Tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh trong dạy học lịch sử ở lớp 7 - trung học cơ sở

Để nâng cao chất lượng toàn diện nền giáo dục nói chung, chất lượng môn Lịch sử nói riêng, giáo viên cần phải biết đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học. Tổ chức trải nghiệm sáng tạo chính là cơ hội để học sinh được khám phá, tìm tòi, bộc lộ khả năng huy động kiến thức, kĩ năng giải quyết các vấn đề gắn với cuộc sống, mở rộng không gian nhà trường ra ngoài khuôn khổ lớp học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh trong dạy học lịch sử ở lớp 7 - trung học cơ sởTẠP CHÍ KHOA HỌC − SỐ 17/2017 151 TỔ CHỨC CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở LỚP 7 - TRUNG HỌC CƠ SỞ Nguyễn Thị Thanh Thúy1 Trường Đại học Thủ ñô Hà Nội Tóm tắtắt: Để nâng cao chất lượng toàn diện nền giáo dục nói chung, chất lượng môn Lịch sử nói riêng, giáo viên cần phải biết ña dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học. Tổ chức trải nghiệm sáng tạo chính là cơ hội ñể học sinh ñược khám phá, tìm tòi, bộc lộ khả năng huy ñộng kiến thức, kĩ năng giải quyết các vấn ñề gắn với cuộc sống, mở rộng không gian nhà trường ra ngoài khuôn khổ lớp học. Trên cơ sở tìm hiểu ñặc trưng, quy trình của hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạo, từ ñặc thù của bộ môn Lịch sử, chúng tôi xin ñề xuất một số hình thức tổ chức trải nghiệm sáng tạo cho học sinh trong dạy học Lịch sử ở lớp 7 - Trung học phổ thông. Từ khóa: khóa lịch sử, tổ chức trải nghiệm sáng tạo, trung học cơ sở1. MỞ ĐẦU Hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạo hiện không còn là xu hướng hay một nội dung cầnkhuyến khích trong giáo dục, mà ñã trở thành bắt buộc với một số môn học ñặc thù sau khiDự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể ñược Bộ Giáo dục và Đào tạo công bốngày 12/4/2017. Thông qua hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạo, người học có cơ hội tiếp cậnthực tiễn, kiểm nghiệm các kiến thức mang tính lí thuyết, kinh viện, sách vở, hình thànhcác kĩ năng; nhờ ñó ghi khắc lâu hơn, sâu hơn ñiều ñược học, ñược dạy trên lớp. Ở cácquốc gia phát triển có nền tảng lí luận giáo dục sâu sắc, cơ sở vật chất, ñiều kiện phù hợp;ñặc biệt, có triết lí và sự coi trọng giáo dục, học trải nghiệm sáng tạo là một cấu phần quantrọng trong chương trình giáo dục và ñược thực hiện từ rất sớm, thậm chí ngay từ tuổi nhàtrẻ, mẫu giáo. Ở nước ta, do có nhiều khó khăn, hạn chế khách quan và chủ quan, việc tổchức hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạo cho người học các lứa tuổi khác nhau chưa ñược quantâm ñúng mức, chưa xây dựng ñược các mô hình, chương trình cụ thể... nên chưa ñánh giá1 Nhận bài ngày 25.3.2017; gửi phản biện, chỉnh sửa và duyệt ñăng ngày 25.7.2017 Liên hệ tác giả: Nguyễn Thị Thanh Thúy; Email: thuyntt@daihocthudo.edu.vn152 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ H NỘIñược hiệu quả của hoạt ñộng này. Những biến ñộng, ñổi thay của tình hình thế giới trongxu thế toàn cầu hóa sôi ñộng, phức tạp hiện nay ñã khẳng ñịnh 4 trụ cột của giáo dục thếgiới thế kỉ XXI mà UNESCO ñề xuất (từ năm 1996) là ñúng ñắn. Mục ñích của sự “học”,xét ñến cùng, là ñể biết, ñể làm, ñể chung sống và ñể khẳng ñịnh bản thân mình. Đây là cácgiá trị cốt lõi mà mọi người học ñều cố gắng và mọi nền giáo dục ñều hướng tới. Các kiếnthức lí thuyết, sách vở có thể bổ khuyết thiếu hụt cho sự “biết”, nhưng không thỏa mãn,ñáp ứng các tiêu chí, yêu cầu còn lại. Vậy nên, cần thay ñổi tư duy, phương pháp, chươngtrình; cần nhận thức và ñánh giá ñúng vai trò, hiệu quả của hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạotrong quá trình dạy dỗ, giáo dục học sinh phổ thông.2. NỘI DUNG2.1. Bản chất và nội dung của hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạo Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thểcông bố ngày 12/4/2017 xác ñịnhrõ: “Hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạo là hoạt ñộng giáo dục, trong ñó học sinh dựa trên sựtổng hợp kiến thức của nhiều lĩnh vực giáo dục và nhóm kỹ năng khác nhau ñể trải nghiệmthực tiễn ñời sống nhà trường, gia ñình và tham gia hoạt ñộng phục vụ cộng ñồng dưới sựhướng dẫn và tổ chức của nhà giáo dục, qua ñó hình thành những phẩm chất chủ yếu, nănglực chung và một số năng lực thành phần ñặc thù của hoạt ñộng này: năng lực thiết kế và tổchức hoạt ñộng; năng lực thích ứng với sự biến ñộng của nghề nghiệp và cuộc sống. Hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạo ñược thực hiện xuyên suốt từ lớp 1 ñến lớp 12. Nội dung cơ bản của chương trình Hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạo gồm 5 lĩnh vực:Phát triển cá nhân; Cuộc sống gia ñình; Đời sống nhà trường; Quê hương, ñất nước vàcộng ñồng xã hội; Nghề nghiệp và phẩm chất người lao ñộng. Nội dung hoạt ñộng trảinghiệm sáng tạo ñược thiết kế theo nguyên tắc tích hợp, kết hợp ñồng tâm và tuyến tính;các chủ ñề ñược xây dựng mang tính chất mở với những nội dung hoạt ñộng bắt buộc chotất cả học sinh trong cả nước và nội dung mang tính phân hoá tuỳ theo nhu cầu, năng lực,sở trường của học sinh cũng như ñiều kiện ñáp ứng của cơ sở giáo dục. Trong chương trình giáo dục phổ thông, nội dung Hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạoñược phân chia theo hai giai ñoạn. Giai ñoạn giáo dục cơ bản Hoạt ñộng trải nghiệm sáng tạo thực hiện mục tiê ...