Tiểu luận môn Phân tích chính sách

Đề tài: Phân tích, đánh giá tình hình phối hợp và sử dụng luật pháp và chính sách ở nước ta hiện nay. Theo anh (chị), chúng ta phải làm gì để nâng cao hiệu lực hiệu quả của sự phối hợp trên?
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận môn Phân tích chính sách Häc viÖn hµnh chÝnh khoa sau ®¹i häc ­­­*****­­­ ­ TiÓu luËn m«n  ph©n tÝch chÝnh s¸ch Tªn ®Ò tµi: Phân tích, đánh giá tình hình phối hợp và sử dụng luật pháp và chính sách ở nước ta hiện nay. Theo anh (chị), chúng ta phải làm gì để nâng cao hiệu lực hiệu quả của sự phối hợp trên? Hä vµ tªn : Bïi ThÞ Lan H¬ng Líp : CH13D ­ Tæ 3 Hµ Néi, th¸ng 4 n¨m 2010 Tiểu luận môn Phân tích chính sách LỜI NÓI ĐẦU Trước nhu cầu hoàn thiện hệ thống pháp luật phục vụ hội nhập kinh tế quốc tế, trong thời gian qua, nhiều đạo luật, pháp lệnh (sau đây gọi chung là luật) đã được ban hành, tạo khung pháp lý cho các hoạt động kinh tế - xã hội. Cách thức ban hành luật pháp và hoạch định chính sách ở nước ta từ trước đến nay luôn gây nhiều tranh cãi, thậm chí gây phản ứng từ đối tượng mà luật và chính sách chi phối hoặc ảnh hưởng. Lẽ thường, luật lệ và chính sách trước tiên phải xuất phát từ nhu cầu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội ở từng thời kỳ, sau đó là cân nhắc khả năng thực thi chúng trong tương lai. Tuy nhiên, việc xây dựng, ban hành và thực thi luật đã bộc lộ những vấn đề ảnh hưởng đến chất lượng và hướng dẫn thi hành luật. Các vấn đề và nguyên nhân của các vấn đề thể hiện ở các khía cạnh khác nhau, từ xây dựng chính sách đến ban hành luật thể chế hoá chính sách và tổ chức thực hiện luật, trong đó có những vấn đề thuộc về quy trình xây dựng và ban hành luật; có những vấn đề thuộc về khâu soạn thảo; có những vấn đề thuộc về chính sách thể chế vào luật v.v... Bùi Thị Lan Hương - CH13D 2 Tiểu luận môn Phân tích chính sách NỘI DUNG 1. Khái niệm chính sách, phân loại chính sách Chính sách là thuật ngữ được sử dụng rộng rãi trong đời sống kinh tế - xã hội. Chính sách là những sách lược và kế hoạch cụ thể nhằm đạt một mục đích nhất định, dựa vào đường lối chính trị chung và tình hình thực tế mà đề ra. Chính sách là các chủ trương và các biện pháp của một đảng phái, một chính phủ trong các lĩnh vực chính trị - xã hội. Có rất nhiều loại chính sách, trong đó có loại chính sách chung như: - Chính sách đối ngoại của Nhà nước: chủ trương, chính sách mang tính đối ngoại của quốc gia; - Chính sách kinh tế: chính sách của nhà nước đối với phát triển các ngành kinh tế; - Chính sách xã hội: chính sách ưu đãi trợ giúp cho một số tầng lớp xã hội nhất định như chính sách xã hội đối với công tác giáo dục ở vùng cao, vùng sâu, chính sách xã hội đối với thương binh, gia đình liệt sĩ. - Chính sách tiền tệ: chính sách của Nhà nước nhằm điều tiết (tăng hoặc giảm) lượng tiền tệ trong lưu thông để đạt được những mục tiêu nhất định như chống lạm phát, kích thích sản xuất, giảm thất nghiệp, cải thiện cán cân thanh toán quốc tế. 2. Mối quan hệ giữa pháp luật và chính sách Trong các loại chính sách chung lại có các chính sách đối với từng lĩnh vực, ví dụ: Trong chính sách kinh tế có các chính sách mậu dịch tự do, chính sách bảo hộ thuế quan, chính sách tài chính. Trong chính sách tiền tệ có chính sách thị trường tự do, trong chính sách xã hội có chính sách dân tộc...Tóm lại, có nhiều loại chính sách khác nhau, có chính sách chung, Bùi Thị Lan Hương - CH13D 3 Tiểu luận môn Phân tích chính sách chính sách cụ thể tuỳ thuộc vào nội dung và lĩnh vực kinh tế - xã hội. Nói một cách khác, pháp luật là kết quả thể chế hoá đường lối, chính sách, là công cụ để thực thi chính sách. Do chính sách có các loại và cấp độ khác nhau, có những chính sách mang tính định hướng, có những chính sách cụ thể, nên các cấp phê duyệt chính sách và nguồn chính sách cũng khác nhau. Sau đây là một số nguồn chính sách do các cấp khác nhau ban hành: a) Nghị quyết Đảng, Nghị quyết, ý kiến kết luận của Bộ Chính trị đưa ra định hướng chính sách phát triển kinh tế - xã hội. Để thực hiện các định hướng này cần phải nghiên cứu và ban hành hàng loạt các chính sách cụ thể có liên quan như chính sách đối ngoại, chính sách kinh tế. b) Hiến pháp năm 1992: Hiến pháp đưa ra một số chính sách mang tính định hướng, như: chính sách dân tộc, đối ngoại, kinh tế, giáo dục, khoa học và công nghệ. Các chính sách cụ thể sẽ được ban hành ở các văn khác khác có liên quan. c) Nghị quyết của Quốc hội đưa ra những chính sách mang tính định hướng để các ngành, các cấp nghiên cứu xây dựng các chính sách cụ thể áp dụng trong từng ngành và lĩnh vực, phù hợp với từng thời kỳ phát triển. Ví dụ như: Nghị quyết số 51/2005/QH11 về Nhiệm vụ năm 2006, Nghị quyết số 47/2005/QH11 về Dự toán ngân sách nhà nước... d) Cam kết quốc tế: Các cam kết trong các điều ước quốc tế song phương, đa phương mà Việt Nam là thành viên là những chính sách mang tính định hướng hoặc cụ thể. Việc thực hiện những chính sách này có thể được thực hiện bằng việc nội luật hoá vào pháp luật Việt Nam hoặc áp dụng trực tiếp. đ) Chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, đề án phát triển ngành: Một số chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành có quy định về định hướng chính sách hoặc chính sách cụ thể cho phát triển ngành. Bùi Thị Lan Hương - CH13D 4 Tiểu luận môn Phân tích chính sách Như vậy có thể thấy, chính sách được thể hiện ở nhiều nguồn và ở khía cạnh hình thức, chính sách thường rộng hơn pháp luật. Qua phân tích các nguồn chính sách ở trên cho thấy chính sách được thể hiện ở các nguồn khác nhau với các cấp độ khác nhau, ví dụ như các cấp lãnh đạo của Đảng, Quốc hội (hoặc Hội đồng nhân dân); Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ (hoặc Uỷ ban nhân dân, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân); Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ. 3. Sự ...