Tìm hiểu về bệnh Viêm Gan C

Vi khuẩn viêm gan C là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất đưa đến bệnh viêm gan mãn tính tại Hoa Kỳ và trên toàn thế giới. Nguồn gốc của viêm gan C Vi khuẩn viêm gan C là một loại vi khuẩn RNA kỳ lạ với khả năng thay đổi đặc tính di truyền một cách nhanh chóng và dễ dàng. Tuy đã lan tràn khắp nơi trên thế giới từ hơn hai ngàn năm qua, mãi tới những năm 1990, người ta mới khám phá ra sự hiện diện củavi khuẩn này. Tuy những cơn “dịch...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu về bệnh Viêm Gan C Tìm hiểu về bệnh Viêm Gan CVi khuẩn viêm gan C là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất đưa đếnbệnh viêm gan mãn tính tại Hoa Kỳ và trên toàn thế giới.Nguồn gốc của viêm gan CVi khuẩn viêm gan C là một loại vi khuẩn RNA kỳ lạ với khả năng thay đổi đặc tính ditruyền một cách nhanh chóng và dễ dàng. Tuy đã lan tràn khắp nơi trên thế giới từ hơnhai ngàn năm qua, mãi tới những năm 1990, người ta mới khám phá ra sự hiện diện củavi khuẩn này.Tuy những cơn “dịch vàng da” lây từ thức ăn và nước uống đã được mô tả từ nhiều nămtrước Chúa Giáng Sinh, nhưng mãi đến cuối thế kỷ thứ 19, người ta mới bắt đầu hồ nghilà bệnh viêm gan cũng có thể lây qua máu và kim chích. Rồi hơn 3 phần tư thế kỷ trôiqua, với phát minh của một số phương thức thử nghiệm máu, người ta bắt đầu nhận diệnđược một loại vi khuẩn viêm gan mới. Qua sự khám phá này, họ tin rằng có 2 loại vikhuẩn gây ra bệnh viêm gan. Một loại lây qua thức ăn; đó là vi khuẩn viêm gan A. Mộtloại lây qua máu; đó là vi khuẩn viêm gan B. Nhưng chỉ sau một thời gian ngắn, người tanhận thấy điều này không hoàn toàn đúng, vì đa số bệnh nhân viêm gan không phải do vikhuẩn viêm gan A hoặc B gây ra. Vì thế danh từ “non-A, non-B hepatitis” ra đời vào đầunăm 1974, để diễn tả những trường hợp này.Sau hơn một phần tư thế kỷ, với kỹ thuật nghiên cứu các phân tử cực kỳ nhỏ bé(molecular biologic techniques), các khoa học gia đã khám phá thêm một vi khuẩn viêmgan thứ ba. Đó là vi khuẩn viêm gan C. Trong vòng một thời gian ngắn, họ đã phát họađược cơ cấu và hình thù của vi khuẩn viêm gan này một cách chi tiết với từng chất hóahọc xếp dọc theo thứ tự trên “chuỗi” nhiễm thể RNA. Khám phá này là một điểm son lịchsử, dẫn đầu cho hàng loạt những khám phá quan trọng kế tiếp trong việc chữa trị bệnhviêm gan C. Song song vơí những cuộc nghiên cứu công phu và tỷ mỷ về những bệnhnhiễm trùng khác, nhất là bệnh AIDS, sự hiểu biết về vi khuẩn viêm gan C và cách thứcchữa bệnh tiếp tục tăng trưởng một cách rất khả quan.Đặc tính của vi khuẩn viêm gan CVi khuẩn viêm gan C cực kỳ nhỏ bé, với đường kính là 50 nm, nên phải nhìn dưới kínhhiển vi điện tử mới thấy được. Vi khuẩn được bảo vệ bởi một lớp vỏ kiên cố, nên phảinấu sôi lên 100 độ C trong vòng 5 phút mới có thể tiêu diệt được chúng. Khi xâm nhậpvào cơ thể, vi khuẩn viêm gan C có khuynh hướng tàn phá và tiêu hủy gan của chúng tamột cách tương đối chậm chạp nhưng chắc chắn, đưa tới viêm gan (inflammation,hepatitis), xơ gan (liver fibrosis), chai gan (liver cirrhosis) và ung thư gan (liver cancer).Trong lúc tăng trưởng, chúng có khả năng thay đổi đặc tính di truyền RNA của mình,“hóa trang” và “biến dạng” thành nhiều “hình thù” khác nhau. Khả năng biến hóa này đãgiúp chúng thoát khỏi vòng kiểm soát chặt chẽ của hệ thống miễn nhiễm (immunesystem). Vì thế, sau một thời gian ngắn, cơ thể chúng ta, có thể chứa đựng hàng tỷ vikhuẩn viêm gan C với nhiều mã di truyền khác nhau, với những chiếc “áo giáp” khácnhau.Sự biến đổi chất nhiễm thể trong hơn 2000 năm qua, đã tạo ra nhiều “kiểu gene” khácnhau (genotypes) với những tên như vi khuẩn viêm gan C số 1, vi khuẩn viêm gan C số 2,vi khuẩn viêm gan C số 3, v.v. Trong mỗi “genotype” này, người ta còn phân chia thànhnhững tiểu loại (subtypes) a, b, c, d, e, v.v., dựa theo một số đặc tính chính yếu khácnhau. Vì thế vi khuẩn viêm gan C được phân loại thành viêm gan C 1a, 1b, 1c, 2a, 2b, 2c,2d, 3a, 3b, 3c, 3d, 3f, 4a, 4b v.v. Khám phá này ban đầu chỉ dùng trong những cuộc khảocứu, nhưng nay đã trở thành một lối thử máu vô cùng quan trọng trong quá trình chữabệnh viêm gan C.Trong các loại vi khuẩn viêm gan C, loại genotype số 1 chiếm tỷ lệ cao nhất trên thế giớinói chung và ở nước Mỹ nói riêng với 35% loại 1a và 35% loại 1b. Loại 1b cũng đượctìm thấy nhiều nhất ở Âu châu, Nhật Bản cũng như Đài Loan. Loại số 3 thường thấy ởPakistan, Úc, Scotland. Loại số 4 ở Trung Đông và Châu Phi cũng như South Africa.Loại số 6 tại Hồng Kông và Macau. Hơn 50% bệnh nhân Việt Nam đang được chữa trịbệnh viêm gan C trong phòng mạch của tôi thuộc loại 1a hoặc 1b. Phần còn lại thuộc loạisố 6 hoặc số 7. Một số ít thuộc số 2/3. Nói một cách tổng quát, các loại genotypes đều“nguy hiểm” như nhau, nhưng vi khuẩn viêm gan C loại 2 và 3 dễ chữa nhất. Loại số 1,nhất là 1b khó chữa hơn cả.Ngừa viêm gan C ?Như trình bầy ở trên, với khả năng biến đổi đặc tính di truyền bằng cách thay thế nhữngchất hóa học trên nhiễm thể của mình, vi khuẩn viêm gan C đã thoát khỏi “mạng lướiphòng thủ” của hệ thống miễn nhiễm. Đây cũng là lý do chính, mà cho tới nay, người tavẫn chưa tìm được thuốc chích ngừa cho bệnh viêm gan C.1) Lây qua máu :Bệnh dễ lây nhất qua máu. Trước năm 1992, nhận máu (blood transfusion) là nguyênnhân chính đưa đến viêm gan C. Lúc bấy giờ y-khoa chưa có cách thử máu để truy tầm vikhuẩn viêm gan C, nên một trong 200 đơn vị máu đã có ít nhất một túi máu không may bịô nhiễm. Ngày nay, với các ...