Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại - Phác họa một số xu hướng chủ yếuTiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại - Phác họa một số xu hướng chủ yếu

Bài viết với các nội dung: tiểu thuyết lịch sử một thể loại tiểu thuyết chủ chốt; vị trí của tiểu thuyết lịch sử trong văn học Việt Nam đương đại; một số xu hướng chủ yếu của tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại; tiểu thuyết lịch sử với vấn đề hư cấu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại - Phác họa một số xu hướng chủ yếuTiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại - Phác họa một số xu hướng chủ yếuTIÓU THUYÕT LÞCH Sö VIÖT NAM §¦¥NG §¹I - PH¸C HO¹ MéT Sè XU H¦íNG CHñ YÕU NGUYÔN V¡N D¢N (*)1. TiÓu thuyÕt lÞch sö - mét thÓ lo¹i tiÓu thuyÕt chñ chèt Pushkin (1831)... Trong tinh thÇn ®ã, tiÓu thuyÕt lÞch sö cã mét vÞ trÝ ®Æc biÖt. Tõ thêi x−a, t×nh tr¹ng v¨n – triÕt –sö bÊt ph©n ®· trë nªn phæ biÕn trªn Theo Encyclopaedia Britannica, tiÓuthÕ giíi. Bãng d¸ng lÞch sö lu«n tån t¹i thuyÕt lÞch sö lµ “tiÓu thuyÕt lÊy méttrong nhiÒu thÓ lo¹i v¨n häc. §ång thêi, giai ®o¹n lÞch sö lµm khung c¶nh vµtÝnh v¨n häc còng cã mÆt trong sö ký. mong muèn truyÒn b¸ c¸i tinh thÇn,Sö ký cña T− M· Thiªn (Trung Quèc, kiÓu c¸ch, vµ c¸c ®iÒu kiÖn x· héi cñathÕ kû II-I tr−íc CN) hay LiÖt truyÖn ®èi mét thêi kú qu¸ khø víi nh÷ng chi tiÕtchiÕu cña Plutark (Hy L¹p, thÕ kû I-II) hiÖn thùc vµ trung thµnh víi sù thËt lÞchcã thÓ ®−îc coi nh− lµ nh÷ng t¸c phÈm sö (tuy nhiªn trong mét sè tr−êng hîp sùv¨n häc... DÇn dÇn, lo¹i h×nh v¨n häc trung thµnh nµy chØ lµ gi¶ t¹o). C«nglÞch sö tiÕn tíi ®−îc ®Þnh h×nh râ rµng, tr×nh s¸ng t¹o ®ã cã thÓ ®Ò cËp ®Õn nh÷ngtrong ®ã cã: truyÖn th¬ lÞch sö, kÞch lÞch nh©n vËt lÞch sö cã thËt... hoÆc cã thÓ baosö, vµ ®Æc biÖt lµ tiÓu thuyÕt lÞch sö. hµm mét sù pha trén nh©n vËt lÞch sö víiLÞch sö v¨n häc thÕ giíi ®· ghi nhËn nh©n vËt h− cÊu” (1). (*)nh÷ng ®ãng gãp quan träng cña c¸c Trong thÓ lo¹i v¨n häc nµy, lÞch sötruyÖn th¬ lÞch sö trung ®¹i næi tiÕng trë thµnh mét nguån c¶m høng cho tùmang ©m h−ëng sö thi cæ ®¹i nh−: Dòng do s¸ng t¸c v¨n ch−¬ng. Nh−ng gi¸ trÞsÜ kho¸c ¸o da hæ cña Shostaveli thÈm mü cña t¸c phÈm kh«ng n»m ë(Gruzia), Bµi ca Roland cña d©n téc ch©n lý lÞch sö mµ n»m ë ch©n lý nghÖPh¸p, Khóc ca vÒ cuéc hµnh binh Igor thuËt. Tuy nhiªn, ch©n lý nghÖ thuËt l¹icña d©n téc Nga, v.v... Ta còng kh«ng chÞu sù rµng buéc cña ch©n lý lÞch sö.thÓ kh«ng nh¾c ®Õn ®ãng gãp quan ë ph−¬ng §«ng, tiÓu thuyÕt lÞch söträng cña c¸c vë kÞch lÞch sö næi tiÕng, chÝnh thøc xuÊt hiÖn vµo ®êi Nguyªn-nh− mét lo¹t vë kÞch lÞch sö cña Minh cña Trung Quèc (thÕ kû XIV-XVI)Shakespeare (thÕ kû XVI-XVII) trong ®ã víi nh÷ng bé tiÓu thuyÕt ch−¬ng håi cì®Æc biÖt lµ vë Vua Lear, nh− vë Le Cid lín nh− Tam quèc chÝ cña La Qu¸ncña nhµ so¹n kÞch cæ ®iÓn Ph¸pCorneille (thÕ kû XVII), vë Hernani cñaHugo (1830), vë Boris Godunov cña (*) PGS.TS., ViÖn Th«ng tin Khoa häc x· héi.TiÓu thuyÕt lÞch sö... 33Trung, §«ng Chu liÖt quèc cña Phïng cña chñ nghÜa l·ng m¹n. Tõ ®ã nãMéng Long, Thuû hö truyÖn cña Thi N¹i nhanh chãng trë thµnh ph−¬ng tiÖnAm,... Trong khi ®ã ë ph−¬ng T©y, ph¶i nghÖ thuËt cña nhiÒu trµo l−u, chñ®Õn giai ®o¹n cña chñ nghÜa l·ng m¹n nghÜa kh¸c, chiÕm mét vÞ trÝ quan trängth× tiÓu thuyÕt lÞch sö míi ra ®êi, víi trong hÖ thèng c¸c thÓ lo¹i v¨n häc, t¹ong−êi më ®−êng lµ n÷ v¨n sÜ ng−êi §øc ra nh÷ng ®Ønh cao v¨n häc vµ cã ¶nhBenedikte Naubert (1752-1819). h−ëng s©u réng ®Õn c¸c thÓ lo¹i vµ giaiNaubert ®· cã ¶nh h−ëng lín ®Õn ®o¹n v¨n häc. Nã ®−a v¨n häc trë vÒ víiWalter Scott, nhµ v¨n l·ng m¹n Anh xø ®êi sèng thùc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓnScotland (thÕ kû XVIII-XIX), nh−ng lÞch ®¹i cña loµi ng−êi. V× thÕ, thÓ lo¹ichÝnh Scott míi lµ ng−êi ®−îc coi lµ nhµ v¨n häc lÞch sö nãi chung vµ tiÓu thuyÕttiªn phong cña tiÓu thuyÕt lÞch sö vµ cã lÞch sö nãi riªng ®ang vµ sÏ lu«n chiÕm¶nh h−ëng s©u réng ®Õn c¸c nhµ v¨n mét chç ®øng quan träng trong lÞch söl·ng m¹n ch©u ¢u. Trong c¸c bé tiÓu v¨n häc cña mçi d©n téc vµ cña toµnthuyÕt lÞch sö cña Scott, næi tiÕng nhÊt nh©n lo¹i. C¸c nhµ v¨n lín trªn thÕ giíilµ bé Ivanhoe. lu«n quan t©m ®Õn ®Ò tµi lÞch sö. C¸c cuèn tiÓu thuyÕt lÞch sö cæ ®iÓn Trung Nh− vËy ë ph−¬ng §«ng, tiÓu thuyÕt ...