TÌNH DỤC VÀ RỐI LOẠN TÌNH DỤC TUỔI GIÀ

Sau 50 tuổi Hoạt động tình dục sau tuổi 50 đối với nam cũng như nữ có 3 đặc điểm sau đây: - Giảm tần suất hoạt động tình dục. - Giảm hứng thú tình dục. - Tăng tỷ lệ bị rối loạn chức năng tình dục. Mức độ giảm hứng thú và giảm khả năng hoạt động tình dục vẫn chưa được xác định chính xác. Theo P. Alarie và cộng sự cho biết công trình nghiên cứu Thụy Điển đã chọn mẫu nghiên cứu khá tiêu biểu gồm những người trên 70 tuổi (nam + nữ). Kết...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÌNH DỤC VÀ RỐI LOẠN TÌNH DỤC TUỔI GIÀ TÌNH DỤC VÀ RỐI LOẠN TÌNH DỤC TUỔI GIÀTS. TRẨN ĐỨC TUẦNĐại học Y Dược TPHCMGiảng viên Pháp ngữ Y học (francais médical)1. Sau 50 tuổiHoạt động tình dục sau tuổi 50 đối với nam cũng như nữ có 3 đặc điểm sau đây:- Giảm tần suất hoạt động tình dục.- Giảm hứng thú tình dục.- Tăng tỷ lệ bị rối loạn chức năng tình dục.Mức độ giảm hứng thú và giảm khả năng hoạt động tình dục vẫn chưa được xác địnhchính xác. Theo P. Alarie và cộng sự cho biết công trình nghiên cứu Thụy Điển đã chọnmẫu nghiên cứu khá tiêu biểu gồm những người trên 70 tuổi (nam + nữ). Kết quả chothấy 46% đàn ông còn quan hệ tình dục ở độ tuổi này trong khi đó đối với phụ nữ ở tuổi70 chỉ còn 16%. Theo những công trình nghiên cứu và thăm dò ở Hoa Kỳ từ 40 năm nay,70% những người khỏe mạnh ở tuổi thất thập vẫn hoạt động tình dục đều đặn. Các hoạtđộng tình dục chủ yếu là hành vi giao hợp.2. Lão hóa chức năng tình dụcCác cơ quan sinh dục cũng bị ảnh hưởng khi các hệ thống nội tiết, thần kinh và mạchmáu bị lão hóa. Khả năng đáp ứng tình dục đương nhiên bị tác động tùy theo phái tính.Chu kỳ đáp ứng tình dục được chia thành 3 pha:- Pha ham muốn tình dục.- Pha kích thích tình dục.- Pha cực khoái.Trong quá trình ham muốn tình dục có sự kiểm soát của androgen mà quan trọng nhấtlà chất testosteron. Qua theo dõi hồ sơ bệnh án, có những người duy trì được bản năngham muốn tình dục ở độ tuổi rất cao nhưng cũng có những người bị giảm đáng kể hoặcbị mất luôn sự ham muốn tình dục. Có lẽ là do hậu quả giảm testosteron và tăng ngưỡngkích hoạt các thụ cảm androgen trung ương nằm trong vùng hạ đồi (hypothalamus) vàhệ thống viền (système limbique).Trong pha kích thích tình dục, đàn ông thì dương vật cương lên còn phụ nữ thì có chấtnhờn làm trơn âm đạo và có hiện tượng xung huyết âm hộ. Các hiện tượng xung huyếtnày hoàn toàn phụ thuộc vào cơ chế mạch máu và thần kinh.Khi đến tuổi già, rối loạn dễ bị tác động nhất đối với đàn ông là rối loạn cương dươngvật.- Lâu cương dương vật. Tình trạng giảm khả năng cương dương vật do quá trình lão hóađược gọi là presbyrectie (tạm dịch: lão cương).- Để làm cương dương vật và duy trì tình trạng cương, người già vừa cần kích thích sinhdục nhiều hơn vừa cần sự kích thích kích dục tâm lý.- Thời gian duy trì tình trạng cương giảm dần theo tuổi.- Cương nhạy cảm hơn đối với xúc cảm và sang chấn tâm lý (stress).Đối với phụ nữ thì có tình trạng teo và khô âm đạo do thiếu oestrogen, còn đối với phụnữ đã sinh đẻ có khi là do trùng giãn âm đạo kết hợp với thoát vị bàng quang và thoátvị trực tràng. Thời gian để có được chất nhờn trơn âm đạo lâu hơn.Trong lúc đạt cực khoái người đàn ông lão hóa phóng tinh dịch ít hơn. Đối với đàn ông70 tuổi sau 1 lần đạt cực khoái phải cần đến 48 giờ hoặc hơn để có thể đạt được cựckhoái lần thứ hai.Đối với phụ nữ không có thay đổi gì có nghĩa lúc cực khoái, ngoại trừ có một số trườnghợp cho biết bị co thắt tử cung gây đau, tình trạng này do những biến đổi về hormonsau thời kỳ mãn kinh. Đau ở vùng bụng dưới, đôi khi lan đến âm đạo, đến môi lớn vàxuống cả chân.3. Thời kỳ giảm ham muốn tình dục nam (andropause)Thời kỳ này được xác định qua một số các triệu chứng lâm sàng của tình trạng lão hóakết hợp với tình trạng giảm đáng kể testosteron tự do. Các triệu chứng thường gặp trongthời kỳ giảm ham muốn tình dục nam: dễ bị mệt mỏi, giảm lực cơ, đôi khi có chứng vúto (gynécomastie), cơn đỏ bừng mặt, dễ vã mồ hôi, dễ kích thích, ăn không thấy ngonmiệng, da nhăn nheo, thiếu tập trung, dễ bị trầm cảm, lo lắng và rối loạn giấc ngủ. Vềmặt tình dục, giảm ham muốn tình dục và giảm khả năng cương dương vật. Về mặt nộitiết, giảm năng tuyến sinh dục (hypogonadisme hypergonadotrophique) kèm theo giảmtestosteron tự do và tăng bù trừ FSH và LH. Lunenfeld và Berezin xác định chẩn đoánthời kỳ giảm ham muốn tình dục nam khi testosteron toàn phần dưới mức bình thường30% hoặc khi testosteron tự do giảm 50%, kết hợp với hàm lượng LH tăng gấp đôi.Về mặt điều trị hiện nay, liệu pháp hormon thay thế vẫn còn đang bàn cãi và thườngkhông được dùng đối với đàn ông có hàm lượng testosteron bình thường. Liệu pháp nàynguy hiểm vì sau một thời gian dùng thay thế androgen, bệnh nhân bị teo tinh hoàn,ngưng sản sinh tinh trùng, tăng cao số lượng hồng cầu (polyglobulie). Phương pháp thaythế androgen còn gây ra tình trạng tăng sản tiền lập tuyến, dễ tạo đà gây ung thư tiềnlập tuyến, tăng cholesteron huyết, tăng huyết áp, mụn trứng cá, ngưng thở đột ngột lúcđang ngủ, đối với loại thuốc uống có thể gây tổn thương gan.4. Tuổi mãn kinh (ménopause)Đối với phụ nữ, tình trạng lão hóa chức năng tình dục không liên quan đến sự giảmoestrogen niệu nhưng đúng hơn là có liên quan đến một số yếu tố tâm lý. Vào tuổi mãnkinh, hiện tượng teo buồng trứng làm giảm sản xuất oestrogen và có thể làm teo âmđạo. Teo âm đạo lại gây ra chứng giao hợp đau, rò âm đạo và chảy máu sau khi giaohợp. Âm vật hơi giảm thể tích. Môi trở nên mảnh hơn và teo lại. Vòng đai âm đạo nhỏ lạilàm cho dương vật khó đưa vào. Tử cung đôi khi co thắt do thiếu oestrogen. Leiblum vàBachman (1983) nhận xét rằng hoạt động tình dục đều đặn trong và sau tuổi mãn kinhcó thể làm hạn chế tình trạng teo âm đạo. Thủ dâm cũng có thể được coi là biện phápthay thế giao hợp có hiệu quả.Điều trị bằng liệu pháp hormon thay thế cho oestrogen qua đường uống, qua dahoặc dùng kem bôi lên âm đạo có thể làm trơn âm đạo, tạo cho âm đạo giãn nở dễ dàngvà làm tăng lượng máu dồn về âm đạo. Để có được tác dụng tối ưu, cần phải duy trì điềutrị một thời gian từ 18 - 24 tháng. Progesteron còn ngăn ngừa được sự tăng sản nội mạctử cung.Do không hiểu biết về những thay đổi liên quan đến đáp ứng tình dục theo độ tuổi chonên dễ giải thích sai về hiện tượng. Chẳng hạn, người nam coi tình trạng khó cương cứngvà lâu cương, phóng tinh yếu hoặc mất khả năng p ...