1. Nếu còn sống tôi cũng đã ngoài trăm tuổi. Thỉnh thoảng tôi về ngắm lại nàng lúc nàng say ngủ. Nàng không đẹp không xấu, không thiện không ác. Giờ nàng cũng đã gần tám mươi, nàng sinh năm Canh Ngọ. Không phải vì gần tám mươi mà nàng thành ra thế. Thời trẻ nàng vẫn vậy. Vả chăng, đẹp xấu, thiện ác, cao thấp, sang hèn… đều do ý nghĩ người đời, miệng người đời nói ra mà thành. Có lúc thế này là cao, lúc khác xem rằng thấp, phải trái, thương ghét, thù địch, bạn bè...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tôi chỉ ngắm vợ tôi lúc nàng say ngủ Tôi chỉ ngắm vợ tôi lúc nàng say ngủ TRUYỆN NGẮN CỦA LÊ HOÀI LƯƠNG1.Nếu còn sống tôi cũng đã ngoài trăm tuổi. Thỉnh thoảng tôi về ngắm lại nàng lúc nàngsay ngủ. Nàng không đẹp không xấu, không thiện không ác. Giờ nàng cũng đã gần támmươi, nàng sinh năm Canh Ngọ. Không phải vì gần tám mươi mà nàng thành ra thế. Thờitrẻ nàng vẫn vậy. Vả chăng, đẹp xấu, thiện ác, cao thấp, sang hèn… đều do ý nghĩ ngườiđời, miệng người đời nói ra mà thành. Có lúc thế này là cao, lúc khác xem rằng thấp, phảitrái, thương ghét, thù địch, bạn bè cũng cứ thay đổi theo mùa hệt như thời tiết, có gì đángđể bận tâm. Nhưng có mấy lần tôi ngắm nàng, ngắm thực sự khi phát hiện kiểu nàng nói tiếngPháp như mấy người nói tiếng bồi ở Việt Nam lúc nàng làm chân chạy bàn một quán càphê ở Dakar, Senegal. Tôi đã thử, cô là người Việt phải không? Hỏi bằng tiếng Việt.Nàng sững người rồi mừng vui trả lời bằng tiếng mẹ đẻ. Thời gian đi dạy mấy tháng củatôi ở đất nước Châu Phi xa xôi này đủ để tôi biết nàng thực ra không chỉ sống bằng nghềchạy bàn quán cà phê, tối tối nàng làm điếm. Tôi đã lo mọi thủ tục cần thiết “nhặt” nàngvề Việt Nam làm vợ. Cũng được. Chuyến xuất ngoại lần trước sang Pháp theo lời mờicủa Bộ Giáo dục nước này, tôi đã dùng khoản tiền “chênh lệch” trước khi về đi một vòngquanh nước Âu này cho thỏa chứ không về nộp lại như quy định. Nghe người ta phê bìnhcứ thiệt thà khai báo vậy rồi cũng qua, tiền xài hết rồi và tôi có chức tước gì mà cách.Chuyến này về tiền hết nhưng kèm theo người. Một người Việt lưu lạc, cần lao chínhhiệu. Việc xác định nhân thân nàng khá dễ dàng và dẫu gì tôi cũng đã đưa cô gái Việt nàyvề, dẫu gì tôi cũng tới trình báo chính quyền đăng ký cô là vợ, dẫu gì nghe chuyện, mọingười đều thấy tôi đưa được một thân phận vậy về với đất nước ta, dân tộc ta, chế độ ta làphải đạo, là tôn vinh dân tộc, tôn vinh chế độ, nên tuy tôi có xài hết tiền dôi dư đi côngtác nước ngoài mà không nộp lại cũng là làm điều có ích. Và nàng chính thức làm vợ tôitrong con mắt mọi người, người quản lý, cơ quan, và chung quanh. Không phải trong mắtngười, trong quản lý xã hội, chúng tôi là vợ chồng thật. Có vẻ ai cũng nghĩ chuyện tôi lấyvợ như một ngoại lệ. Tôi gần năm mươi rồi còn gì. Nghĩ sao cũng được, nàng là vợ tôi,tới giờ, khi tôi đã chết nhiều năm và thỉnh thoảng nàng ngủ say mới dám về ngắm nàng.Nàng không đẹp không xấu không thiện không ác, đẹp xấu thiện ác là do cách nghĩ cáchnói của người đời. Tôi là ai? Người bảo tôi là “nhà” này “nhà” nọ khi tôi viết mấy cuốn sách. Người gọitôi là thầy khi tôi được mời dạy học, trong nước hay ngoài nước. Có người cứ tương chotôi mấy học hàm học học vị, cũng do người đời nói ra mà thành, ghi lại mà thành thôi mà.Tôi không biết có đúng mình vậy không. Tôi chết rồi. “Tự cổ thánh hiền giai tịch mịch”,huống chi là tôi lơ ngơ làm thuê, thuê gì làm nấy để sống.2. - Ông ấy con nhà nòi đấy! Bố là K… làm tới chức… triều đình. Anh em đều là bậc trígiả lớn, ông A là…, ông B là…! - Ông ấy tinh thông cả Pháp ngữ, Hán ngữ đấy! - Thì đấy, cứ đọc sách của ổng đi là biết. - Nghe chú mình bảo ổng dám nói rằng “những gì người Pháp đã làm, chúng ta khôngthể thay thế được”. Các sách của ông đều chỉ là bổ sung những thứ người Pháp chưa kịplàm. - Ừ, thì có thể nào làm hết mọi việc của mọi thời đâu. - Lão được gọi là pho từ điển sống cũng xứng đáng, gì cũng biết! - Cứt! Học giả học thật, trí thức trí ngủ gì. Nom ông ấy trên đường, mũ vải nhàu nhò,áo quần công nhân nhếch nhác, gày gò như thằng ăn mày! Tôi ở chung khu nhà với ôngta, vài lần ngồi cùng bàn uống vại bia, hỏi thăm mấy thứ thằng con đang học lớp ba hỏi,cái gì ổng cũng lơ mơ nói “cái đó mình không biết” rồi dương bộ mặt ngái ngủ lên ngómọi người như thằng đần… Làm gì người bậc trí như mấy vị nói mà sắm mụ vợ sư tử HàĐông tăm tối vô học, suốt ngày nhặt hết mọi thứ có trên người ông ta, từ tem phiếu mớinhận đến đồng bạc còm nhuận bút một cuốn sách vậy? - Cái thời khốn nạn ấy mụ vợ hộ pháp của ông ta hành xử vậy có gì sai? - Ừ thì ai nói sai, nhưng thấy nó khốn nạn thế nào ấy. Dẫu gì ổng cũng là một trí thứccó cỡ. Lại là ân nhân đưa mình ra khỏi cuộc phiêu dạt thê thảm xứ người. - Các ông chỉ ăn theo nói leo cái giọng đạo đức. Mụ hận vì thà để mụ làm điếm ở trờiPhi xa xôi kia còn sướng hơn theo ổng về nước. Tôi cuộc rằng nếu biết về cùng ổng thànhvợ thành chồng mà khổ thế này, mụ ấy đã chắp tay vái từ ông chồng trí thức vái đến cáiđất nước sinh ra mụ mà cứ mãi nghèo hèn, tôi tớ cho bao thứ học thuyết ngoại nhập, khiđất nước của mụ đã tồn tại sau ngàn năm nô lệ, trăm năm thuộc địa. - Ông cứ lấy sự hiểu biết của ông mà áp vào người đàn bà vô học. Mụ chả nghĩ ngợi gìsâu xa đâu. - Thôi, việc gì mấy ông cứ tưởng tượng ra chuyện mụ ấy nghĩ gì. Tôi nể ổng vì dù họccao hiểu rộng, thậm chí là người xung phong Nam tiến ...