Tìm hiểu Tư duy logic - Nền tảng của mọi tri thức

“Tại sao tư duy logic tốt mà lại quá ít (hay chưa có) nhà khoa học tầm cỡ thế giới? Tại sao có nhiều người thông minh mà lại quá ít thiên tài? Hay tại sao chỉ số giáo dục được UNDP đánh giá cao mà nền giáo dục lại quá nhiều điều dở?”
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu Tư duy logic - Nền tảng của mọi tri thứcTư duy logic - Nền tảngcủa mọi tri thức“Tại sao tư duy logic tốt mà lại quá ít (hay chưa có) nhà khoa họctầm cỡ thế giới? Tại sao có nhiều người thông minh mà lại quá ítthiên tài? Hay tại sao chỉ số giáo dục được UNDP đánh giá caomà nền giáo dục lại quá nhiều điều dở?” (PGS. Hồ Sĩ Quý)Tư duy logic là gì?Chìa khóa để tối ưu hóa khả năng phát triển cá nhân và khả nănghoạch định tổ chức công việc một cách hiệu quả, đó chính là Tưduy có logic.Logic hay luận lý học, từ tiếng Hy Lạp cổ điển λόγος (logos),nghĩa nguyên thủy là từ ngữ, hoặc điều đã được nói, (nhưngtrong nhiều ngôn ngữ châu Âu đã trở thành có ý nghĩa là suy nghĩhoặc lập luận hay lý trí).Trong cuộc sống hằng ngày, mọi hoạt động của con người đềuthông qua tư duy của họ. Khác với hành động của con vật mangtính bản năng, hành động của con người luôn mang tính tự giác.Con người, trước khi bắt tay vào hoạt động thực tiễn cải tạo thếgiới, đều đã có sẵn dự án trong đầu. Sự khác biệt ấy là vì conngười có tư duy và biết vận dụng sức mạnh của tư duy vào việcthực hiện các mục đích của mình. Trong quá trình hoạt động đó,con người dần dần phát hiện ra các thao tác của tư duy.Nói đến tư duy logic thì nhân loại, ở châu Phi hay ở châu Âu, ởchâu Á hay ở châu Mỹ, từ Albert Einstein cho đến mỗi ngườichúng ta, ai ai trong đầu cũng đều có so sánh, phán đoán, suy lý,trên cơ sở các ý niệm, khái niệm về các hiện tượng, sự vật xungquanh. Nghĩa là tự nhiên ban cho con người bộ não hoạt động tưduy với các quy luật logic vốn có, khách quan ở tất cả mọi ngườivà mọi dân tộc.Cùng với sự phát triển của thực tiễn và của nhận thức, con ngườicàng ngày càng có sự hiểu biết đầy đủ hơn, sâu sắc hơn, chínhxác hơn về bản thân tư duy đang nhận thức. Chính quá trình hiểubiết ấy là cơ sở tạo ra sự phát triển của logic học. Các quy luậtcủa tư duy logic là phổ biến cho toàn nhân loại. Dĩ nhiên, sảnphẩm tư duy của người này thì khác người kia, về cùng một phánđoán nhưng có người đúng và có người sai, cái đó lại phụ thuộcvào các điều kiện khác.Sự phát triển của tư duy logicTheo truyền thống, logic được nghiên cứu như là một nhánh củatriết học. Kể từ giữa thế kỉ 19, logic đã thường được nghiên cứutrong toán học và luật.Ngày nay, dưới tác động của cách mạng khoa học – công nghệhiện đại, logic học (hình thức) phát triển hết sức mạnh mẽ dẫnđến sự hình thành một loạt các bộ môn logic học hiện đại, nhưlogic học mệnh đề, logic học vị từ, logic học đa trị, logic học tìnhthái, logic học xác suất, v.v.. Các bộ môn đó cung cấp cho nhânloại những công cụ sắc bén giúp tư duy con người ngày càng đisâu hơn vào nhận thức các bí mật của thế giới khách quan.Sự ra đời của logic học hiện đại tạo ra bước ngoặt trong sự pháttriển của khoa học và công nghệ. Điều này là hoàn toàn rõ ràngvà thể hiện rõ nét nhất trong lĩnh vực công nghệ hiện đại. Logichọc hiện đại đã cung cấp cho nhân loại những công cụ để xâydựng các bộ điều khiển, từ đó xây dựng nên các công nghệ tựđộng hoá. Nó cũng cung cấp các phương tiện logic cho việc chếtạo máy tính điện tử. Gần đây nhất logic được áp dụng vào khoahọc máy tính và trí tuệ nhân tạo.Chính vì vậy, có thể nói rằng, không có logic học hiện đại thì khócó khoa học hiện đại phát triển như ngày nay. Hơn thế nữa, cáchệ thống logic phi cổ điển (tình thái, đa trị, xác suất, v.v.) cũngtrang bị cho nhân loại những phương tiện logic để nhận thứcngày càng sâu sắc hơn, đầy đủ hơn “cái biện chứng” khách quanbằng các công cụ chính xác.Các phương pháp rèn luyện kỹ năng tư duy logic- Đọc sách: Đọc sách chính là cách để rèn luyện kĩ năng nhậnthức và tăng cường vốn từ vựng của bạn. Chọn sách văn học,khoa học hay những quyển sách nâng cao tính chuyên môn nghềnghiệp để đọc, sẽ giúp bộ não của bạn hoạt động tích cực hơn.- Tham gia một khoá học: Hãy học một điều gì đó mới mẻ, chẳnghạn như đăng kí tham gia lớp nấu ăn, cắm hoa hay hội hoạ,v.v…Bản thân bạn sẽ gặp những thách thức vì phải hấp thụnhững khái niệm, những thông tin và ý tưởng mới, và giữ lạinhững kĩ năng cần thiết suốt quá trình ghi nhớ của bộ não.- Học ngoại ngữ: Bạn nên biết rằng học ngoại ngữ chính là cáchđể bộ óc của bạn linh hoạt, suy nghĩ được nhạy bén, giúp rútngắn tính chậm chạp của quá trình suy nghĩ lão hoá theo tuổi tác.Mặt khác, còn giúp bạn giao tiếp với người nước ngoài dễ dànghơn.- Chơi game: Rủ bạn bè tham gia một trò chơi, chẳng hạn nhưchơi cờ… Bên cạnh đó, các hoạt động xã hội cũng giúp trí óc bạnlinh hoạt hơn. Vì khi đó, bạn sẽ phải vận dụng trí nhớ và các kĩnăng tư duy logic của mình.- Chơi ô chữ: sẽ giúp bạn trau dồi những kinh nghiệm, hiểu biếtvà củng cố lượng từ vựng của bạn.- Tranh luận: Một cuộc thảo luận sẽ làm tinh thần bạn thêm hănghái. Miễn là bạn cố gắng đừng đi lạc đề thành một cuộc cãi vã,bạn sẽ rèn luyện được lối tư duy nhanh, sắc sảo, logi ...