Tiểu luận chuyên đề Tổ chức hoạt động nhận thức

Tiến trình đề xuất kết luận mới:Có những vật nhỏ khi ta đưa đến điểm cực cận của mắt, mắt vẫn không thể nhìn rõ vậtLàm thế nào để có thể quan sát được các vật nhỏ mà ta không thể nhìn trực tiếp để thấy rõ vật, ngay cả khi đã đưa vật đến điểm cực cận của mắt?
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận chuyên đề Tổ chức hoạt động nhận thức Tiểu luận chuyên đ ề Tổ chức hoạt động nhận thức1. SƠ ĐỒ TIẾN TRÌNH KHOA HỌC XÂY DỰNG KIẾN THỨC: Cấu tạo và công dụng của Kính lúp1.1. Tiến trình đ ề xuất kết luận mới: Có những vật nhỏ khi ta đưa đến điểm cực cận của mắt, mắt vẫn không thể nhìn rõ vật Làm thế nào để có thể quan sát được các vật nhỏ mà ta không thể nhìn trực tiếp để thấy rõ vật, ngay cả khi đã đưa vật đến điểm cực cận của mắt? Cách 1: Trực giác phỏng đoán, đưa ra câu trả lời Cách 2: Suy luận dựa vào những kiến thức đã biết sau đây: - Mắt muốn nhìn rõ vật thì vật phải nằm trong khoảng nhìn rõ của mắt và góc trông α > αmin - Thay vì nhìn trực tiếp vật, có thể nhìn ảnh của nó - Chỉ có thấu kính hội tụ mới cho ảnh ảo cùng chiều, lớn hơn vật Kết luận: Dùng một thấu kính hội tụ ta có thể tạo ra ảnh ảo của vật lớn hơn vật, để có thể quan sát được ảnh ảo đó dưới góc trông lớn hơn góc trông vật khi không dùng kính.1.2. Tiến trình kiểm nghiệm kết luận:Nhóm 4 – K19 – Chuyên ngành LL và PPDH bộ môn Vật lý 1Tiểu luận chuyên đ ề Tổ chức hoạt động nhận thức Kết luận: Dùng một thấu kính hội tụ ta có thể tạo ra ảnh ảo của vật lớn hơn vật, để có thể quan sát được ảnh ảo đó dưới góc trông lớn hơn góc trông vật khi không dùng kính. Có thể kiểm nghiệm kết luận trên như thế nào? Giải pháp: - Dùng một thấu kính hội tụ có tiêu cự f, áp dụng công thức thấu kính có thể tính được khoảng cách d cần đặt vật nhỏ cách thấu kính để ảnh của nó cho bởi thấu kính sẽ cách mắt một khoảng Đ bằng khoảng nhìn rõ ngắn nhất, dự đoán được rằng khi đó quan sát qua kính sẽ thấy vật rõ nhất. - Làm thí nghiệm đặt vật ở khoảng cách bằng d (đã tính) trước thấu kính, quan sát vật qua kính để kiểm tra dự đoán và kết luận. Dùng thấu kính hội tụ có tiêu cự f đặt sát mắt. Mắt có khoảng nhìn rõ ngắn nhất Đ = 25 cm. Áp dụng công thức thấu kính: Dùng thấu kính hội tụ như đã suy luận, ta quan sát được ảnh rõ hơn d = d’.f / (d’ - f) với d’ = - Đ của vật. tính được: - Nếu f = 10 cm thì d = 7,14 cm - Nếu f = 5 cm thì d = 4,17 cm - Nếu dùng thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 10 cm đặt sát mắt, đặt vật cách thấu kính một khoảng d = 7,14 cm thì ảnh rõ nét nhất. d ≠ 7,14 cm thì ảnh Làm thí nghiệm như đã mô tả, thấy không rõ nét bằng. kết quả đúng như suy luận. - Nếu dùng thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 5 cm đặt sát mắt, đặt vật cách thấu k ính một khoảng d = 4,17 cm thì ảnh rõ nét nhất. d ≠ 4,17cm thì ảnh không rõ nét bằng. Kết luận: - Có thể dùng một thấu kính hội tụ tạo ảnh của vật lớn hơn vật để có thể quan dát được ảnh ảo đó dưới góc trông lớn hơn góc trông vật khi nhìn trực tiếp không dùng kính. Thấu k ính được dùng như thế được gọi là kính lúp. - Kính lúp là dụng cụ bổ trợ cho mắt, có tác dụng tạo ra một ảnh ảo cùng chiều, lớn hơn vật, nằm trong giới hạn nhìn rõ của mắt, để quan sát được ảnh đó dưới một góc trông lớn hơn góc trông vật khi không dùng kính. - Nếu ta đặt vật và kính để ảnh của vật nằm trong giới hạn nhìn rõ của mắt thì ta gọi đó là cách ngắm chừng. - Ngắm chừng ở điểm cực cận: ảnh hiện lên ở điểm cực cận của mắt. - Ngắm chừng ở điểm cực viễn: ảnh hiện lên ở đ iểm cực viễn của mắt. Mắt không có tật, đ iểm cực viễn ở vô cực, ta có ngắm chừng ở vô cực.Nhóm 4 – K19 – Chuyên ngành LL và PPDH bộ môn Vật lý 2Tiểu luận chuyên đ ề Tổ chức hoạt động nhận thứcDiễn giải sơ đồ tiến trình khoa học xây dựng kiến thức: Trong thực tế, có những vật ta cần quan sát nhưng lại rất nhỏ, dù đưa vật đến tận điểmcực cận của mắt vẫn không thể nhìn rõ. Vậy vấn đề đặt ra là: Làm thế nào đ ể có thể quan sátđược các vật nhỏ mà ta không thể nh ìn trực tiếp để thấy rõ vật, ngay cả khi đã đưa vật đến điểmcực cận của mắt?Cách 1: Trực giác phỏng đoán, đưa ra câu trả lời+ Có thể từ việc dùng kính của người cận thị và người viễn thị để nhìn rõ vật (bằng cách khôngnhìn trực tiếp vật mà nhìn ảnh của vật được tạo ra bởi thấu kính cho nên cũng có thể dùng thấukính để nhìn vật nhỏ rõ hơn bằng cách nhìn ảnh của vật tạo bởi kính)+ Có thể học sinh đã từng thấy người thợ ngồi sửa đồng hồ, thấy anh cảnh sát quan sát nhữngdấu vết nhỏ, dấu vân tay, dấu giày của thủ phạm để lại hiện trường vụ án, đều nhờ một cái kínhđặt giữa vật và mắt…Cách 2: Suy luận dựa vào những kiến thức đã biết sau đây: - Mắt muốn nhìn rõ vật thì vật phải nằm trong khoảng nhìn rõ của mắt và góc trông α > αmin - Thay vì nhìn trực t ...