Tiếp cận và xử trí bệnh nhân khó thở cấp

Khó thở là cảm giác không bình thường, không thoải mái khi thở. Đây là cảm giác hoàn toàn mang tính chủ quan do người bệnh mô tả với những cách mô tả khác nhau. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm chi tiết nội dung tài liệu!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiếp cận và xử trí bệnh nhân khó thở cấp TIẾPCẬNVÀXỬTRÍBỆNHNHÂNKHÓTHỞCẤP TS.PhạmHồngPhương;BSCKI.TrầnBáBiên1. ĐỊNHNGHĨA Khóthở làcảmgiáckhôngbìnhthường,khôngthoảimáikhithở.Đâylàcảmgiác hoàntoànmangtínhchủquandongườibệnhmôtảvớinhữngcáchmôtảkhácnhau.2. CHẨNĐOÁN2.1. Chẩnđoánxácđịnh2.1.1. Lâmsàng Chẩnđoándựavàohỏibệnh(lưuýlàkhóthởlàcảmgiácchủquancủangườibệnh)vàcácdấuhiệugiántiếpcủakhóthở Cảmgiáckhóthởcủangườibệnhcảmgiácthấythiếukhíđể thở,thấymệtkhithở,khôngthoảimáikhithở… Biểuhiệngắngsứcthở (thở nhanh,cokéocơ hôhấp,thở ngựcbụngnghịch thường…),phảingồithở,cánhmũiphậpphồng,hámiệngđểthở… Cácdấuhiệulâmsànggợiýkhác Thởcótiếngrít. Tím,vãmồhôi. Rốiloạnnhịpthởthởnhanhhoặcthởchậm,thởKussmaul,CheyneStockes. Thởmạnhồnàohoặcthởyếu,nông. Rốiloạnnhịptimnhịptimnhanhhoặcnhịpchậmhoặckhôngđều. ThayđổihuyếtápHAtănghoặctụt. Rốiloạnýthứctrongcáctrườnghợprấtnặngkíchthích,lẫnlộnđếnngủgà,hônmê.2.1.2. Cậnlâmsàng Chẩnđoánhìnhảnh Điệntimpháthiệnbệnhlýnguyhiểmđặcbiệtnhồimáucơtim,nhồimáuphổi. Cácdấuhiệucủabệnhtimtráidàythấttrái,dàynhĩtrái,nhồimáucơtimcũ. Cácnguyênnhâncủađợtsuytimmấtbùthiếumáucụcbộcơtim,rốiloạnnhịp tim. Cácdấuhiệutácđộngđốivớitimphảicủabệnhphổimạnhaycủanhồimáu phổi. Xquanglàxétnghiệmcơ bảnđịnhhướngchẩnđoán Phimxquangcóthể bình thườngtrongmộtsốbệnhlýthựcthểcấptính(nhồimáuphổi),hayrấtkhónhậnđịnhnếukhôngcóphimcũđểsosánhkhingườibệnhbịbệnhphổitừtrước. Siêuâmtimnênlàmđể đánhgiáchứcnăngthấttrái(giảmvậnđộng,vậnđộngnghịchthườngtrongnhồimáucơtim).Siêuâmtimgiúpđánhgiáđộgiãnbuồngthấtphải,độ dàycủathànhtim,cấutrúccácvan.Xétnghiệmnàycóthể bổ sungthêmbằngcác dopplermạch,rấthữuíchkhicầnxácđịnhchínhxácmộtsuyhôhấpcónguồngốctimhayphổiđểquyếtđịnhtháiđộđiềutrị. Siêuâmmàngphổi GiúpđịnhhướngchẩnđoánvàtheodõidiễnbiếnđiềutrịcũngnhưcanthiệpđiềutrịnhưtrongđiềutrịphùphổicấphoặcARDS. Khímáuđộngmạchđánhgiátìnhtrạngtoankiềm,khímáugiúpchẩnđoánmức độvàmộtphầnđịnhhướngnguyênnhân. Đochứcnăngthôngkhílàmộtthaotáccầnlàmđốivớingườibịbệnhhen. XétnghiệmProBNP/BNP,CK,CKMB,troponinđểđịnhhướngnguyênnhântimmạchhaynguyênnhântừphổi,côngthứcmáu. Cácxétnghiệmđặchiệukhácđượcchỉ địnhtùytheobệnhcảnhlâmsàng,songkhôngphảiởtấtcảcáccơsởđiềutrịđềucóthểlàmđượcchụpnhấpnháyđánhgiátình trạngthôngkhívàtướimáuphổi(nhồimáuphổi),địnhlượngDdimercógiátrị âmdựđoánâmtínhrấtcaotrongnhồimáuphổi,chụpmạchphổi,chụpcắtlớpngực.2.2. Chẩnđoánmứcđộ Rấtkhóxácđịnhmộtcáchkháchquanmứcđộkhóthở.Mộtsốcáchxácđịnhmức độ Điểmkhóthởbảobệnhnhântự ướclượngmứcđộ khóthở từ 0đến10(tươngtựchođiểmđau) Xácđịnhmứcđộ theomứcgắngsứcgâyrakhóthở,xếptừ nhẹ đếnnặngkhinghỉ ngơi,gắngsứcnhẹ (vídụ đilạitrongnhà,đibộ),khigắngsứctrungbình(leolên cầuthang,ghisốtầngbệnhnhânđilênđược),gắngsứcnhiều(vídụchạy,ghisốkhoảng cáchbệnhnhânchạyđược). Mộtsốtìnhhuốngxácđịnhngaylànặnghoặcnguykịchmàkhôngmấtthờigianvào đánhgiámứcđộkhóthở Đangsuyhôhấp(cầnđánhgiámứcđộsuyhôhấp). Đangtrụymạch. Rốiloạnýthức. Thởcótiếngrítkiểukhóthởthanhquản.2.3. Địnhhướngchẩnđoánnguyênnhân Mộtsốnguyênnhâncầnnhanhchóngpháthiệnngay Khóthởthanhquản,tắcđườnghôhấptrên. Trànkhímàngphổiáplực. Éptimcấp. Phảnvệ. Khámlâmsànggiúpđịnhhướngchẩnđoánmộtsốnguyênnhânnhư2.3.1. Bệnhcảnhlâmsàngkhóthởthanhquảndotắcnghẽnởthanhquản, làmộtcấpcứucóýnghĩasốngcònđốivớibệnhnhân. Chẩnđoándựavàokhóthở khihítvào,cokéohôhấp,đôikhicótiếngrít,khàn tiếnghoặcmấttiếng. Tìmcácdấuhiệunặngtrênlâmsàngdấuhiệusuyhôhấpcấp,kiệtsức,bệnh nhânphảiởtưthếngồi. Bệnhcảnhlâmsàngtrêncóthểdo Dịvậtđườngthởxẩyrakhiđangăn,trênmộtngườicótuổi. Viêmsụnnắpthanhquảndonhiễmkhuẩn. PhùQuinkebệnhcảnhdịứng. Doukhóthởtăngdầnởbệnhnhântrên55tuổinghiệnthuốclá. Chấnthươngthanhquản. Dichứ ...