtcánh tay nối dài của họ, giúp họ có thểtriển khai bài giảng dễ dàng hơn, giúpsinh viên tự học ở nhà, ngoài thời giantrên lớp. Các phần mềm máy tính làcông cụ rất tốt để giúp người dạytruyền tải kiến thức trừu tượng đếnngười học. Việc ứng dụng công nghệthông tin được phát triển mạnh mẽthông qua E-learning, giúp cho ngườihọc - người học, người dạy - người họcvà các đồng nghiệp có thể chia sẻ kiếnthức trong phạm vi rộng, mang tínhtoàn cầu hóa. Ngoài ra, các ý kiến cũngcho rằng, việc ứng dụng công nghệthông tin trong giảng dạy Vật lý chủVới những lý do vừa nêu, chúng tôiq ...