Tiền số của Ngân hàng Trung ương

Bài nghiên cứu này nêu ra các vấn đề cơ bản liên quan đến tiền số NHTW như: Khái niệm, đặc điểm, chức năng, vai trò, các vấn đề pháp lý khi phát hành tiền số, các hình thức của tiền số NHTW, các NHTW có nên phát hành tiền số hay không?.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiền số của Ngân hàng Trung ương TIỀN SỐ CỦA NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG TS Phan Thị Linh*TÓM TẮTCác Ngân hàng trung ương ( NHTW) của các quốc gia trên thế giới đã bắt đầu nghiên cứuvà triển khai về dự án tiền số NHTW. Các NHTW cũng tăng cường hợp tác với nhau để tiếnhành các công việc kiểm định thực tế. Tuy nhiên, việc phát hành tiền số NHTW cần xem xétđến nhiều yếu tố, trong đó yếu tố quan trọng nhất là sự đảm bảo mật mã của tiền số. Bàinghiên cứu này nêu ra các vấn đề cơ bản liên quan đến tiền số NHTW như: khái niệm, đặcđiểm, chức năng, vai trò, các vấn đề pháp lý khi phát hành tiền số, các hình thức của tiềnsố NHTW, các NHTW có nên phát hành tiền số hay không? …Từ khóa: Block-chain, Ngân hàng trung ương, Tiền số, Việt Nam.1. CÔNG NGHỆ CHUỖI KHỐI (BLOCK-CHAIN) NỀN TẢNG ĐỐI VỚI TIỀN SỐ Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ đã thúc đẩy sự phát triển và biếnđổi mạnh mẽ của tiền tệ để phù hợp với sự tiến bộ của xã hội. Với sự phát minh và sử dụngrộng rãi của máy tính điện tử và internet trong thời gian qua, tiền tệ có thêm một dạng thứchoàn toàn mới là tiền kỹ thuật số hay còn gọi là tiền số (Digital currency). Block – chain được sáng tạo ra bởi Satoshi Nakamoto, đồng thời cũng là người tạo ratiền ảo Bitcoin hiện nay. Hoạt động của công nghệ Blockchainđược cho làcông nghệ 4.0,công nghệ của thế giới tương lai. Các ứng dụng của block – chain trong hoạt động tài chính ngân hàng là Thanh toánvà chuyển tiền: Đây là ứng dụng phổ biến nhất hiện nay bằng cách sử dụng công nghệblock – chain, khách hàng có thể chuyển tiền trực tiếp và bảo mật cho bất kỳ ai mà kháchhàng muốn ở trên thế giới gần như ngay lập tức và với mức phí cực thấp, không có bấtkỳ trung gian nào làm chậm quá trình chuyển tiền; Thanh toán toàn cầu:Ripple là mạngblock– chain cung cấp giải pháp thanh toán toàn cầu bằng cách kết nối ngân hàng lại vớinhau, các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán, doanh nghiệp cũng như các giao dịch tài sản kỹthuật số, cho phép giải quyết thanh toán ngay tức thì, theo nhu cầu trên toàn cầu. Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh.*96 - Tiền số được giao dịch trực tiếp giữa người chuyển tiền và người nhận tiền thông quamạng ngang hàng mà không cần một bên thứ ba tin cậy – dựa trên công nghệ chuỗi khối(block – chain).2. KHÁI NIỆM VỀ TIỀN SỐ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA TIỀN SỐ Khái niệm về tiền số Theo Bis 2015, tiền số là tài sản thể hiện dưới dạng số, nghĩa là không có hình dạngvật chất nhất định như tiền truyền thống trước đây (tiền giấy, tiền xu). Tiền số được phânchia thành 2 loại là tiền điện tử (Electronic curency) và tiền ảo (Virtual currency). ECB 2018, tiền số xét theo góc độ kinh tế, các loại tiền số hiện nay có tính chất thanhkhoản không cao và không đạt đến mức độ được chấp nhận. WB 2015, đưa ra khái niệm về tiền số như sau: tiền số có đơn vị tiền tệ riêng, khácvới tiền điện tử và dựa trên các kỹ thuật mật mã học để đạt được sự đồng thuận. Đại diệnnỗi bật nhất của tiền số chính là Bitcoin, các đồng tiền thay thế Bitcoin được gọi là Altcoin– xuất hiện sau đó là Ethereum, Litecoin, Ripple cũng ngày càng trở nên phổ biến. Bofinger 2018, việc số hóa sẽ làm thay đổi các hình thái truyền thống của tiền và tíndụng, từ đó dẫn đến những thay đổi về lý thuyết và thực hành chính sách tiền tệ có thể xảyra: (i) Thay thế tiền mặt bằng tiền điện tử; (ii) Thay thế tiền gửi ngân hàng truyền thống vàgiấy nợ ngân hàng bằng tiền điện tử; (iii) Thay thế tiền gửi ngân hàng, tiền gửi ngân hàngtrung ương; (iv) Thay thế tín dụng ngân hàng bằng cách cho vay ngang hàng trên cơ sở nềntảng kỹ thuật số. Đặc điểm của tiền số Theo ủy ban thanh toán và cơ sở hạ tầng thị trường của BIS xác định ba đặc điểmchính của tiền số là: – Dựa trên nền tảng kỹ thuật số: Lượng cung tiền tối đa và cách thức, thời điểm các đơn vị tiền ảo được thêm vào hệ thống là do giao thức (thuật toán) máy tính quyết định. – Không phải tài sản nợ của bất kỳ ai. – Giao dịch ngang hàng. Tiền số được giao dịch trực tiếp giũa người chuyển tiền và người nhận tiền thông qua mạng ngang hàng mà không cần bên thứ ba tin cậy. Để loại trừ sự hiện diện của bên thứ ba tin cậy, tiền số vận hành dựa trên công nghệ chuỗi khối (block – chain). Công nghệ này cho phép các giao dịch trên hệ thống được chính những người tham gia hệ thống xử lý. - 97 Bảng 1. So sánh đặc điểm của tiền tệ của NHTW và tiền số của NHTW Tiền tệ của NHTW Tiền số của NHTW Chỉ tiêu Dự trữ và Tiền mặt Mục đích chung Bán buôn thanh toánSự sẵn có 24/7 Hiện có Không Hiện có Có thể cóSự ẩn danh Hiện có Không Có thể có/ Không Có thể cóNgang hàng P2P Hiện có Không Có thể có/ Không Có thể cóLãi suất Không Có thể có Có thể có Có thể cóGiới hạn Không Không Có thể có Có thể có Nguồn : BIS 20183. VAI TRÒ CỦA TIỀN SỐ NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG –Tiền số của NHTW sẽ cung cấp cho dân chúng sự tiện lợi như tiền mặt và sự an toàncủa một tài khoản ngân hàng (Dyson và Hodgson, 2016). – Tài chính toàn diện là một yếu tố được các nền kinh tế mới nổi quan tâm đến khixem xét việc phát hành tiền số NHTW. Vẫn còn một số lượng lớn người thu nhập thấp hoặckhu vực nông thôn không có khả năng và khó tiếp cận các dịch vụ ...