Thực trạng và giải pháp về đào tạo kỹ năng sư phạm và hoạt động nghiên cứu khoa học giáo dục cho sinh viên sư phạm kỹ thuật

Bài viết này chúng tôi đề cập đến hai vấn đề cơ bản có ý nghĩa về mặt lý luận và thực tiễn trong công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học của sinh viên khoa sư phạm kỹ thuật: đào tạo kỹ năng sư phạm và hoạt động nghiên cứu khoa học giáo dục. Những giải pháp được đề xuất ở đây căn cứ vào kết quả điều tra kỹ năng sư phạm và hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên Sư phạm kỹ thuật tại trường Đại học Kỹ thuật công nghiệp. Các giải pháp được đề xuất có thể ứng dụng thử nghiệm, nhân rộng cho các trường, khoa đào tạo giáo viên Sư phạm kỹ thuật.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng và giải pháp về đào tạo kỹ năng sư phạm và hoạt động nghiên cứu khoa học giáo dục cho sinh viên sư phạm kỹ thuậtĐỗ Thị Tám và csTạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ74(12): 155 - 159THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP VỀ ĐÀO TẠO KỸ NĂNG SƯ PHẠMVÀ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC GIÁO DỤCCHO SINH VIÊN SƯ PHẠM KỸ THUẬTĐỗ Thị Tám*, Bùi Đức Việt, Nguyễn Thị LinhTrường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp - ĐH Thái NguyênTÓM TẮTViệc đào tạo giáo viên dạy nghề hiện nay còn tồn tại nhiều khó khăn bất cập về quy mô, chươngtrình, nội dung. Bài viết này chúng tôi đề cập đến hai vấn đề cơ bản có ý nghĩa về mặt lý luận vàthực tiễn trong công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học của sinh viên khoa sư phạm kỹ thuật: đàotạo kỹ năng sư phạm và hoạt động nghiên cứu khoa học giáo dục. Những giải pháp được đề xuất ởđây căn cứ vào kết quả điều tra kỹ năng sư phạm và hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viênSư phạm kỹ thuật tại trường Đại học Kỹ thuật công nghiệp. Các giải pháp được đề xuất có thể ứngdụng thử nghiệm, nhân rộng cho các trường, khoa đào tạo giáo viên Sư phạm kỹ thuật.Từ khoá: Kỹ năng sư phạm, nghiên cứu khoa học.ĐẶT VẤN ĐỀPhó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân khẳngđịnh “…Từ nay đến 2015 nếu không cung cấpđủ số lượng giáo viên dạy nghề các cấp theotiêu chuẩn quy định thì nước ta sẽ gặp khủnghoảng nghiêm trọng về nguồn nhân lực phụcvụ cho phát triển kinh tế xã hội…. Mục tiêulớn đề ra là đến năm 2015, Việt Nam sẽ có 2vạn giáo viên dạy nghề đạt chuẩn”[1]. Nhữngnăm gần đây, công tác đào tạo dạy nghề nướcta đã có nhiều thay đổi và phát triển đáng kểvề quy mô và chất lượng đào tạo. Thực tế chothấy quá trình đào tạo dạy nghề không phảichỉ dựa vào nội dung chương trình, cơ sở vậtchất, chương trình đào tạo, mà vai trò của độingũ giáo viên dạy nghề thật sự đóng vai tròquan trọng [2].Tuy nhiên, thực trạng đội ngũ giáo viên dạynghề ở nước ta hiện nay còn những tồn tại cơbản là:Thứ nhất, số lượng giáo viên dạy nghề cònthiếu, chưa đáp ứng được nhu cầu đặt ra;Thứ hai, trình độ kỹ năng nghề của giáo viêndạy nghề còn hạn chế;Thứ ba, năng lực sư phạm của đa số giáo viêncòn nhiều bất cập nhất là kỹ năng sư phạmdạy nghề, kỹ năng phát triển chương trình;Thứ tư, đào tạo và nghiên cứu khoa học là haihoạt động có mối quan hệ hữu cơ, hai nhiệmvụ cơ bản chiến lược của một cơ sở đào tạo[3]. Tuy nhiên phong trào nghiên cứu khoahọc của giáo viên trường nghề còn thiếu vàcòn yếu.Theo thông kê của Vụ giáo viên và Cán bộquản lý dạy nghề thuộc Tổng cục dạy nghề[4], 16% giáo viên dạy nghề hiện nay đượcđào tạo tại các khoa và các trường Sư phạmKỹ thuật. Vì thế, để khắc phục hạn chế này,cần quan tâm ngay từ việc đào tạo sinh viênSư phạm kỹ thuật – giáo viên dạy nghề trongtương lai. Bài viết này trình bày quá trìnhkhảo sát, đánh giá thực tiễn và chỉ ra nguyênnhân, giải pháp cho điểm thứ ba, thứ tư củavấn đề về giáo viên dạy nghề đã nêu ở trên.THỰC TRẠNG VỀ ĐÀO TẠO KỸ NĂNGSƯ PHẠM VÀ NGHIÊN CỨU KHOAHỌC CHO SINH VIÊN KHOA SƯ PHẠMKỸ THUẬTThực trạng về đào tạo kỹ năng sư phạmcho sinh viên khoa Sư phạm kỹ thuậtLĩnh vực đào tạo kỹ năng sư phạm rất rộng,bài viết này chỉ đề cập đến nhóm kỹ nănghàng đầu trong công tác đào tạo giáo viên dạynghề, đó là kỹ năng dạy học.Các kỹ năng dạy học được chia thành 3 nhómlớn là: Nhóm kỹ năng chuẩn bị bài dạy;Tel:Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn| 155Đỗ Thị Tám và csTạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ74(12): 155 - 159Nhóm kỹ năng tổ chức thực hiện bài dạy;Nhóm kỹ năng đánh giá kết quả dạy học [5,6]:- Kỹ năng xác định phương pháp dạy học phùhợp với nội dung giảng dạy.* Nhóm kỹ năng chuẩn bị bài dạy- Kỹ năng xác định mục tiêu bài dạyĐây là một trong những kỹ năng thể hiện khảnăng tư duy, sáng tạo của người giáo viênnhằm tìm tòi phương pháp dạy học cho phùhợp với nội dung giảng dạy, nhằm thực hiệnmục tiêu giảng dạy theo quan điểm dạy họctích cực hiện nay. Tuy nhiên do thiếu thưc tế,phần lớn sinh viên chỉ mới biết và thực hiệntheo hướng dẫn cơ bản, chưa biết cách hạnchế những điểm yếu và phát huy điểm mạnhcủa các phương pháp dạy học, đặc biệt lànhóm các phương pháp thảo luận, phươngpháp dạy học nêu vấn đề, phương pháp đàmthoại.* Nhóm kỹ năng tổ chức thực hiện bài dạyXác định mục tiêu là định hướng cho bài dạycủa giáo viên và là cơ sở để kiểm tra đánh giáchất lượng dạy học, tuy nhiên qua quan sát sưphạm và tổng kết kinh nghiệm giáo dục,chúng tôi thấy phần lớn các sinh viên thiếuquan tâm đến kỹ năng này vì cho rằng đây làkỹ năng không quan trọng, hoặc sinh viênthiếu hiểu biết thực tế về các mục tiêu hìnhthành kỹ năng thực hành nghề, vì thế dẫn tớimột số hạn chế sau đây:+ Chưa biết cách viết mục tiêu bài học (nhẫmlẫn với nhiệm vụ hoặc yêu cầu thực hiện)+ Chưa biết cách xác định các kỹ năng cũngnhư mục tiêu thực hiện kỹ năng (bài thựchành hoặc bài tích hợp);+ Viết mục tiêu nhưng chưa đáp ứng đầy đủcác tiêu chí.- Kỹ năng xác định được cấu trúc nội ...