TÌM HIỂU VỀ BỆNH VIÊM NÃO – VIÊM MÀNG NÃO

Bộ não của con người được bảo vệ trong hộp sọ. Nhằm bảo vệ tốt bộ não không bị tổn thương do va chạm với xương sọ, bộ não được bao bọc bởi màng não. Màng não bao gồm 3 lớp theo thứ tự từ trong ra ngoài là: màng nuôi, màng nhện và màng cứng. Khoảng trống giữa màng nuôi và màng nhện có chứa đầy dịch lỏng, được gọi là dịch não tuỷ (DNT). Ngoài tác dụng bảo vệ, DNT còn là môi trường chứa các chất dinh dưỡng cung cấp cho tế bào thần kinh. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÌM HIỂU VỀ BỆNH VIÊM NÃO – VIÊM MÀNG NÃO TÌM HIỂU VỀ BỆNH VIÊM NÃO – VIÊM MÀNG NÃOBộ não của con người được bảo vệ trong hộp sọ. Nhằm bảo vệ tốt bộ nãokhông bị tổn thương do va chạm với xương sọ, bộ não được bao bọc bởimàng não. Màng não bao gồm 3 lớp theo thứ tự từ trong ra ngoài là:màng nuôi, màng nhện và màng cứng. Khoảng trống giữa màng nuôi vàmàng nhện có chứa đầy dịch lỏng, được gọi là dịch não tuỷ (DNT). Ngoàitác dụng bảo vệ, DNT còn là môi trường chứa các chất dinh dưỡng cungcấp cho tế b ào thần kinh.Brain: não bộ - D ura: màng cứng - Cerebrospinal fluid: dịch não tủyMàng não không chỉ bảo vệ bộ não trước những chấn động cơ học màcòn là tấm màng ngăn không cho các vi sinh vật (vi trùng, siêu vi, vinấm…) xâm nhập vào não. Khi các vi sinh vật có độc tính cao hay cơ thểbị suy yếu, màng não sẽ bị tấn công làm x ảy ra hiện tượng viêm, được gọilà “viêm màng não” (VMN). Sau khi tấn công màng não gây ra VMN,các loại siêu vi có thể tiếp tục tiến sâu vào trong não làm cho người bịmắc bệnh viêm não. Trong khi đó, các loại vi trùng chỉ gây ra áp xe não.Hay nói cách khác, vi trùng không gây ra viêm não, chỉ tạo thành những ổáp xe não.Chẩn đoán VMN nói chung, được nghĩ đến ở một bệnh nhân có nhữngdấu hiệu của các hội chứng sau:1- Hội chứng nhiễm trùng: sốt đôi khi kèm ớn lạnh, lạnh run, lừ đừ, uểoải, chán ăn, môi khô, lưỡi dơ, đau nhức toàn thân.Nhức đầu, uể oải, sốt2- Hội chứng màng não: cổ gượng cứng (không thể cúi đầu xuống đểcằm đụng vào ngực); tam chứng màng não bao gồm ba dấu hiệu sau:Nhức đầu (nhất là ở vùng đỉnh đầu và dọc sau gáy), nôn ói (ói vọt bấtchợt, không kiềm chế được, không liên quan đến việc ăn uống) và táobón. Ở trẻ em sẽ thấy rõ dấu hiệu vạch da màng não: vết ửng đỏ theo vếtvạch ở da bằng một vật không sắc cạnh (ví dụ như dùng móng tay vạchnhẹ da vùng bụng).Cổ gượng, đau sau gáy3- Hội chứng não: rối loạn tri giác (lừ đừ’ li bì, hôn mê…hoặc bứt rứt,vật vãa3m, co giật). Người bệnh có thể bị liệt các dây thần kinh sọ nãovới các biểu hiện: liệt nửa người, lé mắt, sụp mi mắt.Sợ ánh sáng, lơ mơ, li bì, ngủ gàNếu ở bệnh nhân chỉ có hội chứng não và kết quả xét nhiệm DNT tronggiới hạn bình thường thì bệnh nhân được chẩn đoán là viêm não. Tuynhiên , trên thực tế, siêu vi thường hay gây ra hiện tượng viêm ở cả m àngnão và não, đây là những trường hợp được chẩn đoán là : ”Viêm não –màng não”.Trong trường hợp bị nhiễm não mô cầu, phần lớn các bệnh nhân còn códấu hiệu ngoài da là những đốm xuất huyết dưới da. Bởi vì trước khi xâmnhập vào màng não gây viêm, não mô cầu vào máu, gây nhiễm não môcầu toàn thân. Các đốm xuất huyết dưới da, có dạng những mảng có rìakhông tròn đ ều giống như hình bản đồ, giúp cho chúng ta có hướng chẩnđoán bệnh nhân bị VMN do não mô cầu. Tuy nhiên, chẩn đoán chỉ đ ượcxác định chính xác sau khi xét nghiệm DNT. Sau khi nhuộm màu, soiDNT cho thấy sự hiện diện của những vi trùng d ạng hình cầu.Con người là ổ chứa của Não mô cầu và một số các vi khuẩn khác gâyviêm màng não. Thông thường, các vi khuẩn này trú ẩn ở niêm mạc hầuhọng của người. Trong khi đó, người bị lây các siêu vi gây viêm não từchim và heo qua vật trung gian truyền bệnh là muỗi.Bệnh nhiễm não mô cầu và VMN do não mô cầu lây lan qua đường tiếpxúc trực tiếp: qua những giọt nước miếng nhỏ li ti từ mũi họng của ngườimang vi khuẩn não mô cầu. Người ta ước tính có khoảng 25% người bịnhiễm não mô cầu nhưng không bị VMN. Bệnh lưu hành ở khắp mọi nơi.Bệnh thường xảy ra ở trẻ em và ở lứ tuổi thanh niên., ở nam nhiều hơn nữvà thường ở những nơi có nhiều người tập trung trong một diện tích chậthẹp như doanh trại, nhà trọ, hồ bơi… (ví dụ như vụ dịch hồi tháng 2-3vừa qua tại khu nhà trọ của công nhân ở quận Thủ đức - Tp. HCM).Bệnh nhân VNM do vi trùng được điều trị bằng kháng sinh đặc hiệutrung bình 10 ngày. Nếu được chẩn đoán và điều trị sớm (trong vòng 3ngày kể từ khi khởi bệnh), bệnh nhân sẽ hồi phục hoàn toàn. Trongtrường hợp điều trị trễ bệnh nhân có thể bị các di chứng: liệt nửa người,giảm sút trí tuệ… và thậm chí bị hôn mê sâu rồi tử vong.Trong các trường hợp viêm não hay viêm não màng não, tức là b ệnh dosiêu vi gây ra, chúng ta vẫn chưa có thuốc đặc trị hữu hiệu. Những bệnhnhân viêm não, viêm não-màng não, được điều trị không đặc hiệu tức làđiều trị các triệu chứng (hạ sốt, thở Oxy hổ trợ, truyền dịch, cho ăn quaống thông dạ d ày …).Nói tóm lại, các bệnh viêm não – màng não đều là bệnh lý nhiễm trùngcấp tính và nguy hiểm, phải được chẩn đoán và điều trị sớm tại các cơ sởy tế nhằm giảm thiểu các biến chứng cũng như giữ tính mạng cho bệnhnhân.Hiện nay, để phòng ngừa bệnh viêm não Nhật bản cũng như đối với mộtsố vi trùng gây viêm màng não, chúng ta đã có thuốc chích ngừa (thuốcchích ngừa VMN do Hib, ngừa Phế cầu…). Bên cạnh đó, việc giữ gìn vệsinh môi trường, thông thoáng nơi ở luôn luôn là biện pháp phòng ngừahữu hiệu không chỉ dành riêng đối với bện ...