Tiêu chảy do bất dung nạp lactose ở trẻ em

Tiêu chảy là bệnh phổ biến ở trẻ em nhỏ dưới 2 tuổi. Hàng năm có 1,5 tỷ đợt tiêu chảy trẻ em trên toàn cầu và là nguyên nhân gây tử vong ở 3,5 triệu trẻ em. Tiêu chảy thường xuyên, đặc biệt là tiêu chảy kéo dài bị trầm trọng thêm bởi tình trạng “tiêu chảy do bất dung nạp lactose”, hay còn gọi là tiêu chảy do cơ thể không dung nạp với đường lactose.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiêu chảy do bất dung nạp lactose ở trẻ em Tiêu chảy do bất dung nạp lactose ở trẻ emTiêu chảy là bệnh phổ biến ở trẻ em nhỏ dưới 2tuổi. Hàng năm có 1,5 tỷ đợt tiêu chảy trẻ em trêntoàn cầu và là nguyên nhân gây tử vong ở 3,5triệu trẻ em. Tiêu chảy thường xuyên, đặc biệt làtiêu chảy kéo dài bị trầm trọng thêm bởi tình trạng“tiêu chảy do bất dung nạp lactose”, hay còn gọilà tiêu chảy do cơ thể không dung nạp với đườnglactose.Tại sao tiêu chảy bất dung nạp đường lactose xảyra và hậu quả như thế nào cho trẻ?Khi trẻ bị tiêu chảy, các tác nhân gây bệnh hoặc độctố của chúng gây nên sự tổn thương niêm mạc thànhruột, khiến men tiêu hoá đường lactose bị mất đi, vàhậu quả là đường lactose không tiêu hoá được tíchluỹ trong lòng ruột, tiếp tục gây nên tiêu chảy, làmtình hình càng tồi tệ hơn.Thống kê cho thấy 50% -70% trẻ tiêu chảy nặngnhập viện có biểu hiện bất dung nạp lactose. Lactoselà đường chủ yếu có trong sữa mẹ và các sữa côngthức. Lactose là nguồn cung cấp đường glucose chosự hoạt động của não và cơ thể, làm phân mềm, tạosự vượt trội của các Bifidus và Lactobacillus là nhữngvi khuẩn có lợi giúp cho sự phát triển hệ miễn dịch vàtiêu hoá trong cơ thể trẻ. Men lactase ở màng ruột làmen tiêu hoá biến đường lactose trở thành đườngglucose. Khi trẻ bị tiêu chảy cấp màng ruột bị tổnthương bởi vi khuẩn, vi rút hoặc độc tố của chúng làmthiếu men lactase.Do thiếu men lactasa làm đườnglactose không tiêu hoá được trong ruột gây bất dungnạp lactose. Đường lactose không được tiêu hoá sẽứ đọng lại trong ruột, hút nước làm tiêu chảy tăngthêm và kéo dài. Trường hợp này gọi là thiếu lactasethứ phát khác với thiếu men lactase tiên phát thườngxuất hiện ngay sau khi trẻ sinh và rất hiếm gặp (chỉ 1trong số 1000 trẻ).Bất dung nạp lactose thứ phát thường kéo dài trong1-2 tuần nhất là ở trẻ tiêu chảy kéo dài. Hậu quả là trẻbị suy dinh dưỡng nặng, kém ăn cộng thêm tập quánkiêng ăn làm chậm hồi phục niêm mạc ruột. Bất dungnạp lactose có thể gặp trong những trường hợp tiêuchảy nhiễm vi khuẩn, virút đặc biệt tiêu chảy do Rotavirút, dị ứng sữa bò… là những bệnh lý rất thườngxảy ra ở trẻ nhỏ dưới 3 tuổi. Ảnh minh họa: Getty imagesNhận biết việc trẻ bị bất dung nạp lactose thếnào?Các bà mẹ có thể nhận biết được bất dung nạplactose ở trẻ tiêu chảy khi cho trẻ ăn sữa công thứcbình thường trẻ bị nôn, đầy hơi, không muốn ăn, quấykhóc, tiêu chảy tăng lên, phân lỏng toàn nước chuahoặc có bọt, hậu môn đỏ. Khi cho trẻ ăn sữa khôngcó lactose, các triệu chứng trên giảm rõ rệt, tiêu chảycầm, phân đặc và giảm độ chua, trẻ chịu ăn và mauchóng khỏi tiêu chảy.Nuôi trẻ như thế nào khi trẻ bị bất dung nạplactose?Vì những hậu quả của tiêu chảy do không dung nạpđường lactose, các bà mẹ cần biết phải nuôi trẻ nhưthế nào khi trẻ bị tiêu chảy.Đối với trẻ bú mẹ, vẫn phải tiếp tục cho trẻ bú, khôngđược kiêng ăn cho trẻ. tập quán kiêng ăn, giảm ăn lànguy cơ gây kéo dài tiêu chảy và suy dinh dưỡng chotrẻ. Sữa mẹ là thức ăn thích hợp sau khi điều trị bằngORS cho trẻ bị bất dung nạp lactose do tiêu chẩy,lactose trong sữa mẹ vẫn được tiếu hoá hấp thu khithiếu men lactasa ruột. Sữa mẹ có đầy đủ các dưỡngchất giúp trẻ nhanh phục hồi trong tiêu chảy. Các yếutố miễn dịch phong phú trong sữa mẹ giúp tăngcường bảo vệ miễn dịch, bao gồm cả miễn dịch niêmmạc ruột. Các nucleotides có trong sữa mẹ cũng cótác dụng giúp tái tạo niêm mạc ruột tổn thương trongnhiễm trùng. Các bằng chứng từ lâm sàng cho thấytrẻ bú mẹ khi bị tiêu chảy có số lần đi ngoài giảm hơnso với các trẻ tiếp tục bú sữa bò thông thường. Trẻăn bổ xung vẫn tiếp tuc chế độ thức ăn bổ xung bìnhthường với các thành phần dễ tiêu hoá như cháogạo, bột gạo, thịt nạc, sữa chua…Nếu trẻ đang bú sữa công thức thông thường, hoặctrong trường hợp trẻ nhỏ dưới 3 tháng, bị tiêu chảykéo dài, hoặc trẻ có biểu hiện suy dinh dưỡng, có thểdùng các loại sữa không có đường lactose. Thànhphần đường có thể là maltodextrin hoặc hỗn hợpđường đa có áp lực thẩm thấu thấp. Các thành phầnđường này đã được chứng minh trên lâm sàng giúptrẻ tăng cân tốt hơn và phục hồi đường ruột nhanhhơn.Cuối cùng, các bà mẹ cần nhớ khi trẻ bị tiêu chảy cầnphải đưa trẻ tới cơ sở khám bệnh để được điều trị vàtư vấn kịp thời của bác sỹ. Nhập viện muộn là một lýdo kiến trẻ hay bị bất dung nạp lactose thứ phát. Dovậy, phòng ngừa là rất quan trọng . Tuy nhiên, khi trẻđã bị hiện tượng bất dung nạp đường lactose, giảipháp dinh dưỡng tối ưu với lựa chọn sữa hợp lý sẽgiúp trẻ nhanh chóng hồi phục. ...