Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Dạy học giải bài tập hình học lớp 8 trung học cơ sở cho học sinh miền núi theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo

Mục đích nghiên cứu của Luận án nhằm đề xuất các biện pháp dạy học giải bài tập hình học lớp 8 cho HS miền núi theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, góp phần nâng cao chất lượng dạy học hình học ở trường THCS miền núi. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Dạy học giải bài tập hình học lớp 8 trung học cơ sở cho học sinh miền núi theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI HOÀNG THỊ THANHD¹Y HäC GI¶I BµI TËP H×NH HäC LíP 8 TRUNG HäC C¥ Së CHO HäC SINH MIÒN NóI THEO H¦íNG PH¸T TRIÓN N¡NG LùC GI¶I QUYÕT VÊN §Ò Vµ S¸NG T¹O Chuyên ngành: Lí luận và PPDH bộ môn Toán Mã số: 9140111 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2020 Công trình được hoàn thành tại: TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 1. PGS.TS ĐẶNG QUANG VIỆT 2. PGS.TS NGUYỄN TRIỆU SƠN Phản biện 1: PGS.TS CAO THỊ HÀ Trường ĐHSP-ĐH Thái Nguyên Phản biện 2: PGS.TS TRẦN TRUNG Học viện Dân tộc Phản biện 3: PGS.TS PHẠM ĐỨC QUANG Viện KHGD-VNLuận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Trường tại: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội vào ….. giờ......, ngày…. tháng….. năm 2020Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: Thư viện Quốc Gia, Hà Nội hoặc Thư viện Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 1 MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài - Phát triển năng lực giải quyết vấn đề (GQVĐ) và sáng tạo (ST) chohọc sinh (HS) là một nhiệm vụ quan trọng của nhà trường phổ thông Vai trò quan trọng của giáo dục phát triển năng lực GQVĐ và STđược khẳng định mạnh mẽ trong Luật Giáo dục (2005) và văn bản Nghịquyết của Đảng và Nhà nước như Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04 tháng11 năm 2013 của Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI. Chương trình giáo dục phổ tổng thể của Bộ Giáo dục và Đào tạo (12/2018)hướng đến 10 năng lực chung cốt lõi trong đó có năng lực GQVĐ và ST. Như vậy, năng lực GQVĐ và ST chính là một trong những năng lựcchung cốt lõi cần phải bồi dưỡng và phát triển cho người học. - Toán học, đặc biệt nội dung hình học, là môn học có tiềm nănglớn để phát triển năng lực GQVĐ và ST cho HS Năng lực GQVĐ và ST của người học được hình thành và phát triểnthông qua nhiều môn học, nhiều lĩnh vực và nhiều hoạt động giáo dục khácnhau, tuy nhiên có thể thấy môn Toán có vai trò quan trọng và nhiều ưuthế để phát triển năng lực này cho HS phổ thông. Chương trình hình học lớp 8 với những kiến thức hình học cơ bản,quan trọng trong chương trình hình học ở trường phổ thông, là nền tảng đểHS học tập và nghiên cứu hình học ở các lớp cao hơn, rất thuận lợi để giáoviên (GV) khai thác phát triển năng lực GQVĐ và ST cho HS. - Việc phát triển năng lực GQVĐ và ST cho HS trung học cơ sở(THCS) miền núi trong dạy học môn Toán hiện nay còn nhiều hạn chế Thực tiễn dạy học ở trường phổ thông miền núi hiện nay vẫn đangđối mặt với nhiều khó khăn, thách thức; việc dạy học phát triển năng lựcGQVĐ và ST cho HS nói chung chưa được nhiều GV chú trọng đúngmức, chưa được nhận thức đầy đủ và còn lúng túng trong việc lựa chọn nộidung cũng như phương pháp (PP) vận dụng. Vì vậy, cần thiết phải có nhữngnghiên cứu thực tiễn và những giải pháp sư phạm phù hợp với đối tượngHS miền núi phát triển năng lực GQVĐ va ST cho HS, đồng thời góp phầnnâng cao chất lượng dạy học. - Vấn đề phát triển năng lực GQVĐ và ST cho HS cần được tiếp tụcnghiên cứu Từ lâu, phát triển năng lực GQVĐ và năng lực ST cho người học đãđược xác định là một trong những mục tiêu quan trọng nhất của giáo dụccủa rất nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam. Có nhiều nghiên cứu cảtrong nước và quốc tế về vấn đề phát triển năng lực GQVĐ và năng lực 2ST. Các công trình nghiên cứu đã có đã góp phần giải quyết được phầnnào những đòi hỏi của thực tiễn dạy học. Tuy nhiên, chưa có công trìnhnào nghiên cứu về vấn đề dạy học phát triển năng lực GQVĐ và ST choHS miền núi. Với những lí do nêu trên, chúng tôi chọn đề tài luận án Dạy họcgiải bài tập hình học lớp 8 trung học cơ sở cho HS miền núi theo hướngphát triển năng lực GQVĐ và ST.2. Tổng quan lịch sử vấn đề nghiên cứu2.1. Những nghiên cứu trên thế giới * Nghiên cứu về năng lực GQVĐ Cùng với ST, GQVĐ từ lâu đã là chủ đề nghiên cứu được các nhàgiáo dục đặc biệt quan tâm do vai trò quan trọng của nó. Ở Mỹ, từ nhữngnăm 1980, Hội đồng GV Toán học Quốc gia đã khẳng định, mục tiêuchính của dạy học Toán học phải là để HS trở thành người có đủ khảnăng/thành thạo GQVĐ. Bộ Lao động Mỹ (The U. S. Department ofLabor) cùng Hiệp hội Đào tạo và Phát triển Mỹ (The American Society ofTraining and Development) đã thực hiện một cuộc nghiên cứu về các kỹnăng cơ bản trong công việc. Kết luận của họ là có 13 kỹ năng cơ bản cầnthiết để thành công trong công việc, trong đó có kĩ năng GQVĐ (Problemsolving ...