Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Phát triển năng lực đọc hiểu của học sinh trong dạy học văn bản văn học lớp 9

Luận án "Phát triển năng lực đọc hiểu của học sinh trong dạy học văn bản văn học lớp 9" hướng tới mục đích phát triển năng lực đọc hiểu văn bản văn học của học sinh lớp 9 thông qua hệ thống các chiến thuật tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến quá trình đọc hiểu văn bản của học sinh lớp 9 qua ba giai đoạn trước khi đọc, trong khi đọc và sau khi đọc. Qua đó góp phần đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Phát triển năng lực đọc hiểu của học sinh trong dạy học văn bản văn học lớp 9 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI ĐỖ THỊ LAN PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC ĐỌC HIỂUCỦA HỌC SINH TRONG DẠY HỌC VĂN BẢN VĂN HỌC LỚP 9Chuyên ngành: Lý luận và PPDH bộ môn Văn và Tiếng Việt Mã số: 9.14.01.11 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2023 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. Nguyễn Trọng Hoàn 2. GS. TS Nguyễn Thanh Hùng Phản biện 1: PGS.TS Hoàng Thị Mai Trường Đại học Hồng Đức Phản biện 2: PGS.TS Phan Thị Hồng Xuân Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Phản biện 3: PGS.TS Lê Thời Tân Trường Đại học Thủ đô Hà Nội Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Trường họp tạiTrường Đại học Sư phạm Hà Nội vào hồi …..giờ … ngày … tháng… năm… Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: Thư viện Quốc Gia, Hà Nội hoặc Thư viện Trường Đại học Sư phạm Hà Nội DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN1. Đỗ Thị Lan, 2016. Nâng cao năng lực đọc hiểu tác phẩm văn chương cho học sinh lớp 9 thuộc huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên, Tuyển tập công trình nghiên cứu Ngữ văn học, Tuyển tập công trình nghiên cứu ngữ văn học, Nxb Đại học Sư phạm, tr. 524 - 5292. Đỗ Thị Lan, 2016. Phát triển năng lực đọc hiểu của học sinh khi dạy học đoạn trích “Những ngôi sao xã xôi” của Lê Minh Khuê [Ngữ văn 9], Tạp chí Giáo dục, ISSN 2354 0753, số 392 (kì 1 - 4/2016), tr. 34 - 373. Đỗ Thị Lan, 2016. Dạy học đọc hiểu văn bản tự sự Ngữ văn 9 - Đôi điều lưu ý, Tạp chí Giáo dục, ISSN 2354 0753, số 392 (kì 2 - 10/2016), tr. 45 - 474. Đỗ Thị Lan, 2018. Dạy học bằng trải nghiệm qua hình thức kịch hóa văn bản Hoàng Lê Nhất thông chí của tác giả Ngô Gia Văn Phái (Ngữ văn 9, tập 1) nhằm phát triển năng lực đọc hiểu cho học sinh tại trước trung học cơ sở Bắc Sơn, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên, Tạp chí Giáo dục, ISSN 2354 0753, số 442 (kì 2 - 11/2016), tr. 41 - 485. Đỗ Thị Lan, 2018. Practising reading skills in teaching the poem “Dong chi” [Comrade] of year - old children using Montessori method, Tạp chí Giáo dục, ISSN 2588, số 04 (kì 24- 9/2018), tr. 45 - 476. Đỗ Thị Lan, 2022. Phát triển năng lực đọc hiểu văn bản văn học của học sinh lớp 9 trong dạy học bài thơ “Sang thu” (Hữu Thỉnh), Tạp chí Giáo dục. ISSN 2354 0753, số đặc biệt 7, (6/2022), tr.36 - 407. Đỗ Thị Lan, 2022. Cấu trúc phát triển năng lực đọc hiểu văn bản văn học của học sinh lớp 9 trong dạy học môn Ngữ văn, Tạp chí Giáo dục. ISSN 2354 0753, số đặc biệt 7, (6/2022), tr.6 - 9 1 MỞ ĐẦU1. Lí do chọn đề tài1.1. Xu hướng toàn cầu hóa kéo theo những đòi hỏi mới về nguồn nhân lực1.2. Phát triển năng lực đọc hiểu – một nhiệm vụ trọng tâm trong dạy họcđọc hiểu văn bản của môn Ngữ văn là vấn đề cần được quan tâm1.3. Thực tiễn dạy học theo định hướng phát triển năng lực đọc hiểu văn bảnvăn học ngày nay vẫn còn nhiều vấn đề “mở ngỏ”1.4. Tầm quan trọng của việc dạy học đọc hiểu văn bản văn học lớp lớp 92. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu Năng lực đọc hiểu và các biện pháp phát triển năng lực đọc hiểu VBVH củaHS lớp 9. Phạm vi nghiên cứu Vấn đề phát triển năng lực đọc hiểu của HS đã được bàn đến ở nhiều khíacạnh/bình diện khác nhau, đây là một vấn đề rộng lớn. Vì vậy, chúng tôi giới hạnphạm vi của vấn đề nghiên cứu ở: - Năng lực đọc hiểu và cách thức tổ chức dạy học để phát triển năng lực đọchiểu của HS lớp 9 trong dạy học VBVH. - Đối tượng: Học sinh lớp 9.3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu Luận án hướng tới mục đích phát triển năng lực đọc hiểu VBVH của HSlớp 9 thông qua hệ thống các chiến thuật tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đếnquá trình đọc hiểu VB của HS lớp 9 qua ba giai đoạn trước khi đọc, trong khiđọc và sau khi đọc. Qua đó góp phần đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dụctheo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục đích nghiên cứu đặt ra, chúng tôi xác định các nhiệm vụ cụthể như sau: 2 - Tổng quan tình hình nghiên cứu về đọc hiểu, năng lực đọc hiểu, dạy họcphát triển năng lực đọc hiểu cho người học. - Nghiên cứu những lí luận liên quan đến đề tài như ĐHVB, NLĐH, phươngpháp và kĩ thuật dạy học ĐHVB nhằm phát triển NL HS. - Khảo sát thực tiễn dạy học đọc hiểu VBVH và phát triển NLĐH văn bảnvăn học của HS lớp 9. - Cách thức tổ chức dạy học VBVH hướng đến phát triển năng lực đọc hiểuVBVH của HS lớp 9 - Dạy thực nghiệm kiểm tra hiệu quả của phương pháp và biện pháp đề xuấtphát triển năng lực đọc hiểu VBVH của HS lớp 94. Phương pháp nghiên cứu Các nhóm nghiên cứu được sử dụng chính trong luận án: Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận gồm: phương pháp phân tích vàtổng hợp lí thuyết; phương pháp phân loại. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn gồm: phương pháp điều tra;phương pháp thực nghiệm sư phạm.5. Giả thuyết khoa học Nếu luận án đề xuất được những biện pháp phát triển NLĐH của HS lớp 9 lànhững chiến thuật đọc hiểu tác động trong các giai đoạn trước, trong và sau khiđọc văn bản dựa trên cơ sở nghiên cứu lý luận kết hợp thực tiễn thì luận án sẽđóng góp vào việc nâng cao chất lượng dạy và học Ngữ văn hiện nay.6. Đóng góp của luận án Về lí luận Luận án khái quát tình hình nghiên cứu về đọc hiểu VBVH, NLĐH văn bảnvăn học trong và ngoài nước; Xác lập cơ sở lí thuyết về dạy học đọc hiểu VBVH của HS lớp 9. V ...