Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Dược học: Nghiên cứu thiết lập một số chất chuẩn được chiết xuất từ dược liệu để góp phần hoàn thiện tiêu chuẩn chất lượng Hy thiêm và Vối Việt Nam

Luận án "Nghiên cứu thiết lập một số chất chuẩn được chiết xuất từ dược liệu để góp phần hoàn thiện tiêu chuẩn chất lượng Hy thiêm và Vối Việt Nam" được hoàn thành với mục tiêu nhằm thiết lập chất chuẩn gốc darutosid và CO1; Ứng dụng chất chuẩn thiết lập được xây dựng quy trình định tính, định lượng đồng thời darutosid và kirenol trong dược liệu Hy thiêm; định tính, định lượng CO1 trong dược liệu nụ Vối, lá Vối.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Dược học: Nghiên cứu thiết lập một số chất chuẩn được chiết xuất từ dược liệu để góp phần hoàn thiện tiêu chuẩn chất lượng Hy thiêm và Vối Việt NamBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ VIỆN KIỂM NGHIỆM THUỐC TRUNG ƯƠNG NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO NGHIÊN CỨU THIẾT LẬP MỘT SỐCHẤT CHUẨN ĐƯỢC CHIẾT XUẤT TỪ DƯỢC LIỆU ĐỂ GÓP PHẦN HOÀN THIỆN TIÊU CHUẨN CHẤT LƯỢNG HY THIÊM VÀ VỐI VIỆT NAM Chuyên nghành : Kiểm nghiệm thuốc và độc chất Mã số : 9720210 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ DƯỢC HỌC HÀ NỘI, NĂM 2023Công trình được hoàn thành tại: Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ươngNgười hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phương Thiện Thương TS. Nguyễn Thị LiênPhản biện 1:…………………………………………Phản biện 2:…………………………………………Phản biện 3:…………………………………………Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấpViện họp tại: Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ươngVào hồi:…………giờ……..ngày………..tháng ……nămCó thể tìm hiểu luận án tại:- Thư viện Quốc gia Việt Nam- Thư viện Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của luận án Dược liệu đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe conngười. Tổ chức y tế thế giới ước tính khoảng 80% dân số trên thế giớihiện nay có sử dụng dược liệu trong chăm sóc sức khỏe. Những thập kỷgần đây xu thế quay trở lại sử dụng thuốc có nguồn gốc thảo dược ngàycàng phổ biến làm tăng đáng kể nhu cầu về dược liệu trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, “Chiến lược quốc gia phát triển ngành Dược Việt Namgiai đoạn đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030” theo quyết định số68/QĐ-TTg ngày 10/01/2014 và “Phê duyệt quy hoạch tổng thể pháttriển dược liệu đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030” theo quyếtđịnh số 1976/QĐ-TTg ngày 30/10/2013 của Thủ tướng Chính phủ hướngđến tăng tỷ lệ thuốc sản xuất trong nước lên 80%, trong đó thuốc từ dượcliệu chiếm 30%; 100% nguyên liệu sản xuất thuốc dược liệu được tiêuchuẩn hóa. Hy thiêm Siegesbeckia orientalis (L.) thuộc họ Cúc – Asteraceae vàVối Cleistocalyx operculatus (Roxb.) Merr. et Perry thuộc họ Sim –Myrtaceae được coi là các vị thuốc quý, được nhân dân ta sử dụng lâuđời. Đây cũng là các vị thuốc đã được đưa vào DĐVN V, danh mục thuốcthiết yếu. Tuy nhiên các chuyên luận trong DĐVN V còn đơn giản, chưacó định tính, định lượng các chất đánh dấu như xu hướng chung. Vốichưa thấy được đưa vào Dược điển các nước, trong khi Hy thiêm đã đượcđưa vào Dược điển Hồng Kông và Trung Quốc với yêu cầu định lượngchất đánh dấu kirenol bằng HPLC. Tuy nhiên một số nghiên cứu chỉ rarằng Hy thiêm Việt Nam không chứa hoặc chứa rất ít kirenol, trong khichứa một lượng đáng kể darutosid một diterpenoid được chứng minh cótác dụng tương đương kirenol trong chống viêm, làm lành vết thương.Một số nghiên cứu chỉ ra 2′,4′-dihydroxy-6′-methoxy-3′,5′-dimethylchalcon (CO1) là thành phần flavonoid chính trong Vối, đượcchứng minh có tác dụng chống viêm, phục hồi tế bào gan, làm giảm hấpthu glucose trên tế bào cơ và tế bào tạo mỡ nuôi cấy. Xuất phát từ thực tế đó luận án “Nghiên cứu thiết lập một số chấtchuẩn được chiết xuất từ dược liệu để góp phần hoàn thiện tiêu chuẩnchất lượng Hy thiêm và Vối Việt Nam” được thực hiện với một số mụctiêu nghiên cứu như sau: 1 - Chiết xuất, phân lập, tinh chế từ dược liệu Hy Thiêm hợp chấtdarutosid, từ Vối hợp chất CO1 đủ tinh khiết và đủ khối lượng để thiết lậpchất chuẩn gốc. - Xây dựng tiêu chuẩn chất lượng các nguyên liệu thiết lập chất chuẩndarutosid và CO1 tinh chế được. - Thiết lập chất chuẩn gốc darutosid và CO1 - Ứng dụng chất chuẩn thiết lập được xây dựng quy trình định tính,định lượng đồng thời darutosid và kirenol trong dược liệu Hy thiêm; địnhtính, định lượng CO1 trong dược liệu nụ Vối, lá Vối.2. Những đóng góp mới của luận án Đã xây dựng được quy trình chiết xuất, tinh chế darutosid hàm lượngtrên 95% từ Hy thiêm ở quy mô >10 kg/mẻ. - Đã xây dựng được quy trình chiết xuất, phân lập, tinh chế CO1 hàmlượng trên 95% từ nụ Vối ở quy mô >10 kg/mẻ. - Đã xây dựng tiêu chuẩn chất lượng nguyên liệu darutosid dùng chothiết lập chất chuẩn gốc. - Đã xây dựng thường quy kỹ thuật và thực hiện thiết lập 90 lọ chấtchuẩn gốc darutosid hàm lượng 95,16 ± 0,05% theo nguyên trạng. Theodõi độ ổn định trong 9 tháng. - Đã xây dựng tiêu chuẩn chất lượng nguyên liệu CO1 dùng cho thiếtlập chất chuẩn gốc. - Đã xây dựng thường quy kỹ thuật và thực hiện thiết lập 80 lọ chấtchuẩn gốc CO1 hàm lượng 96,52 ± 0,05% theo nguyên trạng. Theo dõi độổn định trong 30 tháng. - Đã xây dựng và thẩm định quy trình định tính, định lượng đồng thờikirenol và darutosid trong Hy thiêm bằng HPLC. - Đã xây dựng và thẩm định quy trình định tính, định lượng CO1 trongnụ Vối và trong lá Vối bằng HPLC.3. Cấu trúc của luận án Luận án gồm 131 trang, 41 hì ...