Tiểu luận Thực trạng và giải pháp phát triển DNNN ở Việt Nam hiện nay

Ở Việt Nam thì kinh tế nhà nước là một bộ phận có vai trò quyết định trong cơ cấu kinh tế của nước ta. Trong các bộ phận cấu thành của kinh tế nhà nước thì khu vực doanh nghiệp nhà nước là bộ phận chủ yếu có vị trí đặc biệt. Nhưng thực trạng của khu vực doanh nghiệp nhà nước của nước ta hiện nay thì chưa thể hiện được vai trò then chốt và chủ đạo trong nền kinh tế, một số ngành, một số lĩnh vực của doanh nghiệp nhà nước không năng động bằng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận "Thực trạng và giải pháp phát triển DNNN ở Việt Nam hiện nay"Đề án Kinh tế chính trị LỜI NÓI ĐẦU Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI (12 – 1986) Đảng ta đã đề ra chủtrương đổi mới nền kinh tế một cách toàn diện, chuyển nền kinh tế kế hoạchtập trung sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Lýluận kinh tế về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội lúc này đã có những thayđổi căn bản, sự tồn tại khách quan của năm thành phần kinh tế được thừanhận. Kinh tế quốc doanh nay được gọi là khu vực doanh nghiệp Nhà nước,đồng thời thừa nhận sự tồn tại khách quan của các thành phần kinh tế ngoàiquốc doanh thì nhận thức về vai trò của khu vực kinh tế Nhà nước cũngđược đổi mới. Trong quá trình thực hiện chính sách kinh tế nhiều thành phần, Đảngta luôn khẳng định thành phần kinh tế Nhà nước đóng vai trò chủ đạo trongnền kinh tế quốc dân. Lý luận về kinh tế nhà nước là một trong những vấnđề lý luận kinh tế trung tâm của các đảng cộng sản. Nhất là trong giai đoạnlãnh đạo đất nước xây dựng và phát triển kinh tế thị trường theo định hướngxã hội chủ nghĩa. Hiện nay lý luận đó vẫn mang ý nghĩa thời sự cấp bách cảvề nhận thức lý luận và thực tiễn. Ở Việt Nam thì kinh tế nhà nước là một bộ phận có vai trò quyết địnhtrong cơ cấu kinh tế của nước ta. Trong các bộ phận cấu thành của kinh tếnhà nước thì khu vực doanh nghiệp nhà nước là bộ phận chủ yếu có vị tríđặc biệt. Nhưng thực trạng của khu vực doanh nghiệp nhà nước của nước tahiện nay thì chưa thể hiện được vai trò then chốt và chủ đạo trong nền kinhtế, một số ngành, một số lĩnh vực của doanh nghiệp nhà nước không năngđộng bằng khu vực kinh tế tư nhân. Có nhiều lý do dẫn đến tình trạng trênnhưng nguyên nhân chủ yếu vẫn là do khâu tổ chức và vận hành doanhnghiệp nhà nước chưa thật hợp lý. Vậy để doanh nghiệp nhà nước có thể thểhiện được vai trò chủ đạo của mình trong nền kinh tế quốc dân thì vấn đề tấtyếu là ta phải tổ chức và sắp xếp lại các doanh nghiệp cho thật hợp lý. Emchọn đề tài: Thực trạng và giải pháp phát triển DNNN ở Việt Nam hiệnnay để viết bài đề án Kinh tế chính trị. 1Đề án Kinh tế chính trị CHƯƠNG I MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC I / TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN 1. Định nghĩa về doanh nghiệp nhà nước ( DNNN ) Theo luật doanh nghiệp của Việt Nam năm 1995 thì DNNN là tổ chức kinh tế do nhà nước đầu tư vốn, thành lập và tổ chức quản lý, hoạt động kinh doanh hoặc công ích nhằm thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội do nhà nước giao. DNNN có tư cách pháp nhân, có các quyền và nghĩa vụ dân sự, tự chịu trách nhiệm về toàn bộ hoạt động kinh doanh trong phạm vi doanh nghiệp quản lý. DNNN là bộ phận chủ yếu của khu vực kinh tế nhà nước – một lực lượng vật chất cơ bản, đảm bảo cho việc thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội của nhà nước 2. Các bộ phận cấu thành của kinh tế nhà nước - Xét theo lĩnh vực hoạt động: Hoạt động trực tiếp trong sản xuất kinhdoanh hàng hoá dịch vụ và hoạt động kinh tế nhằm đảm bảo cho quá trìnhtái sản xuất xã hội - Xét về hình thức tổ chức: Khu vực KTNN bao gồm nhiều bộ phận hoạtđộng trong các lĩnh vực then chốt, thiết yếu của nền kinh tế quốc dân. Mỗibộ phận có chức năng, nhiệm vụ khác nhau, nhưng đều nhằm thực hiện vaitrò chủ đạo của khu vực KTNN ở một mức độ nhất định. Cụ thể như sau: Ngân sách nhà nước:Thực hiện chức năng thu chi ngân sách và cónhiệm vụ điều chỉnh quản lý, kiểm soạt các hoạt động của khu vực KTNNvà các thành phần kinh tế khác theo mục tiêu kinh tế xã hội đã định. Có tácdụng điều chỉnh, quản lý, kiểm soát các hoạt động knh doanh tiền tệ, đặcbiệt là xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách tiền tệ để phát triển kinh tếxã hội Kho bạc nhà nước: Với chức năng quản lý quỹ tiền tệ tập trung của nhànước đồng thời kiểm soát quá trình thu chi ngân sách 2Đề án Kinh tế chính trị Các quỹ dự trữ quốc gia: là một bộ phận của khu vực KTNN, nhằm bảođảm cho khu vực này hoạt động bình thường trong mọi tình huống, là lựclượng vật chất để nhà nước điều tiết, quản lý bình ổn giá thị trường, đảm bảoổn định kinh tế xã hội Các tổ chức sự nghiệp có thu: Hoạt động gần giống như DNNN trongcung ứng một số dịch vụ công, đặc biệt trong giáo dục, y tế, dịch vụ hànhchính công Hệ thống DNNN: Đây là bộ phận chủ yếu then chốt của khu vực KTNN.Để được gọi là một DNNN thì cần phải có ba điều kiện Thứ nhất: nhà nước là cổ đông chính, có thể nhà nước sở hữu 100% vốn,sở hữu cổ phần chi phối ( trên 51 % ) hoặc sở hữu cổ phần đặc biệt ( cổ phầnquy định quyền quản lý của nhà nước ) Thứ hai: doanh nghiệp có nhiệm vụ sản xuất ra hàng hoá và dịch vụ đểbán Thứ ba: Có hoạch toán lỗi lãi Nếu thiếu điều kiện một thì đó là doanh nghiệp tư nhân và thiếu điều kiệnhai và ba thì đó không phải là doanh nghiệp mà là cơ q ...