Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Dạy học Hình học phẳng theo hướng phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh chuyên Toán trung học phổ thông

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Dạy học Hình học phẳng theo hướng phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh chuyên Toán trung học phổ thông" là làm sáng tỏ các vấn đề về dạy học theo hướng phát triển năng lực người học nói chung, dạy học theo hướng phát triển năng lực sáng tạo nói riêng. Thông qua nghiên cứu quá trình dạy học Hình học phẳng ở trường THPT chuyên để thấy được thực trạng, tiềm năng và cơ hội để thực hiện DH theo hướng phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh. Trên cơ sở đó, đề xuất một số biện pháp dạy học Hình học phẳng theo hướng phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh chuyên toán THPT.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Dạy học Hình học phẳng theo hướng phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh chuyên Toán trung học phổ thông BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM NGUYỄN XUÂN QUỲNH DẠY HỌC HÌNH HỌC PHẲNG THEO HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC SÁNG TẠOCHO HỌC SINH CHUYÊN TOÁN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Chuyên ngành: Lí luận và phương pháp dạy học bộ môn Mã số: 9 14 01 11 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Hà Nội, 2021 Công trình được hoàn thành tại: VIỆN KHOA HỌC GIAO DỤC VIỆT NAM Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Tôn Thân 2. PGS.TS. Đào Thái LaiPhản biện 1: .......................................................................... ....................................................................Phản biện 2: .......................................................................... ....................................................................Phản biện 3: .......................................................................... .................................................................... Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Viện họp tại Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, số 101 Trần Hưng Đạo, Hà Nội vào hồi ..... giờ ..... ngày ..... tháng .... năm ...... Có thể tìm hiều luận án tại: - Thư viện Quốc gia; - Thư viện Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. 1 MỞ ĐẦU1. Lí do chọn đề tài Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra được cho là cuộc cách mạngvề kĩ thuật số, internet vạn vật, trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn. Việc đàotạo nguồn nhân lực đáp ứng các yêu cầu của cách mạng 4.0 đòi hỏi phải có sự độtphá trong giáo dục. Thay vì chú trọng truyền thụ kiến thức, giáo dục và đào tạocần hình thành, PT các loại hình NL để người học có thể vận dụng vào cuộc sống,đáp ứng các yêu cầu của của thực tiễn, hướng nghiệp và phát triển. DH theo địnhhướng PTNL người học đã trở thành một yêu cầu cấp thiết và là xu hướng chungcủa giáo dục ở nhiều quốc gia trên thế giới. Nghiên cứu các NL cần thiết của con người trong thế kỉ XXI, David Finegold vàAlexis Spencer Notabartolo đã đề xuất danh mục gồm 14 NL trong đó NLST, đổi mớiđược xếp ở vị trí hàng đầu. Theo Beghetto (2005), vấn đề ST trong giáo dục không chỉlà một cơ hội, mà là một điều cấp thiết. Khung NL trong CT GDPT ở rất nhiều quốcgia, như: Anh, Úc, Singapore, Malaysia, Nga, Hoa Kì, Phần Lan, Hàn Quốc… đềukhẳng định ST là một trong những NL cần đạt của người học. CT GDPT tổng thể ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày26/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nêu rõ: Giải quyết vấn đề và ST làmột trong những NL cốt lõi mà HS phổ thông cần đạt được. Ở các trường THPT chuyên, HS chuyên Toán thường là những HS có tư chấtthông minh, nhận thức nhanh; trí nhớ tốt; say mê học tập; khả năng tự học tốt; khả năngkhái quát cao; có cá tính rõ rệt; biết hợp tác; cần cù, nhẫn nại, vượt khó; chấp nhận tháchthức; tự tin cao - những biểu hiện về NLST. Như vậy có thể thấy, HS chuyên ToánTHPT rất có tiềm năng ST, vì vậy DH theo hướng PT NLST cho các em là rất cần thiết. Trong CT phổ thông, Hình học phẳng thuộc mạch kiến thức Hình học và Đolường, một trong những thành phần quan trọng của giáo dục Toán học; giúp người họcnghiên cứu các vấn đề về hình dạng, kích thước, tính chất, vị trí tương đối… của cáchình trong mặt phẳng, hình thành những công cụ nhằm mô tả các đối tượng, thực thể củathế giới xung quanh. Hình học giúp HS hình thành và PT khả năng quan sát, trí tưởngtượng, sự phán đoán và trực giác tốt - những thành tố của NLST. Yếu tố trực quan cũnglà một lợi thế của Hình học, các hình ảnh trực quan giúp quá trình tư duy của HS trở nênnhanh chóng và có tính logic cao hơn. Thông qua DH nội dung này ở trường phổ thông,đặc biệt là đối với trường THPT chuyên, GV có thể rèn luyện và PT được những thànhtố đó góp phần PT NLST cho các em. 2 Do áp lực của thi cử, GV phải dạy lượng kiến thức lớn và khó trong thời gianngắn nên việc DH Hình học phẳng ở nhiều trường THPT chuyên hiện nay về cơ bảnvẫn là truyền thụ một chiều để chiếm lĩnh tri thức, chưa thật sự đáp ứng tốt yêu cầuhình thành và PT NL người học, đặc biệt là NLST - như tiềm năng vốn có của nó. Với các lí do nêu trên, tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu: “Dạy học Hình họcphẳng theo hướng phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh chuyên toán trunghọc phổ thông”.2. Mục đích nghiên cứu Làm sáng tỏ các vấn đề về DH theo hướng PTNL người học nói chun ...