Toà lâu đài cổ giá trị nhất của kinh thành Thăng Long

Theo Viện Khảo cổ học ngày 27/10, một toà lâu đài thuộc loại cổ kính và đồ sộ nhất gồm 3 tầng lầu, 4 mái, dạng hình tháp toạ lạc trên một diện tích xấp xỉ 1000m2 thuộc hệ thống các cung điện Thăng Long xưa vừa được nhà khảo cổ Bùi Vinh phát hiện tại khu vực dự kiến xây Nhà Quốc hội mới. Kinh đô Thăng Long cổ hiện được đánh giá là có lịch sử lâu đời hơn, quy mô rộng lớn và đẹp hơn cả một công trình nổi tiếng khác là kinh đô cổ Nara,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Toà lâu đài cổ giá trị nhất của kinh thành Thăng LongToà lâu đài cổ giá trịnhất của kinh thành Thăng LongTheo Viện Khảo cổ học ngày 27/10, một toà lâu đài thuộcloại cổ kính và đồ sộ nhất gồm 3 tầng lầu, 4 mái, dạng hìnhtháp toạ lạc trên một diện tích xấp xỉ 1000m2 thuộc hệ thốngcác cung điện Thăng Long xưa vừa được nhà khảo cổ BùiVinh phát hiện tại khu vực dự kiến xây Nhà Quốc hội mới.Kinh đô Thăng Long cổ hiện được đánh giá là có lịch sử lâuđời hơn, quy mô rộng lớn và đẹp hơn cả một công trình nổitiếng khác là kinh đô cổ Nara, di sản thế giới của Nhật Bản.Theo đánh giá của nhà khảo cổ Bùi Vinh, Viên Khảo cổ học,thì đây là công trình đầu tiên, có tầm cỡ và giá trị nhất đượctìm thấy từ trước đến nay ở Việt Nam. Toà lâu đài được ôngphát hiện khi tiến hành khai quật ở hố B16, 400m2. Việc pháthiện ra lâu đài này được coi là bằng chứng rõ ràng nhất về sựhoành tráng của kinh thành Thăng Long từ thời Lý-Trần.Trên mặt bằng đã đào được của hố B16 đã có nhiều dấu vếtcủa thời Tiền Thăng Long (tương ứng thời thuộc Đường vớinhững mảng nền gạch đặc trưng của thời kỳ này, như gạchGiang Tây Quân đã được dùng để xây dựng kinh đô Hoa Lư.Lâu đài tìm thấy được cho rằng có từ thời Lý, đến thời Trầnđã được cải tạo lại và sau đó bị tiêu huỷ do cháy. Những dấuvết đã thu thập được cho thấy lâu đài này nằm ở trung tâmkhu vực hoàng thành và cấm thành của Thăng Long xưa, kéodài từ thời Lý đến thời Lê. Xây chồng lên khu vực này là mộtcông trình khác của thời Lê.Nhà khảo cổ Bùi Vinh cũng tiết lộ ngay tại hố B16 cũng đãxuất lộ nền kiến trúc thời Lý ngay khi kinh đô được rời từHoa Lư tới Thăng Long. Thêm vào đó, tại khu vực này có rấtnhiều hình Phượng, Rồng, biểu tượng của hoàng tộc. Đây cóthể coi là nơi vua ngự đến để thăm hoàng hậu.Thêm vào đó, tại hố B16 cũng đã tìm thất một hệ thống trụmóng, chân tảng đá hoa sen trong đó có trụ trung tâm. Mộtchân tảng duy nhất trong khu khảo cổ này có hình chữ thập ởgiữa thể hiện tính chất trung tâm với mặt tiền quay về hướngnam.Các cung điện của bậc đế vương, đặc biệt của Trung Quốc vàViệt Nam đều quay về hướng nam. Theo thuyết phong thuỷ,quay về hướng nam không chỉ mát mẻ mà còn là hướng trị vìthiên hạ, hướng hưng thịnh.Mặc dù trước đây các nhà khảo cổ đã đoán định được di chỉnày nằm trong khu vực hoàng thành, thậm chí là cấm thànhThăng Long suốt từ thời Lý, Trần đến Lê nhưng do tiến hànhkhai quật quá nhanh khiến cho nhiều tầng lớp kiến trúckhông thể hiện rõ.Trung tâm KHXH&NV quốc gia đã đánh giá rất cao các dichỉ này qua bản báo cáo được thực hiện hết sức công phumới đây có tên Kinh đô Thăng Long. Báo cáo này cũng đã sosánh di tích cung điện của kinh đô Thăng Long với một sốcung điện đã được công nhận là di sản văn hoá thế giới. TheoTrung tâm KHXH&NV quốc gia, so sánh diện mạo kiến trúcDi sản Cố đô Huế với Thăng Long, dù mới chỉ so sánh quamặt bằng bình đồ kiến trúc và vật liệu trang trí kiến trúc,cũng có thể nói rằng kiến trúc cung điện của kinh đô Thănglong có phần to lớn và hoành tráng hơn nhiều cung điện ở Cốđô Huế. Cũng theo so sánh, đánh giá của Trung tâmKHXH&NV Quốc gia, cung điện và kinh thành của ThăngLong có lịch sử lâu đời hơn, quy mô lớn rộng và đẹp hơnkinh đô Nara, Di sản Thế giới của Nhật Bản.Tuy nhiên, hiện tại việc bảo tồn khu di tích thành ThăngLong cổ là rất khó. Các phương án bảo tồn quần thể di tích ởkhu vực Nhà Quốc hội và Hội trường Ba Đình do Bộ Vănhóa Thông tin mới đề xuất với Chính phủ đều vấp phảinhững khó khăn khách quan. Hiện tại, số cổ vật ở đây mớichỉ được giữ gìn theo phương pháp thô sơ là làm lều bạt chechắn và dùng thuốc bảo quản.3 phương án xử lý được Bộ Văn hóa Thông tin trình Chínhphủ để lựa chọn là: giữ và bảo quản tại chỗ tất cả số hiện vậtcổ đã được phát hiện; đưa tất cả số hiện vật ra khỏi lòng đất;bảo quản một phần di tích. Cả ba phương án trên đều có ưuđiểm là lưu giữ được các di tích có giá trị khảo cổ (toàn bộhay một phần). Song mỗi phương án đều có hạn chế riêng.Nếu giữ và bảo quản tại chỗ tất cả số hiện vật trên, nhà Quốchội và Hội trường Ba Đình sẽ phải di dời đến một địa điểmmới. Còn với phương án bảo quản một phần di tích (vốnđược áp dụng nhiều nơi trên thế giới, ví dụ như ở bảo tàngLouvre, Paris), nhưng ở trường hợp này, việc bảo tồn mộtphần và hủy hoại một bộ phận di tích thành Thăng Long cổsẽ làm phá vỡ tổng thể không gian văn hóa của quần thể ditích.Bên cạnh đó, điều kiện khách quan không thuận lợi cũng cảntrở việc tiến hành bảo tồn di tích. Ông Phạm Quang Nghị, Bộtrưởng Bộ Văn hóa Thông tin, giải thích: Trong điều kiệncốt đất khu vực Ba Đình thấp hơn 1 mét so với đáy sôngHồng, mà hầu hết các di vật đều làm bằng đất nung hoặc mộtsố chất hữu cơ khác, thì khi chúng xuất lộ sẽ không tránhkhỏi việc bị thẩm thấu. Thế nhưng nếu chống nước thẩm thấutheo phương vị ngang và dùng biện pháp xây tường bê tôngcốt thép để ngă ...