Tiết 35 : ÔN TẬP HỌC KÌ I

HS biết hệ thống hóa kiến thức cơ bản về cấu tạo chất thuộc 3 chương 1, 2, 3 2/ HS hiểu và có kĩ năng vận dụng kiến thức về cấu tạo nguyênn tử , bảng tuần hoàn và định luật tuần hoàn , liên kết hóa học để giải bài tập , chuẩn bị kiến thức cơ sở tốt cho việc học phần sau của chương...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiết 35 : ÔN TẬP HỌC KÌ I Tiết 35 : ÔN TẬP HỌC KÌ I A/ MỤC TIÊU 1/ HS biết hệ thống hóa kiến thức cơ bản vềcấu tạo chất thuộc 3 chương 1, 2, 3 2/ HS hiểu và có kĩ năng vận dụng kiếnthức về cấu tạo nguyênn tử , bảng tuần hoàn và địnhluật tuần hoàn , liên kết hóa học để giải bài tập ,chuẩn bị kiến thức cơ sở tốt cho việc học phần saucủa chương B/ CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌCSINH  GV : Máy tính , máy chiếu , bảng tuầnhoàn , hệ thống bài tập và câu hỏi luyện tập  HS : Tự ôn các kiến thức lí thuyết thuộc 3chương C/ TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC * Hoạt động 1 (10 Phút) GV yêu cầu HS nhắc lại các kiến thức cơ bảncủa 3 chương :  Chương 1 : Nguyên tử  Chương 2 : Bảng tuần hoàn và định luật tuầnhoàn các nguyên tố hóa học  Chương 3 : Liên kết hóa học Từ đó GV đề xuất các dạng bài tập thường gặpđể HS luyện tập * Hoạt động 2 (35 Phút) Dạng 1 : Mối quan hệ giữa các loại hạt cơ bản(p , n , e) trong nguyên tử , ion , phân tử Thí dụ : Cho hợp chất MX3 , biết : - Tổng số hạt p , n , e là 196 trong đó số hạtmang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 60 - Nguyên tử khối của X lớn hơn của M là 8 - Tổng 3 loại hạt (p , n , e) trong ion X– nhiềuhơn trong ion M3+ là 16 Hãy xác định M và X thuộc đồng vị nào của 2nguyên tố đó Hướng dẫn : Trong M có Z proton , Zelectron , N nơtron X có Z’ proton , Z’ electron ,N’ nơtron  Hệ phương trình toán học : (2Z + N) + (6Z’ + 3N’) =196 (2Z + 6Z’) – (N + 3N’) = 60 (Z’ + N’) – (Z + N) =8 (2Z’ + N’ + 1) – (2Z + N – 3)= 16  Z = 13 , Z’ = 17 , N = 14, N’ = 18  AM = 27 và AX = 35  M và X 27 35 13 17 Dạng 2 : Xác định nguyên tử khối trung bìnhkhi biết % số lượng nguyên tử của mỗi đồng vị vàngược lại Thí dụ 2 : Nguyên tử khối của brom là 79,91 .Brom có 2 đồng vị trong đó 1 đồng vị là Br chiếm 79 3554,5% số nguyên tử . Hãy xác định đồng vị thứ 2 củabrom ? Hướng dẫn : Gọi x là % số nguyên tử của đồngvị thứ 2 , ta có : 79.54,5  X (100  54,5) ABr = = 79,91 100  X = 81  Br 81 35 Dạng 3 : Biết vị trí của nguyên tố trong bảngtuần hoàn (số thứ tự chu kì, số thứ tự nhóm A/B) viếtcấu hình electron của nguyên tử và ion Thí dụ 3 : a) Biết nguyên tố Br thuộc chu kì 4 , nhóm VII A. Biết cấu hình electron của Br ? b) Biết nguyên tố Mn thuộc chu kì 4 , nhóm VIIB . Viết cấu hình electron của Mn ? Hướng dẫn : a) Phân tích : - Nguyên tố Br thuộc chu kì 4  nguyên tử củanó phải có 4 lớp e - Nguyên tố Br thuộc nhóm VII A  lớp ngoàicùng (lớp thứ 4) có 7e điền vào phân lớp s và p 4s24p5  Cấu hình electron đầy đủ của Br : 1s22s22p63s23p63d104s24p5 b) Phân tích : - Nguyên tố Mn thuộc chu kì 4  Mn có 4 lớp e - Mn thuộc nhóm VII B  số electron hóa trịcủa nó bằng 7 nhưng phân bố ở lớp 3d và 4s 3d54s2  Cấu hình electron đầy đủ của Mn : 1s22s22p63s23p63d54s2 Dạng 4 : Biết cấu hình electron của nguyên tửvà ion suy ra vị trí của nguyên tố trong bảng tuầnhoàn Thí dụ : Cho cấu hình electron của 1 nguyên tốA: 1s22s22p63s23p63d54s1 Hãy suy ra vị trí của A trong bảng tuần hoàn Hướng dẫn : - A có 24e  chiếm ô thứ 24 trong bảng tuầnhoàn - A có 4 lớp e  thuộc chu kì 4 - A có 6e hoá trị và là nguyên tố d  thuộcnhóm VIB Dạng 5 : Liên kết hóa học và mạng tinh thể Thí dụ 5 : a) Dựa vào độ âm điện , sắp xếp theo chiều tăngđộ phân cực của liên giữa 2 nguyên tử trong phân tửcác chất sau : CaO , MgO , CH4 , AlN , AlCl3 ,NaBr , BCl3 Cho độ âm điện của O = 3,44 ; Cl = 3,16 ;Br = 2,96 ; Na = 0,93 ; Mg = 1,31 ;Ca = 2,55 ; H = 2,20 ; Al = 1,61 ; N = 3,04 ;B = 2,04 b) Phân tử chất nào kể trên có liên kết ion ? Liênkết cộng hóa trị không cực ? Có cực ? Hướng dẫn : a) Độ phân cực của liên kết được thể hiện quahiệu độ âm điện của các nguyên tố tham gia liên kếthóa học . Hiệu độ âm điện càng lớn thì liên kết càngphân cực , ta có : Phân tử :N2 CH4 BCl3 AlNAlCl3 NaBr MgO CaO  : 0 0,35 1,12 1,431,55 2,03 2,13 2,44 b ...