Thực trạng và các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên Đại học Huế

Bài báo này nhằm nghiên cứu và tìm hiểu thực trạng hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên Đại học Huế, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động khoa học công nghệ của giảng viên nói riêng và của hoạt động nghiên cứu khoa học tại Đại học Huế nói chung, góp phần đẩy mạnh chuyển đổi mô hình một đại học mạnh về nghiên cứu khoa học trong giai đoạn mới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng và các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên Đại học Huế TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 68, 2011 THỰC TRẠNG VÀ CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA GIẢNG VIÊN ĐẠI HỌC HUẾ Phan Thị Tú Nga, Đại học Huế TÓM TẮT Nghiên cứu khoa học có tầm quan trọng đặc biệt trong giáo dục đại học vì không những góp phần nâng cao chất lượng đào tạo mà còn tạo ra những tri thức mới, sản phẩm mới phục vụ cho sự phát triển của nhân loại. Với tầm quan trọng như vậy, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 2, Ban chấp hành TW khóa VIII của Đảng Cộng sản Việt Nam có nêu: “Các trường đại học phải là các trung tâm nghiên cứu khoa học, công nghệ, chuyển giao và ứng dụng công nghệ vào sản xuất và đời sống”. Chỉ thị 296/CT-TTg ngày 27 tháng 02 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới quản lý giáo dục đại học giai đoạn 2010 - 2020 cũng nêu rõ “Nâng cao năng lực quản lý và hiệu quả công tác nghiên cứu khoa học ở các trường đại học, góp phần tích cực nâng cao chất lượng đào tạo và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội”. Bài báo này nhằm đánh giá thực trạng hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên tại Đại học Huế, và trên cơ sở phân tích thực trạng, đề xuất các biện pháp nhằm tháo gỡ và thúc đẩy hoạt động này hiệu quả hơn. 1. Đặt vấn đề Thực tiễn trong các trường đại học, cao đẳng, hoạt động nghiên cứu khoa học (NCKH) là con đường hiệu quả nhất để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và phát triển năng lực sư phạm của mỗi người làm công tác giảng dạy và giáo dục. NCKH là một trong hai tiêu chí chính để đánh giá chất lượng của nhà trường trong việc nâng cao, đảm bảo chất lượng của quá trình đào tạo. Mối quan hệ giữa đào tạo và NCKH là mối quan hệ hữu cơ, gắn bó mật thiết có tác dụng tương hỗ, thúc đẩy nhau cùng phát triển. Trong những năm qua, hoạt động nghiên cứu khoa học của Đại học Huế đã đạt được một số thành tựu đáng kể. So với các trường đại học trong cả nước, hoạt động nghiên cứu khoa học của Đại học Huế được Bộ Giáo dục và Đào tạo đầu tư một khoản kinh phí hàng năm tương đối lớn. Hoạt động NCKH đã góp phần bồi dưỡng đội ngũ, nâng cao chất lượng đào tạo đại học và sau đại học thông qua việc kết hợp chặt chẽ giữa NCKH với giảng dạy và hoạt động NCKH của sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh; phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của địa phương thông qua các đề tài nghiên cứu triển khai và hoạt động chuyển giao công nghệ. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được, hoạt động nghiên cứu khoa học tại Đại học Huế vẫn còn một số tồn tại. Một bộ phận giảng viên chưa coi trọng hoạt động nghiên cứu khoa học, chất lượng đề tài chưa cao, việc xã hội hóa các đề tài còn thấp, khả năng ứng dụng của một số đề tài nghiên cứu khoa học còn hạn chế... 67 Nhiều nguyên nhân đã được đưa ra để lý giải cho hiện trạng này như: thiếu thiết bị hiện đại, thiếu đầu ra cho các kết quả nghiên cứu, văn bản hướng dẫn không đồng bộ; Các văn bản pháp quy quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học của các trường đại học, cao đẳng chưa được ban hành đầy đủ và kịp thời,... Tất cả điều đó làm hạn chế hoạt động nghiên cứu khoa học nói chung và hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên Đại học Huế nói riêng. Bài báo này nhằm nghiên cứu và tìm hiểu thực trạng hoạt động NCKH của giảng viên Đại học Huế, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động khoa học công nghệ của giảng viên nói riêng và của hoạt động nghiên cứu khoa học tại Đại học Huế nói chung, góp phần đẩy mạnh chuyển đổi mô hình một đại học mạnh về nghiên cứu khoa học trong giai đoạn mới. 2. Phương pháp nghiên cứu Để tìm hiểu thực trạng hoạt động NCKH của giảng viên (GV) Đại học Huế, chúng tôi đã phối hợp các phương pháp nghiên cứu (NC) của ngành khoa học xã hội đó là: điều tra, quan sát, phân tích, tổng kết kinh nghiệm và lấy ý kiến chuyên gia. Sau đó, sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý các kết quả khảo sát. Chúng tôi đã tiến hành khảo sát bằng phiếu điều tra với 208 giảng viên và 67 cán bộ quản lý gồm cán bộ tham gia trực tiếp vào việc quản lý hoạt động NCKH của Đại học Huế. 3. Thực trạng hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên Đại học Huế Kết quả nghiên cứu qua phương pháp điều tra cho thấy thực trạng hoạt động NCKH của GV Đại học Huế có những đặc điểm sau: 3.1. Nhận thức của cán bộ giảng viên về hoạt động nghiên cứu khoa học Chất lượng hoạt động NCKH, thái độ tham gia của giảng viên phụ thuộc rất nhiều vào nhận thức về hoạt động NCKH của giảng viên và cán bộ quản lý (CBQL). Bảng 1. Nhận thức của GV, CBQL của Đại học Huế về hoạt động NCKH Nhận thức về hoạt động NCKH GV (n = 208) CBQL (n = 67) SL % SL % Rất quan trọng 155 74,5 44 65,7 Quan trọng 51 24,5 23 34,3 Ít quan trọng 2 1,0 Không quan trọng 0 0 0 0 208 100,0 67 100,0 Tổng cộng 68 Kết quả khảo sát ở Bảng 1 cho thấy, chỉ có 1% đánh giá hoạt động này là ít quan trọng, còn đa số GV và CBQL đều nhận thức rằng hoạt động NCKH giữ một vai trò quan trọng và rất quan trọng, đặc biệt, số n ...