TIỂU LUẬN: Những mâu thuẫn trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay

Từ sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, Việt Nam quyết tâm phát triển đất nước theo con đường chủ nghĩa xã hội (CNXH). Điều đó đồng nghĩa với việc nước ta chuyển từ nền sản xuất nhỏ, nông nghiệp lạc hậu qúa độ lên CNXH, bỏ qua giai đọan phát triển tư bản chủ nghĩa (TBCN). Trong qúa trình chuyển đổi đó, chúng ta đã phạm một số sai lầm, trong đó có biểu hiện chủ quan, nóng vội, giản đơn, nhất...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TIỂU LUẬN: Những mâu thuẫn trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay TIỂU LUẬN: Những mâu thuẫn trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay A. Đặt vấn đề Từ sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, Việt Nam quyết tâm phát triển đất nước theo con đường chủ nghĩa xã hội (CNXH). Điều đó đồng nghĩa với việc nước ta chuyển từ nền sản xuất nhỏ, nông nghiệp lạc hậu qúa độ lên CNXH, bỏ qua giai đọan phát triển tư bản chủ nghĩa (TBCN). Trong qúa trình chuyển đổi đó, chúng ta đã phạm một số sai lầm, trong đó có biểu hiện chủ quan, nóng vội, giản đơn, nhất là về quản lý kinh tế, khiến cho kinh tế - xã hội lâm vào trì trệ, khủng hoảng, xuất hiện nhiều mâu thuẫn đối lập nhau. Vì vậy, Đảng ta đã xác định đúng đắn phải đổi mới tư duy lí luận, nhất là tư duy kinh tế để khắc phục những hậu qủa, sai lầm trên. Đại hội Đảng lần VI (1986) xác định mục tiêu đổi mới phải toàn diện đồng thời có trọng điểm đúng, trên cơ sở ổn định, xây dựng nền kinh tể thị trường định hướng XHCN thay thế cho cơ chế kinh tế kế hoạch hóa tập trung quan liêu bao cấp trước đây. Mặc dù kinh tế nước nhà đã đạt được nhiều thành công to lớn nhưng trong những thành công đó vẫn tồn tại những mâu thuẫn do chế độ cũ để lại lẫn chế độ mới sinh ra, nó làm kìm hãm sự phát triển của công cuộc đổi mới. Đây là vấn đề có vai trò vô cùng quan trọng trong nền kinh tế thị trường ở nước ta, đòi hỏi cần phải được giải quyết một cách toàn diện, triệt để nhằm thúc đẩy nền kinh tế nước nhà phát triển nhanh hơn nữa. Với mong muốn tìm hiểu thêm những vấn đề của nền kinh tế, quan điểm lý luận cũng như những khó khăn trong giải pháp, qúa trình xử lý các vấn đề mâu thuẫn trong thời kì chuyển đổi nền kinh tế, em đã chọn đề tài “Những mâu thuẫn trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay” làm đề tài tiểu luận môn Triết học Mác_ Lê Nin. Em xin chân thành cảm ơn TS.Mai Xuân Hợi, bộ môn Triết học Mác – Lênin, trung tâm thư viện trường ĐHKTQD đã tạo điều kiện cho em hoàn thành bài tiểu luận này. Mặc dù đã cố gắng rất nhiều, song trong qúa trình thực hiện không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong sự góp ý của thầy giáo để đề tài được hoàn thiện hơn. B. Nội dung 1. Sự cần thiết khách quan phát triển nền kinh tế thị trường ở Việt Nam. 1.1 Sự cần thiết khách quan. Kinh tế thị trường là kinh tế hàng hóa phát triển ở trình độ cao khi toàn bộ qúa trình đầu vào, đầu ra của sản xuất do thị trường quyết định. Như vậy kinh tế thị trường là kinh tế hàng hóa nhìn chung có cùng bản chất nhưng khác nhau ở trình độ phát triển. Cơ sở khách quan cho sự tồn tại và phát triển của kinh tế thị trường ở Việt Nam: Phân công lao động xã hội và sự tách biệt kinh tế dựa trên hình thức sở hữu khác nhau của tư liệu sản xuất. *Phân công lao động xã hội với tính cách là cơ sở chung của sản xuất hàng hóa và phụ thuộc vào lực lượng sản xuất. Sự phát triển của lực lượng sản xuất sẽ khiến cho phân công lao động xã hội phát triển. Biểu hiện cụ thể ở nước ta đó là sự ra đời của nhiều ngành nghề mới với sản phẩm phong phú, đa dạng, chất lượng cao bên cạnh những ngành cổ truyền đang được khôI phục và phát triển, xu hướng ngày càng hiện đại. *Sự tách biệt về kinh tế: Dựa trên những hình thức sở hữu khác nhau về tư liệu sản xuất. Nước ta hiện nay phát triển nền kinh tế nhiều thành phần, mỗi thành phần dựa trên một hình thức sở hữu nhất định về tư liệu sản xuất. Do đó nước ta hiện nay còn tồn tại nhiều hình thức sở hữu khác nhau về tư liệu sản xuất. Đó là hình thức sở hữu Nhà nước về tư liệu sản xuất, hình thức tư hữu nhỏ về tư liệu sản xuất, sở hữu tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất, sở hữu tập thể về tư liệu sản xuất, hình thức sở hữu hỗn hợp về tư liệu sản xuất (nhà nước và tư bản tư nhân trong và ngoài nước). Tóm lại, hai điều kiện cho sự tồn tại và phát triển nền kinh tế thị trường vẫn tồn tại ở Việt Nam và có xu hướng ngày càng phát triển. 1.2 Tác dụng to lớn của sự phát triển kinh tế thị trường. Kinh tế thị trường kích thích, tạo động lực cho lực lượng sản xuất phát triển, nâng cao năng suất lao động. Kích thích tính năng động, sáng tạo của các chủ thể kinh tế và sử dụng có hiệu qủa nhất các yếu tố sản xuất, nâng cao chất lượng, khối lượng, mẫu mã hàng hóa và dịch vụ. Kinh tế thị trường thúc đẩy qúa trình phân công lao động xã hội, mở rộng quan hệ kinh tế với nước ngoài. Kinh tế thị trường thúc đẩy qúa trình tích tụ và tập trung sản xuất nhằm mở rộng quy mô sản xuất, chọn lọc đội ngũ nhân lực có trình độ cao, tay nghề giỏi, đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước. Kinh tế thị trường phù hợp với tính quy luật chuyển từ sản xuất nhỏ lên sản xuất lớn, thúc đẩy sự xã hội hóa sản xuất. Kinh tế thị trường phù hợp xu thế phát triển của nền kinh tế hiện nay. Hầu hết các quốc gia trên thế giới đều chuyển sang kinh tế thị trường. Kinh tế thị trường phù hợp với xu thế toàn cầu hóa, quốc tế hóa, khu vực hóa nền kinh tế. Tuy nhiên kinh tế thị trường cũng có những tác hại của nó: khủng hoảng, lạm phát, phân hóa giàu nghèo,…và kinh tế thị trường không thể khắc phục những hạn chế này. Do đó đòi hỏi phải có sự điều tiết của Nhà nước. Mô hình kinh tế của Việt Nam được xác định là nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, định hướng xã hội chủ nghĩa (nói ngắn gọn là kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa). Con đường phát triển kinh tế của nước ta không lặp lại nguyên vẹn tiến trình phát triển của các nước đi trước mà cần phảI và có thể xây dựng nền kinh tế thị trường hiện đại, định hướng xã hội chủ nghĩa theo kiểu rút ngắn, kết h ợp các bước phát triển tuần tự và nhả ...