Tóm tắt Luận án tiến sĩ: Dạy thuyết trình cho hướng dẫn viên du lịch tiếng pháp theo phương pháp tiếp cận bằng loại hình diễn ngôn loại hình diễn ngôn và thông qua các tình huống-vấn đề

Mục đích của luận án nhằm phân tích các bài thuyết trình của HDV Việt Nam nói tiếng Pháp theo thể loại diễn ngôn; Đề xuất một khóa học dạy thuyết trình có sử dụng phương pháp tình huống – vấn đề trong đào tạo hướng nghiệp HDV du lịch tiếng Pháp;...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án tiến sĩ: Dạy thuyết trình cho hướng dẫn viên du lịch tiếng pháp theo phương pháp tiếp cận bằng loại hình diễn ngôn loại hình diễn ngôn và thông qua các tình huống-vấn đề TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG GIÁO LOUVAIN ----------***---------- Tóm tắt luận án tiến sĩ DẠY THUYẾT TRÌNH CHO HƯỚNG DẪN VIÊN DU LỊCH TIẾNG PHÁP THEO PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN BẰNG LOẠI HÌNH DIỄN NGÔN LOẠI HÌNH DIỄN NGÔN VÀ THÔNG QUA CÁC TÌNH HUỐNG –VẤN ĐỀ ENSEIGNEMENT DE L’EXPOSÉ ORAL DU GUIDE TOURISTIQUE VIETNAMIEN FRANCOPHONE COMME GENRE DISCURSIF ET PAR LES SITUATIONS-PROBLÈMES Nghiên cứu sinh : ĐỖ QUỲNH HƯƠNG Hướng dẫn khoa học : TS. NGUYỄN THỊ CÚC PHƯƠNG Đồng hướng dẫn : GS. SILVIA LUCCHINI & GS. MARCEL LEBRUN (Đại học Công giáo Louvain, Vương quốc Bỉ) Phản biện thứ nhất : GS. JEAN-FRANÇOIS BOURDET Phản biện thứ hai : GS. THOMAS FRANÇOIS Phản biện thứ ba : PGS. ĐƯỜNG CÔNG MINH Chuyên ngành : Ngôn ngữ Pháp Mã ngành : 62220203 Hà Nội, 2/2019 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Được đào tạo theo chuyên ngành Sư phạm tiếng Pháp và Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và đào tạo ở bậc cử nhân và thạc sĩ, ban đầu chúng tôi dự định thiết kế các mô đun dạy tiếng Pháp dưới dạng tình huống – vấn đề có sử dụng công nghệ thông tin. Thế nhưng sau đó, chúng tôi đã thay đổi đề tài nghiên cứu của mình sang lĩnh vực giảng dạy tiếng Pháp phục vụ các mục đích chuyên biệt (FOS), cụ thể là giảng dạy thuyết trình cho hướng dẫn viên du lịch (sau đây gọi tắt là HDV) tiếng Pháp tương lai. Sự thay đổi này bắt nguồn từ nhu cầu thực tế của cơ sở đào tạo nơi chúng tôi làm việc : khoa tiếng Pháp trường Đại học Hà Nội dự định mở định hướng Du lịch cho ngành cử nhân Ngôn ngữ Pháp. Cùng với các giảng viên khác của Khoa, chúng tôi được huy động vào việc xây dựng chương trình và học liệu cho một số môn chuyên ngành du lịch giảng dạy băng tiếng Pháp. Từ đó, chúng tôi đã quyết định lồng ghép đề tài nghiên cứu này vào việc xây dựng chương trình và học liệu môn « Giao tiếp du lịch, định hướng nghề hướng dẫn viên du lịch » Lựa chọn dạy thuyết trình cho HDV du lịch đã đưa chúng tôi đến một lĩnh vực nghiên cứu hoàn toàn mới : phân tích diễn ngôn. Các tài liệu nghiên cứu trong lĩnh vực xây dựng giáo trình tiếng Pháp phục vụ các mục đích chuyên biệt đã chỉ ra rằng phân tích diễn ngôn là một bước tất yếu của việc biên soạn chương trình và giáo trình các môn ngoại ngữ chuyên ngành. Và từ đó, cấu trúc luận án của chúng tôi được hình thành ngày càng rõ nét. 2. Câu hỏi, giả thuyết và mục đích nghiên cứu Chính trong bối cảnh vừa mang tính chất cá nhân, nghề nghiệp và học thuật này mà luận án tiến sĩ của chúng tôi đã ra đời. Xuất phát điểm của luận án là một câu hỏi mang tính thực tế : dạy thuyết trình cho HDV tiếng Pháp tương lai thế nào ? Tra cứu các tài liệu chuyên ngành và nghiên cứu thực địa đã gợi cho chúng tôi những giả thuyết nghiên cứu sau : - Việc xây dựng chương trình và thiết kế học liệu của khóa học này phải dựa vào kết quả phân tích diễn ngôn của thể loại đích : các bài thuyết trình của HDV Việt Nam nói tiếng Pháp ; - Sử dụng phương pháp tình huống – vấn đề có thể góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của khóa học ; Từ đó, chúng tôi xác định các mục đích chính của nghiên cứu, bao gồm : - Phân tích các bài thuyết trình của HDV Việt Nam nói tiếng Pháp theo thể loại diễn ngôn ; 1 - Đề xuất một khóa học dạy thuyết trình có sử dụng phương pháp tình huống – vấn đề trong đào tạo hướng nghiệp HDV du lịch tiếng Pháp 3. Bố cục của luận án Luận án gồm ba phần lớn : cơ sở lý thuyết và bối cảnh nghiên cứu, phân tích diễn ngôn các bài thuyết trình của HDV Việt Nam nói tiếng Pháp và khóa học thyết trình trong đào tạo hướng nghiệp HDV tiếng Pháp. Trong phần thứ nhất, chương 1 giới thiệu thực trạng đào tạo HDV tiếng Pháp tại Việt Nam. Chúng tôi phân tích nhu cầu đào tạo và các nét chính trong chương trình đào tạo nghề và ngôn ngữ dành cho các HDV du lịch tương lai. Chương 2 giới thiệu bối cảnh của nghiên cứu : đổi mới các đào tạo đại học tại Việt Nam theo xu hướng đào tạo hướng nghiệp, việc mở các ngành đào tạo mới giảng dạy bằng ngoại ngữ tại trường Đại học Hà Nội và cuối cùng là việc triển khai định hướng du lịch cho ngành cử nhân Ngôn ngữ Pháp tại khoa tiếng Pháp của Trường. Trong phần cơ sở lý thuyết, trước tiên, chúng tôi xác định lĩnh vực nghiên cứu của đề tài, sau đó làm rõ một số khái niệm lý thuyết quan trọng đối với đề tài nghiên cứu, xung quanh hai chủ đề lớn là phân tích diễn ngôn và phương pháp tình huống – vấn đề. Phần thứ hai củaluận án báo cáo kết quả mảng thứ nhất của đề tài nghiên cứu : phân tích diễn ngôn các bài thuyết trình của HDV Việt Nam nói tiếng Pháp. Trong chương đầu của phần này, chúng tôi giới thiệu phương pháp phân tích, các chương 7 và 8 dành cho các nghiên cứu về đặc tính về mặt diễn ngôn của thể loại này, các cách chuẩn bị và trình bày các bài thuyết trình và các đặc tính ngôn ngữ phổ biến trong các bài thuyết trình của HDV du lịch Việt Nam nói tiếng Pháp. Phần thứ ba của luận án tổng hợp kết quả của mảng thứ hai của đề tài nghiên cứu, tức khóa học thuyết trình cho HDV, bao gồm : thiết kế một mô đun dạy thuyết trình theo phương pháp tình huống-vấn đề, giảng dạy thử nghiệm và phân tích kết quả của thử nghiệm, nhằm nâng cao chất lượng giáo trình trong tương lai. Phần phương pháp thiết kế và thử nghiệm giáo trình này sẽ được trình bày trong chương 9. Cuối cùng, trong phần kết luận, chúng tôi sẽ tóm lược những đóng góp của luận án cũng như các đường hướng nghiên cứu trong tương lai. 2 PHẦN MỘT : BỐI CẢN ...