Tổ chức và điều hành sản xuất trong xây dựng giao thông

Trước kia thuật ngữ sản xuất chỉ bao hàm việc tạo ra sản phẩm hữu hình. Sau này nó được mở rộng và bao hàm cả việc tạo ra các dịch vụ. Ngày nay, nói đến ssanr xuất có nghĩa là không kể việc nó tạo ra sản phẩm hữu hình hay dịch vụ
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổ chức và điều hành sản xuất trong xây dựng giao thông PGS. TS PH M VĂN V NG (CH BIÊN) ThS. LÊ MINH C N T CH C VÀ ðI U HÀNH S N XU T TRONG XÂY D NG GIAO THÔNG NHÀ XU T B N GIAO THÔNG V N T I HÀ N I – 2008 L I NÓI ð U Do nhu c u th c t s n xu t, nghiên c u, gi ng d y và h c t p, chúng tôi ti n hành biên so n m t cách có h th ng v T ch c và ñi u hành s n xu t trong xây d ng. Tài li u do PGS. TS. Ph m Văn V ng ch biên và biên so n: t chương 1 ñ n chương 7, chương 9, chương 11 và chương 12. Tham gia biên so n có ThS. Lê Minh C n biên so n các chương 8 và chương 10. Các tác gi chân thành c m ơn s giúp ñ c a các ñ ng nghi p và các tác gi c a tài li u tham kh o. Trong tài li u này ch c không kh i s khi m khuy t, mong ñ c gi thông c m. M i s góp ý xin g i v : B môn KTXD Trư ng ðHGTVT- Hà N i. Xin c m ơn. Tác gi 3 TC&§HSX • 4 • TC&§HSX CHƯƠNG 1 NH NG V N ð CHUNG V T CH C S N XU T TRONG XÂY D NG GIAO THÔNG . . 1.1. NH NG KHÁI NI M V S N XU T VÀ T CH C S N XU T 1.1.1. KHÁI NI M V S N XU T Trư c kia thu t ng s n xu t ch bao hàm vi c t o ra s n ph m h u hình. Sau này nó ñư c m r ng và bao hàm c vi c t o ra các d ch v . Ngày nay, nói ñ n s n xu t có nghĩa là không k vi c nó t o ra s n ph m h u hình hay d ch v . Th c t , s n xu t d ch v ngày càng chi m t tr ng l n các nư c phát tri n. Như v y, các h th ng s n xu t ñư c chia làm hai d ng ch y u: d ng s n xu t ch t o và s n xu t không ch t o hay là s n xu t d ch v . D ng s n xu t ch t o là d ng s n xu t th c hi n các quá trình v t lý, hoá h c ñ bi n ñ i nguyên v t li u thành s n ph m h u hình. Nói cách khác: s n xu t ch t o là lo i hình s n xu t mà s n ph m c a nó có hình dáng, kích thư c c th , có th s th y ñư c, ño ñ m ñư c và có giá tr . D ng s n xu t d ch v là d ng s n xu t không t o ra s n ph m h u hình t c là d ng s n xu t không ch t o. Nói cách khác: S n xu t d ch v là lo i hình s n xu t mà s n ph m c a nó không có hình dáng, kích thư c c th , không s th y ñư c mà ch có giá tr . Các ñ c tính chung c a h th ng s n xu t H th ng s n xu t ch t o cung c p s n ph m cho xã h i hay s n xu t d ch v ñ u có ñ c tính chung: – H th ng s n xu t ch u trách nhi m cung c p s n ph m hay d ch v cho nhu c u xã h i. – Các hình th c s n xu t khác nhau có th có ñ u vào khác nhau, ñ u ra khác nhau, các d ng chuy n hoá khác nhau, song ñ c tính chung c a nó là chuy n hoá các y u t ñ u vào thành các k t qu ñ u ra có tính h u d ng cho ñ i s ng c a con ngư i. Như v y d ng s n xu t ch t o và d ng s n xu t d ch v có ñ c ñi m chung là ñ u s d ng các y u t ñ u vào và thông qua ho t ñ ng s n xu t mà có s chuy n hoá các y u t ñ u vào thành các ñ u ra ph c v ñ i s ng c a con ngư i. Các ñ u vào c a h th ng s n xu t là nguyên v t li u, lao ñ ng, các phương ti n s n xu t, kĩ năng qu n tr ... Các ñ u ra là s n ph m hay d ch v và các nh hư ng khác ñ n ñ i s ng xã h i. 5 TC&ðHSX • 1.1.2. CÁC HÌNH TH C S N XU T Các hình th c s n xu t ch t o Các hình th c s n xu t ch t o ñư c chia theo nhi u cách khác nhau, tuỳ vào m c ñích nghiên c u. a. Căn c theo phương pháp t ch c qu n lý ho t ñ ng s n xu t Khi nghiên c u các hình th c s n xu t, ngư i ta l y các ñ c trưng c a ñi u ki n s n xu t và phương pháp s n xu t làm ñ i tư ng chính. Các ñ c trưng này liên quan r t ch t ch ñ n phương pháp t ch c qu n lý các ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Hình th c s n xu t ch t o làm ra các s n ph m h u hình có th lưu tr t n kho trong kho ng th i gian c n thi t nên s khác nhau c a các hình th c s n xu t ch t o, trư c h t có th xét trong ph m vi th i gian mà doanh nghi p l p k ho ch lưu tr trong kho, k ho ch mua s m nguyên v t li u, k ho ch ch bi n thành s n ph m cu i cùng. Căn c vào các ñ c trưng này mà ngư i ta có th chia h th ng s n xu t ch t o thành ba lo i: – S n xu t ñ d tr ð c ñi m c a hình th c s n xu t này là doanh nghi p ch t o s n các s n ph m hoàn ch nh và ñưa vào d tr trư c khi nh n ñơn ñ t hàng. Các s n ph m này ñư c s n xu t theo tiêu chu n thi t k ñ nh trư c c a doanh nghi p ho c trên cơ s c a k t qu ñi u tra nhu c u th trư ng. – S n xu t theo ñơn ñ t hàng S n xu t theo ñơn ñ t hàng hay theo h p ñ ng là hình th c s n xu t mà doanh nghi p ti n hành s n xu t m t lo i s n ph m duy nh t theo yêu c u c a khách hàng v s lư ng, kích thư c, m u mã. ð ti n hành s n xu t, doanh nghi p ph i l p k ho ch v th i gian mua s m nguyên v t li u và ch bi n. Lo i hình s n xu t này thư ng ph c v cho s n xu t s n ph m ñơn chi c, s n ph m ña d ng, không có thi t k ñ nh hình trư c. – S n xu t l p ráp theo ñơn ñ t hàng Là hình th c s n xu t gi a hai lo i nêu trên, doanh nghi p ch ñ ng s n xu t ch t o trư c các chi ti t, các ki u m u mã, moñun tiêu chu n, và s l p ráp nh ng chi ti t s n có ñ t o nên s n ph m theo yêu c u c a khách hàng. b. Căn c theo quá trình s n xu t Xét theo quá trình s n xu t, ngư i ta chia ra: – S n xu t liên t c: Là hình th c s n xu t ñư c s d ng khi s n xu t v i nhu c u l n, s n ph m c a h th ng s n xu t này là s n ph m theo tiêu chu n ñ nh trư c, các tuy n công vi c, các máy móc thi t b ñư c s p ñ t khá n ñ nh khi chuy n t ch t o s n ph m này sang s n ph m khác. – S n xu t gián ño n: 6 • TC&ðHSX Là hình th c s n xu t có s gián ño n trong quá trình s n xu t, s n xu t v i nhu c u riêng bi t v i qui mô nh v i kh i lư ...